Làm rõ hành vi xây dựng trái phép trên kênh thủy lợi ở Yên Thành

Báo cáo số 873/UBND.KTHT&ĐT của UBND huyện Yên Thành gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đài PT-TH Nghệ An ngày 9/5 nêu rõ:

UBND huyện Yên Thành nhận được Công văn số 957/SVHTTDL-TTTBCXB với nội dung: Ngày 16/4/2025, Đài PTTH Nghệ An đăng phóng sự “Thiếu kiên quyết xử lý vi phạm hành lang thủy lợi tại thị trấn Hoa Thành”. Theo nội dung phóng sự: “Công dân ở thị trấn Hoa Thành, huyện Yên Thành phản ánh về việc ki ốt kinh doanh của bà Nguyễn Thị Nguyên xây dựng trái phép trên kênh thuỷ lợi N102 làm ảnh hưởng đến không gian sống và sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư. Mặc dù xác định ki ốt vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi và ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư tuy nhiên nhiều năm nay UBND thị trấn Yên Thành không xử lý dứt điểm”. Chủ tịch UBND huyện đã chỉ đạo kiểm tra, xác minh, làm rõ sự việc.

Diễn biến sự việc theo báo cáo của UBND thị trấn:

Năm 1990, bà Nguyễn Thị Nguyên xây dựng quán trên phần diện tích kênh tưới N102 sát với lưu không đường TL 538 (nay là QL 7B).

Năm 1994, bà Nguyễn Thị Nguyên làm đơn xin phép Thị trấn lùi phần diện tích đất quán về phía sau (phía bắc) đã được UBND Thị trấn Yên Thành thống nhất, đến năm 2004 nhà nước giải tỏa mở đường TL 538 (nay là QL 7B) theo đúng quy hoạch, ốt quán của bà Nguyên bị giải tỏa 1 phần nằm trong quy hoạch phần còn lại sử dụng làm ốt quán kinh doanh liên tục cho đến cuối năm 2018 (trước thời điểm nhà nước nâng cấp tuyến kênh N102).

Năm 2018 thực hiện dự án nâng cấp tuyến kênh N102 thuộc dự án Jica do Nhật bản tài trợ, UBND Thị trấn đã vận động các gia đình bị ảnh hưởng tự nguyện tháo dỡ toàn bộ tài sản vật kiến trúc bị ảnh hưởng bởi dự án trong đó có ốt quán của bà Nguyên để tạo điều kiện bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công thực hiện dự án mà không có bồi thường, hỗ trợ. Về phía gia đình bà Nguyên đã tự nguyện tháo dỡ 1 phần công trình để đơn vị thi công thực hiện dự án. Đang còn 1 phần tường bao, móng tường bao phía đông.

Sau khi công trình hoàn thiện bàn giao mặt bằng, gia đình bà Nguyên có ý định xây dựng lại ốt quán trên cơ sở hiện trạng trước đây để kinh doanh buôn bán. UBND Thị trấn trực tiếp thực địa lập biên bản kiểm tra hiện trường đồng thời giao trách nhiệm cho bà Nguyễn Thị Nguyên không được xây dựng, cơi nới, giữ nguyên hiện trạng để thống nhất phương án giải quyết. Trong thời gian từ 2018 đến 2019, UBND Thị trấn đã nhiều lần làm việc với hai gia đình nhưng ông Hoàng Văn Thái (con ông Hoàng Lâm Sung không thống nhất với phương án giải quyết của UBND Thị trấn).

Theo Báo cáo số 24/BC-UBND ngày 23/4/2025 của UBND Thị trấn Hoa Thành, hiện tại trên tuyến kênh đoạn từ cống Phúc Tụ đến trường Lê Doãn Nhã có 11 hộ xây tường bao và làm quán. Phần lớn các ốt quán đã được chính quyền Thị trấn trước đây cho thuê, mượn từ năm 1993 trở về trước, phần công trình xây dựng trên kênh N102 do các hộ dân vi phạm từ nhiều năm trước.

UBND huyện chỉ đạo xử lý:

Sau khi nhận được đơn kiến nghị của ông Hoàng Văn Thái, địa chỉ Khối 1, Thị trấn Hoa Thành về việc đề nghị Bà Nguyên tháo dỡ mái tôn trên lối đi chung để làm nơi buôn bán, ngày 11/11/2019, UBND huyện Yên Thành đã ban hành Công văn số 1734/UBND.KT&HT trả lời phản ánh của ông Hoàng Văn Thái.

Tại kết luận của văn bản, UBND huyện thống nhất với cách giải quyết của UBND Thị trấn, tạm thời chấp thuận việc tồn tại mái tôn của bà Nguyên vì nguồn gốc quán là do lịch sử để lại và việc xây dựng mái tôn qua ngõ đi chung của 2 hộ xuất phát từ việc đề xuất của UBND Thị trấn được sự thống nhất giữa ông Hoàng Lâm Sung và bà Nguyễn Thị Nguyên (có biên bản) nhằm đảm bảo quyền lợi chung giữa 2 gia đình thể hiện tại biên bản làm việc ngày 12/11/2018 của UBND Thị trấn và 2 gia đình. Tuy nhiên gia đình vẫn chưa đồng tình và tiếp tục phản ánh đến UBND huyện. Lần này, kết quả đã được UBND huyện Yên Thành trả lời tại Công văn số 1207/UBND.KT&HT ngày 17/7/2020.

