Chính sách cho nghệ nhân: Chậm đến bao giờ?
Tháng 10/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định 109 về việc hỗ trợ đối với nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn. Ở Nghệ An hiện có 39 nghệ nhân được công nhận là nghệ nhân ưu tú. Trong số đó, nhiều người đang sống trong hoàn cảnh khó khăn nhưng các nghệ nhân vẫn chưa được hưởng chinh sách dù Nghị định đã có hiệu lực từ hơn 1 năm nay.
Một trong những người xây dựng nền móng cho các CLB dân ca trên địa bàn huyện Thanh Chương và gắn bó gần như cả cuộc đời cho loại hình nghệ thuật dân ca Ví giặm Nghệ Tĩnh, ông Nguyễn Trọng Đổng là 1 trong 39 nghệ nhân của Nghệ An được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” năm 2015.
 |
| Nghệ nhân Nguyễn Trọng Đổng đã bước sang tuổi 86 vẫn say mê sáng tác, nghiên cứu dân ca Ví giặm Nghệ Tĩnh |
 |
| Ông là 1 trong 39 nghệ nhân của Nghệ An được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” năm 2015 |
Bước sang tuổi 86, ông vẫn say mê sáng tác, nghiên cứu dân ca Ví giặm Nghệ Tĩnh. Chưa bao giờ ông tính toán thiệt hơn… nhưng trong sâu thẳm ông vẫn thấy buồn bởi danh hiệu thì có nhưng chính sách đối với các nghệ nhân lại không. Ông chia sẻ: Tôi mừng vì lớp trẻ không quay lưng lại với ví giặm Nghệ Tĩnh. Bản thân tôi cũng có biết đến chính sách dành cho nghệ nhân nhưng đến nay, tôi vẫn chưa được sự hỗ trợ nào. Trong khi gia đình tôi gặp nhiều khó khăn, cả hai vợ chồng đều già yếu, chỉ còn chờ vào một ít phụ cấp từ chính sách cho nghệ nhân. Tôi mong Nhà nước sớm thực hiện chi trả cho những nghệ nhân dân gian cho chúng tôi.
Không chỉ nghệ nhân ưu tú Nguyễn Trọng Đổng mà nhiều nghệ nhân trong tỉnh đều có chung suy nghĩ đó. Đóng góp tích cực trong nghiên cứu và soạn lời mới cho các làn điệu dân ca Ví giặm, các nghệ nhân ưu tú cũng chính là các hạt nhân trong việc thành lập, duy trì các CLB dân ca ví giặm ở cơ sở. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Đình Kỳ - Xóm 5, xã Tân Sơn, huyện Đô Lương mong muốn Nhà nước có sự quan tâm đối với những người đã công giữ gìn bản sắc văn hóa vùng miền, có chế độ ưu đãi đối với nghệ nhân để họ tiếp tục nâng cao vai trò của mình trong phát huy bản sắc vùng miền.
 |
| Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Đình Kỳ (Đô Lương): Việc hỗ trợ sẽ là động lực cho các nghệ nhân thêm tâm huyết truyền dạy dân ca cho thế hệ trẻ |
Tháng 10/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành NĐ 109 về việc hỗ trợ đối với nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn. Theo đó có 3 mức độ hỗ trợ: 1 triệu đồng; 850 nghìn đồng và 700 nghìn đồng/tháng. Với mức hỗ trợ này sẽ là điều kiện để nghệ nhân nhân dân và nghệ nhân ưu tú nâng cao chất lượng cuộc sống, tiếp tục cống hiến cho các loại hình nghệ thuật. Ông Nguyễn Thái An - Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin Thanh Chương cho biết: Sau khi có hướng dẫn xét công nhận nghệ nhân ưu tú, nghệ nhân ưu tế, phòng đã hướng dẫn cụ thể để các nghệ nhân làm thủ tục. Tuy nhiên, những người được công nhận là nghệ nhân đều sản xuất Nông nghiệp, có khó khăn về kinh tế, nên các nghệ nhân đã không tập trung cao nhất được cho việc truyền dạy. Nghị định 109 ra đời, ngành văn hóa huyện mong muốn các cấp, ngành đơn giản hóa thủ tục hành chính để các nghệ nhân sớm nhận được sự hỗ trợ, nhằm động viên nghệ nhân tiếp tục tâm huyết với dân ca ví giặm.
 |
| Các nghệ nhân ưu tú chính là hạt nhân trong việc thành lập, duy trì các CLB dân ca Ví Giặm ở cơ sở |
Hiện nay, UBND tỉnh cũng đã có công văn hướng dẫn để triển khai thực hiện nghị định 109. Tuy vậy, vấn đề đặt ra ở đây là việc triển khai cần được thực hiện sớm để đảm bảo quyền lợi cho các nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú. Bởi đa số các nghệ nhân hiện nay tuổi đã cao, hoàn cảnh thật sự khó khăn đang rất cần đến sự hỗ trợ của Nhà nước.
(Thanh Hà)
