Nghề báo: Đi, viết và lách
08:29, 19/09/2013
Có lẽ không có nghề nào đi nhiều như phóng viên nhà báo. Do đặc thù nghề nghiệp, nhà báo phải đi nhiều nơi, nhất là cơ sở để xâm nhập thực tế, thu thập các tư liệu, dữ liệu, nắm bắt các nguồn thông tin để làm nên sản phẩm báo chí.
Phóng viên có thể lặn lội lên rừng sâu, ra tận hải đảo, về các vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới; có thể cùng ăn, cùng ở, cùng sống với đồng bào địa phương để có những cứ liệu sống động cho từng bài viết. Việc đi lại cũng vất vả không kém, nhiều khi phải đi bộ hàng chục cây số mới tới nơi mình cần đến.
 |
| Đoàn làm phim "Ký sự sông Giăng" của Đài PTTH Nghệ An (Ảnh: Trần Lan Anh) |
Khi đã có đầy đủ tư liệu trong tay, phóng viên bắt đầu thực hiện các sản phẩm báo chí. Bài viết hay hoặc dở, sống động hay khô khan đều do cách thu thập tư liệu, cách nhìn nhận, nắm bắt vấn đề của mỗi phóng viên. Người viết phải trầm tư suy nghĩ, phải biết tư duy, sáng tạo, phải nắn nót từng con chữ, từng câu từ để có được một tác phẩm báo chí hay, sắc sảo, có sức lan tỏa rộng, được độc giả chú ý và gây được ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc.
Để có những bài báo như vậy, người phóng viên phải có một lập trường chính trị vững vàng, có tư duy sáng tạo độc lập, phải biết “cân, đo, đong, đếm từng con chữ, từng câu từ, từng con số”. Bài viết phải trúng, đúng, phản ánh một cách trung thực, đầy đủ những gì đã diễn ra, đang diễn ra và dự báo được sự việc, vấn đề sẽ diễn ra theo chiều hướng tốt hay xấu, tích cực hay tiêu cực. Những bài viết có tính “nhạy cảm” về mối quan hệ bang giao quốc tế, về an ninh – quốc phòng, về bí mật Quốc gia, về dân tộc – tôn giáo… phóng viên cần phải biết “lách’ làm sao để không làm ảnh hưởng đến chủ trương, đường lối lãnh đạo của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Có những chủ trương, chính sách khi ban hành thì rất đúng, mục tiêu đề ra rõ ràng nhưng khi triển khai thực hiện ở cơ sở thì gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập, chưa hợp lý, rất cần nhà báo viết bài phản ánh trung thực, đúng thực tế, hoặc có những bài viết phản biện để các cơ quan thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với điều kiện thực tế.
Tóm lại, nghề báo là một nghề phức hợp, có sự đan xen giữa đi, viết và lách. Đi nhiều nơi, có mối quan hệ xã hội rộng rãi và hiểu biết nhiều thứ. Tuy nhiên đây là một trong những nghề khổ cực nhất, gian nan nhất, vất vả nhất, có thể thức thâu đêm đến sáng để thực hiện các bài viết. Làm báo cũng là một nghề nguy hiểm luôn rình rập, nhất là đối với những phóng viên phụ trách mảng nội chính, chuyên viết các loạt bài phóng sự - điều tra về các vụ việc tiêu cực, tham nhũng, tội phạm…
(Theo Hội Nhà báo VN)
