Những chuyển động tích cực của hệ thống truyền thanh cơ sở Nghệ An
![]() |
|
Từ những năm 1980 trở về trước, Đài Truyền thanh huyện trực thuộc Đài Phát thanh tỉnh quản lý, từ năm 1981 - 1994 lại được giao cho UBND huyện quản lý. Từ ngày 01/01/1995 đến nay, được phân cấp cho Đài PT-TH tỉnh quản lý toàn diện.
Sự nghiệp PT-TH Nghệ An không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng, nhu cầu hưởng thụ của nhân dân tăng lên. Trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay, cùng với hệ thống Truyền thông đa phương tiện, phát thanh với hệ thống tiếng nói 4 cấp gồm: Đài tiếng nói Việt Nam, Đài tỉnh - thành phố, Đài huyện và Đài truyền thanh cơ sở đã và đang giữ một vị trí hết sức quan trọng trong đời sống tinh thần của nhân dân. Ở Nghệ An, cùng với Truyền hình, phát thanh và Truyền thanh cơ sở có tác động tích cực trong việc góp phần phát triển kinh tế xã hội tỉnh nhà.
Với chức năng thông tin đa chiều, chương trình phát thanh của Đài PT-TH tỉnh, Đài Truyền thanh - Truyền hình huyện và Truyền thanh cơ sở ở Nghệ An vẫn phát triển không ngừng vì đó là phương tiện thông tin nhanh nhất, kinh tế nhất, quảng đại nhất để tuyên truyền các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với nhân dân; là công cụ điều hành, chỉ đạo đắc lực của cấp uỷ, chính quyền các cấp; là diễn đàn để phản ánh tâm tư nguyện vọng của nhân dân đối Đảng, chính quyền góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển.
Được sự quan tâm của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, cơ sở vật chất kỹ thuật của đài tỉnh không ngừng được phát triển, máy phát sóng FM công suất 10KW đáp ứng nhu cầu của phủ súng các huyện miền núi. Đặc biệt, từ năm 2009 đến nay, Hệ thống PT-TH tỉnh phát sóng qua Vệ tinh VINASAT 1nên các đài huyện, đài xã, các trạm phát lại đều thu tín hiệu từ vệ tinh về qua chảo thu tín hiệu để phát lại nên chất lượng tín hiệu tốt và diện phủ sóng rộng hơn. Căn cứ chức năng nhiệm cụ thể, 20 Đài Truyền thanh - Truyền hình huyện, ngoài việc tăng giờ tiếp phát sóng Đài quốc gia và chương trình đài tỉnh còn có trách nhiệm phối hợp với Phòng VH-TT huyện tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền huyện phát triển mạng lưới truyền thanh xã phường, thị trấn làm cho tiếng nói 4 cấp gắn bó mật thiết với dân hơn. Đến nay, toàn tỉnh có 338/479 xã thị trấn có đài, trạm truyền thanh, chiếm tỷ lệ gần 90%, nhiều huyện có 100% xã có đài trạm truyền thanh cơ sở (TP Vinh, Hưng Nguyên, Nam Đàn, Nghi Lộc, TX Cửa Lò, Đô Lương, Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Yên Thành, TX Thái Hòa), tổng công suất máy tăng âm và máy phát FM khoảng 232,6KW, với gần 6.400 loa truyền thanh, 2.915km đường dây và trên 230 đài truyền thanh không dây công suất từ 30KW- 100KW với trên 650 người tham gia công tác truyền thanh cơ sở. Đội ngũ này được đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn kỹ thuật và biên tập, hoạt động phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị địa phương...
Tuy vậy, thực tế truyền thanh cơ sở đang còn rất nhiều bất cập, đó là: Nhận thức của một số cấp uỷ chính quyền cơ sở về truyền thanh còn hạn chế, chưa đặt đúng vị trí của truyền thanh trước yêu cầu hưởng thụ của dân, thậm chí cho rằng “chỉ cần xem truyền hình là được”. Thiết bị kỹ thuật ở các đài, trạm quá mỏng đa dạng về chủng loại công suất. Mô hình quản lý, tổ chức, định suất lao động và chế độ đãi ngộ giữa các cơ sở cũng rất khác nhau. Thời gian làm việc, khung tiếp phát sóng cũng phụ thuộc vào yêu cầu của từng cơ sở. Sự đầu tư còn thụ động, trông chờ vào bao cấp của Nhà nước.