Theo chỉ đạo, UBND Thị trấn đã thực hiện xong việc tháo dỡ phần mái tôn trên lối đi chung của 2 gia đình vào tháng 12/2020; về phần ki ốt nằm trên hành lang kênh tưới N10, ki ốt này tồn tại từ những năm 1993 và được xây dựng kiên cố. Tuy nhiên, từ đó đến nay gia đình vẫn không đồng ý với cách giải quyết của UBND Thị trấn Hoa Thành và tiếp tục có kiến nghị và UBND huyện đã ban hành Công văn số 977/UBND.KT-HT ngày 28/4/2023 về việc chỉ đạo xử lý các nội dung đơn công dân.

Công dân tiếp tục có đơn kiến nghị phản ánh gửi Chủ tịch UBND huyện ngày 28/11/2024. UBND huyện đã ban hành văn bản số 3154/UBNDTD ngày 20/12/2024 về việc xử lý đơn công dân; ngày 15/01/2025 phòng Kinh tế và Hạ tầng phối hợp UBND thị trấn Hoa Thành và các thành phần liên quan tiến hành kiểm tra thực tế tại hiện trường và đã có Công văn số 167/UBND.KTHT ngày 23/01/2025 của UBND huyện Yên Thành về chỉ đạo xử lý các nội dung đơn Công dân Hoàng Văn Sung. Trong đó, UBND huyện giao UBND thị trấn Hoa Thành. Giữ nguyên hiện trạng, không để phát sinh vi phạm mới đối với các hộ nằm trên hành lang kênh tưới N102.

Sau kết quả giải quyết nêu trên, công dân đã liên hệ với chuyên mục Alo NTV kết nối để phản ánh về việc ki ốt kinh doanh xây dựng trái phép trên kênh thuỷ lợi N102 làm ảnh hưởng đến không gian sống và sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư. Ngày 16/4/2025, Đài PTTH Nghệ An đăng phóng sự “Thiếu kiên quyết xử lý vi phạm hành lang thủy lợi tại thị trấn Hoa Thành”. Sau khi có phóng sự phản ánh, UBND huyện đã có Công văn số 709/UBND.KTHT&ĐT ngày 18/4/2025 yêu cầu UBND Thị trấn rà soát, báo cáo toàn bộ các hộ vi phạm và xây dựng phương án xử lý đối với các Ki ốt xây dựng trên hành lang kênh N10, thuộc khối 4, thị trấn Hoa Thành. UBND Thị trấn đã có Báo cáo số 24/BC-UBND ngày 23/4/2025 đề xuất phương án đề nghị cấp có thẩm quyền cho chủ trương lập dự án nâng cấp mở rộng tuyến đê Sông Dinh theo đúng quy hoạch và hỗ trợ kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng các hộ dân ra khỏi hành lang kênh N102 và đê Sông Dinh.

UBND huyện tiếp tục có Công văn 821/UBND.KTHTDT ngày 05/5/2025 yêu cầu UBND Thị trấn làm việc các hộ dân có liên quan, thu thập thông tin để xây dựng lại phương án chi tiết cho toàn tuyến, đầy đủ khối lượng thực hiện và kinh phí dự kiến để triển khai thực hiện trong thời gian tới.

Về phương án xử lý:

Việc Đài PT-TH Nghệ An đăng phóng sự “Thiếu kiên quyết xử lý vi phạm hành lang thủy lợi tại thị trấn Hoa Thành” là một trực trạng đang tồn tại do yếu tố lịch sử để lại như phóng sự đã nêu, việc xử lý dứt điểm cần có giải pháp tổng thể để giải tỏa toàn bộ các hộ dân vi phạm trên toàn tuyến, vì vậy cần có lộ trình và nguồn kinh phí để thực hiện.

Do hiện nay, UBND Thị trấn Hoa Thành cũng như huyện Yên Thành chưa có nguồn kinh phí để thực hiện, từ tháng 8 năm 2024 đến nay, thực hiện Luật đất đai năm 2024, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện không tổ chức đấu giá đất được do chưa có Bảng giá đất của UBND tỉnh quy định theo Luật đất đai năm 2024. Nguồn ngân sách của các xã, thị trấn và UBND huyện Yên Thành hiện nay rất khó khăn. Khi UBND tỉnh ban hành quyết định quy định Bảng giá đất trên địa bàn tỉnh thực hiện theo Luật đất đai năm 2024, UBND huyện Yên Thành sẽ chỉ đạo UBND Thị trấn cũng như các xã còn lại tổ chức thực hiện các thủ tục theo quy định để đấu giá đất, nhằm có nguồn lực để lực hiện phương án xử lý dứt điểm để giải tỏa toàn bộ các hộ dân vi phạm trên toàn tuyến kênh.

