Thanh Chương: Tổ chức thành công lễ hội Đền Bạch Mã
Đền Bạch Mã nằm trên địa bàn thôn Tân Hà xã Võ Liệt huyện Thanh Chương. Theo truyền thuyết và đền phả thì Đền Bạch Mã được lập để thờ danh tướng Phan Đà người thôn Chi Linh xã Võ Lỉệt. Bạch Mã là gọi theo tên con ngựa trắng mà tướng Phan Đà thường cưỡi khi ra trận. Sử cũ và truyền thuyết ở Thanh Chương cho biết: tuổi trẻ Phan Đà là cậu bé thông minh, tuấn tú có tài võ nghệ được nhân dân tin yêu, bạn bè mến phục. Năm 1418 khi Bình Định Vương Lê Lợi về tại Nghệ An, Phan Đà đã đưa tòan bộ nghĩa quân của mình gia nhập vào nghĩa quân của Lê Lợi và lập được nhiều công lớn và hy sinh trong một trận chiến khi mới 24 tuổi.
Đánh giá công lao của ông, sau này vua Lê Thái Tổ ( Lê Lợi) đã truy phong cho ông là “Đô Thiên Đại Đế Bạch Mã Thượng Đẳng Phúc Thần” cho lập đề thờ và liệt vào hàng “Điển lễ Quốc tế”, nghĩa là tế lễ theo nghi thức nhà nước do quan triều đình làm chủ tế. Về sau các triều đại phong kiến đã tiếp tục sắc phong hơn 100 đạo sắc và gia phong là Thượng Thượng Thượng Đẳng tối linh tôn thần. Từ xa xưa Đền Bạch Mã nổi tiếng rất linh thiêng, người xe qua đây kể cả quan lại cũng phải dừng lại cất mũ nón vái lạy. Thần Đền cũng đã giúp người dân Võ Liệt nói riêng và người dân trong vùng vượt qua nhiều trận thiên tai, giặc giã.
Đền Bạch Mã cũng là nơi ghi dấu ấn nhiều sự kiện lịch sử quan trọng gắn với các sự kiện chinh phục phương Nam của nhiều triều đại phong kiến, nhiều bậc vua chúa đã từng đến dâng hương và lưu trú tại đền Trong cao trào cách mạng 1930 -1931 Đền Bạch Mã được sử dụng để tổ chức các hoạt động bí mật của tổ chức Nông hội xã Võ Liệt; năm 1945 nhân dân tổng Võ Liệt đã tập trung tại đền trước lúc Đến huyện đường lật đổ chính quyền thực dân phong kiến và rất nhiều sự kiện quan trọng khác.
Không những nổi tiếng linh thiêng, Đền Bạch Mã còn là một công trình kiến trúc có giá trị lịch sử văn hóa. Trong Đền còn lưu giữ được nhiều cổ vật và đồ tế khí quý hiếm… Với những giá trị như vậy ngày 24/3/1994 Bộ Văn hóa Thông tin đã có Quyết định xếp hạng Đền Bạch Mã là “Di tích lịch sử văn hóa - Kiến trúc nghệ thuật” cấp Quốc gia. Từ khi được xếp hạng di tích cấp quốc gia Đền Bạch Mã thường xuyên được sự quan tâm của UBND tỉnh, Sở Văn hóa Thông tin, Ban Quản lý di tích và danh thắng hỗ trợ kinh phí để tu sửa, tôn tạo và khôi phục lễ hội nhằm bảo vệ và phát huy tốt giá trị của di tích.
Cũng giống như mọi năm, lễ hội năm nay gồm có 2 phần, phần lễ và phần hội. Điểm nhấn của phần lễ là việc rước long ngai bài vị của thần đền đi qua các thôn xóm trước lúc về phủ ngoại là nơi thờ cha mẹ thần Bạch mã với sự tham gia của hàng ngàn người. Sau lễ rước là lễ đại tế với sự tham gia của lãnh đạo một số sở, ngành cấp tỉnh và lãnh đạo huyện. Cùng với phần lễ với các nghi thức tâm linh trang trọng phần hội với các môn thể thao như bóng đá bóng chuyên, vật cù đập niêu, bình thơ, biểu diễn văn nghệ, thi người đẹp lễ hội cũng được tổ chức rất sôi động thu hút hàng vạn lượt du khách.
Giữ gìn và phát huy giá trị di tích, tổ chức lễ hội truyền thống Đền Bạch Mã là một việc làm thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tỏ lòng biết ơn đối với bác bậc tiền nhân đã có công với muôn dân trăm họ. Với sự chuẩn bi chu đáo Lễ hội đền Bạch Mã năm 2019 của huyện Thanh Chương đã kết thúc thành công để lại dấu ấn đẹp trong lòng du khách thập phương.
Đình Hà