Thực tế ấy đã dẫn đến sự nghiệp truyền thanh cơ sở tỉnh ta phát huy chưa được mạnh mẽ, đó là chưa nói đến tư tưởng của một số cán bộ đánh giá sai lệch về hiệu quả của truyền thanh nên không mạnh dạn đầu tư. Để khắc phục tình trạng này, năm 2008, Đài PT-TH tỉnh đã phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông cùng với các Sở, ngành liên quan tiến hành khảo sát đánh giá thực trạng, tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định 10/2008 ngày 1/1/2008- Ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đài Truyền thanh cơ sở trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Đây là văn bản đầu tiên do cấp có thẩm quyền ban hành về Truyền thanh Cơ sở (TTCS) ở Nghệ An. Có quy chế là hành lang pháp lý quan trọng để UBND các huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh bám vào thực hiện nghiêm túc, bước đầu tạo niềm tin và sự yêu mến, gắn bó của những người làm Truyền thanh cơ sở. Bên cạnh đó, hàng năm, Đài PT-TH tỉnh phối hợp tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ, hướng dẫn cụ thể, đồng thời các Đài huyện được Đài tỉnh phân công giao nhiệm vụ trực tiếp về chỉ đạo chuyên môn (kỹ thuật và nội dung), phối hợp với phòng VHTTTT huyện trao đổi nghiệp vụ. Hàng năm tổ chức Liên hoan Truyền thanh cơ sở nên hoạt động hiệu quả hơn. Nhiều chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước đến được với dân, nhiều gương điển hình làm ăn giỏi và các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp được người dân tiếp thu qua hệ thống truyền thanh. Do thế, Truyền thanh xã đã trở thành phương tiện đắc lực trong việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, các thông tin về dự báo thời tiết, phòng chống lụt bão, xây dựng nếp sống văn hóa ở nông thôn đều được người dân quan tâm qua đài truyền thanh cơ sở.
Xác định vị trí của mình, năm 2004, Ban giám đốc Đài phát thanh – Truyền hình Nghệ An lấy năm chỉ đạo phát triển hệ thống Phát thanh tỉnh và Truyền thanh cơ sở nhằm khởi động cho việc nâng cao chất lượng và tăng diện phủ sóng tiếng nói 4 cấp. Tìm biện pháp tháo gỡ 4 khó khăn lớn đó là: Tổ chức bộ máy, kinh phí hoạt động, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ biên tập, kỹ thuật, chế độ chính sách cho đội ngũ làm công tác truyền thanh cơ sở. Ban giám đốc đã bám cơ sở, chỉ đạo các Đài TT- TH huyện tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền huyện xây dựng đề án phát triển sự nghiệp truyền thanh cơ sở giai đoạn từ 2004 – 2010. Xác định quy mô, chức năng nhiệm vụ các Đài, trạm truyền thanh cơ sở, tổ chức bộ máy, chế độ chính sách, đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ cho đài truyền thanh cơ sở. Các huyện Hưng Nguyên, Nghi Lộc, Diễn Châu, Thanh Chương, Thành phố Vinh, Nam Đàn, Đô Lương, Quỳnh Lưu đã xây dựng đề án phát triển truyền thanh đến 2010 và các chế độ chính sách cụ thể sát thực yêu cầu của từng cơ sở theo tinh thần Quyết định 10/2008. Đài PT-TH tỉnh đã có cơ chế tăng thêm 10% thời gian quản lý Đài truyền thanh cơ sở cho các trưởng phó các đài huyện. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ xây dựng dự án “Mở rộng diện phủ sóng và nâng cao chất lượng phát thanh” bằng máy phát FM của đài tỉnh công suất 10KW và trạm 5KW (ở Quỳ Hợp) phủ sóng cho các huyện phía Tây Bắc tỉnh, và hiện nay đang lắp đặt máy công suất cao hơn tại Đài Tương Dương và các trạm phát lại vùng sâu để mở rộng diện phủ sóng. Trong 8 năm từ 2004-2011 này, Đài PT-TH tỉnh thông qua chương trình mục tiêu đã đầu tư tăng thêm 60 Đài đài truyền thanh FM công suất 30-50W cho 60 xã miền núi. Đầu tư trang bị mới 18 máy FM 200 – 500 W cho đài truyền thanh - Truyền hình huyện. Huyện ủy, UBND huyện cũng phối hợp với Đài PT-TH tỉnh mở lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ biên tập và kỹ thuật cho hàng trăm BTV, KTV và cộng tác viên các đài cơ sở. Các phòng chuyên môn của Đài PT-TH tỉnh như: Phòng Thư ký biên tập, Thời sự Phát thanh, Kỹ thuật Phát thanh, Quản lý cấp huyện đã xây dựng giáo án để giúp các đài huyện bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ về truyền thanh cơ sở. Các đơn vị tổ chức được Liên hoan Truyền thanh cơ sở hàng năm tốt là Nam Đàn, Hưng Nguyên, Diễn Châu, Nghi Lộc, thị xã Cửa Lò, Đô Lương, Quỳnh Lưu…
Từ việc chăm lo đội ngũ làm công tác Truyền thanh cơ sở, đến nay, hệ thống này đã làm thay đổi trong nhận thức và cách tổ chức thực hiện từ huyện đến các xã, và khẳng định đây là một kênh thông tin cần thiết cho người dân.
(Trần Duy Ngoãn)