Đồng thời, để đảm bảo an toàn không xẩy ra phát sinh mới trong thời gian cả nước đang thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, vừa không ảnh hưởng đến việc cung cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp trên tuyến kênh N10, UBND huyện đã ban hành các Công văn số 709/UBND.KTHT&ĐT ngày 18/4/2025 và 821/UBND.KTHT&ĐT ngày 05/5/2025, yêu cầu UBND Thị trấn, Xí nghiệp thủy lợi Yên Thành cần tập trung chỉ đạo nghiêm túc, hiệu quả một số nội dung sau:

1. UBND Thị trấn Hoa Thành

- Thực hiện nghiêm các Công văn số 821/UBND.KTHT&ĐT ngày 05/5/2025 và Công văn số 709/UBND.KTHT&ĐT ngày 18/4/2025 của UBND huyện Yên Thành.

- Trong thời gian chưa có nguồn kinh phí để lập dự án nâng cấp tuyến đê Sông Dinh kết hợp đường giao thông nội thị (đồng thời giải toả các hộ vi phạm, đền bù, hỗ trợ GPMB theo quy định), giao UBND Thị trấn giữ nguyên hiện trạng, không để phát sinh vi phạm mới đối với các hộ nằm trên hành lang kênh tưới N10, đồng thời xây dựng phương án xử lý đối với công trình, hạng mục xây dựng của các hộ trên hành lang kênh tưới N102.

- Khi UBND tỉnh ban hành quyết định quy định Bảng giá đất trên địa bàn tỉnh thực hiện theo Luật đất đai năm 2024, đề nghị UBND Thị trấn tổ chức thực hiện các thủ tục theo quy định để đấu giá đất, nhằm có nguồn lực để lực hiện phương án xử lý dứt điểm để giải tỏa toàn bộ các hộ dân vi phạm trên toàn tuyến kênh.

- Tăng cường công tác tuyên truyền vận động các hộ dân trên địa bàn sử dụng đất đúng quy định pháp luật...; kiểm tra, ngăn chặn, phát hiện kịp thời các trường hợp vi phạm luật đất đai, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm theo đúng thẩm quyền.

2. Xí nghiệp thủy lợi Yên Thành

- Tổ chức thực hiện việc quản lý và xây dựng kế hoạch để cắm mốc tạm công trình do đơn vị quản lý để bảo vệ hành lang và vùng phụ cận của công trình đảm bảo không để các hộ dân lấn chiếm theo quy định tại Điều 19 và Điều 24, Thông tư 05/2018/TT-BNNPTNT ngày 15/5/2018 của Bộ Nông nghiệp & PTNT quy định chi tiết một số điều của Luật Thủy lợi.

- Tăng cường giám sát để phản ánh ngay những hộ vi phạm và những hộ có ý định vi phạm cho chính quyền địa phương để có giải pháp xử lý.

- Thường xuyên kiểm tra, phát hiện, kiên quyết ngăn cản không để hộ dân lấn chiếm công trình thuộc Xí nghiệp thủy lợi quản lý, trường hợp hộ dân cố tình vi phạm phải báo cáo ngay cho UBND Thị trấn để xử lý theo đúng quy định. Phối hợp chặt chẽ cùng UBND thị trấn kiên quyết ngăn chặn không để các trường hợp tái lấn chiếm xẩy ra, nếu hộ dân cố tình vi phạm tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính làm căn cứ để UBND Thị trấn ban hành quyết định xử phạt theo quy định.

- Thường xuyên tổ chức thu gom, khơi thông, vệ sinh dòng chảy, kênh mương đảm bảo tưới tiêu ổn định.

- Tăng cường công tác kiểm tra, trường hợp phát hiện người dân có hành vi đổ chất thải, rác thải xuống công trình thủy lợi cần báo cáo ngay và phối hợp chính quyền địa phương để xử lý theo quy định pháp luật.

3. Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị, Nông nghiệp và Môi trường

- Trên cơ sở phương án đề xuất xử lý của UBND Thị trấn Hoa Thành cho toàn tuyến, hướng dẫn địa phương thực hiện các bước để xử lý vi phạm theo đúng quy định. Hỗ trợ UBND Thị trấn về các quy trình thủ tục đấu giá đất nhanh, hiệu quả, đúng quy định.

- Phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường công tác kiểm tra để phát hiện kịp thời các trường hợp vi phạm. Khi phát hiện làm việc ngay với UBND Thị trấn Hoa Thành, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Nghệ An, Xí nghiệp thủy lợi Yên Thành để tiến hành xử lý.

UBND huyện cũng đề nghị các Sở ngành, UBND tỉnh quan tâm hỗ trợ kinh phí thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp đê Sông Dinh và kênh tưới N102 để UBND Thị trấn Hoa Thành có nguồn kinh phí thực hiện giải tỏa các hộ vi phạm theo đúng quy định.