• Tweet

Cách đây 68 năm vào ngày 10/10/1945( tức là chỉ 38 ngày sau khi đọc Bản tuyên ngôn độc lập) Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 46/SL về Tổ chức đoàn thể luật sư. Ngày 14/1/2013 Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã ký Quyết định số 149/ QĐ-TTg lấy ngày 10 tháng 10 hàng năm là “Ngày truyền thống của luật sư Việt Nam”. Đây là sự kiện quan trọng  ghi nhận sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và cộng đồng xã hội đối với đội ngũ luật sư và nghề luật sư ở Việt Nam. Cùng với sự trưởng thành lớn mạnh của giới luật sư trên cả nước, trong những năm qua đội ngũ luật sư thuộc đoàn Luật sư Nghệ An đã nỗ lực phấn đấu thực hiện sứ mệnh bảo vệ công lý, góp phần phát triển kinh tế xã hội, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Các Luật sư thuộc Đoàn Luật sư Nghệ An tham gia tranh tụng tại Toà án Nhân dân tỉnh Nghệ An

Trong tâm trạng xúc động, luật sư Trần Hậu Thìn (một trong những luật sư đầu tiên của đoàn Luật sư Nghệ An) kể cho tôi nghe kỷ niệm về một vụ án mà ông được mời bảo vệ quyền lợi cho người bị hại cách đây đã 22 năm. Gia đình tìm đến luật sư sau khi tòa sơ thẩm tuyên án với hi vọng luật sư sẽ minh oan được cho con em họ.

Chuyện đau lòng xảy ra với một thanh niên tên là Văn Thanh khi bắt xe từ Ninh Bình về Vinh do thiếu tiền đã bị đẩy xuống đường. Khi anh phản ứng thì đã bị lôi lên xe và bị đánh đập dã man cho đến chết. Vậy nhưng, lái xe đã đổ oan là do anh lên xe dùng dao đe dọa và trấn lột tài sản của hành khách. Vì vậy, tại phiên xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình đã  xét xử các bị cáo với tội danh bắt, giữ người trái pháp luật. Bằng kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp, luật sư Thìn đã nghiên cứu hồ sơ, đọc kỹ từng bút lục đặc biệt là kết luận điều tra, lời khai của các bị cáo, các bản ảnh để tìm ra các tình tiết định tội, định khung. Ông đã cố gắng tìm gặp các nhân chứng để củng cố thêm nhận định về vụ án. Tại phiên tòa phúc thẩm, bản luận cứ bảo vệ của ông đã được Hội đồng xét xử chấp nhận: Thay đổi tội danh của các bị cáo từ tội bắt giữ người trái pháp luật thành tội giết người, tăng mức hình phạt và tăng mức bồi thường dân sự. Sự thật vụ án đã được làm sáng tỏ, cái chết của bị hại đã được minh oan! Đó chỉ là một trong hàng trăm vụ án lớn nhỏ Luật sư Trần Hậu Thìn đã tham gia. Khi bảo vệ hay bào chữa thành công thì cùng với niềm vui thường là nỗi day dứt khôn nguôi về số phận con người khi vướng vào lao lý. Ông xem đó là những kỷ niệm và cũng là những bài học trong việc đi tìm sự thật và bảo vệ công lý!

Những ngày mới thành lập và đi vào hoạt động, đoàn luật sư Nghệ An mới chỉ có 15 luật sư trong đó chủ yếu là cán bộ về hưu và công chức kiêm nhiệm. Sự ra đời của Pháp lệnh luật sư 2001, Luật Luật sư 2006, luật Luật sư 2012 đã từng bước chuyên nghiệp hóa hoạt động và mở rộng hình thức hành nghề của luật sư.

Bắt kịp bước chuyển của nền kinh tế xã hội trong những năm qua đội ngũ luật sư Nghệ An đã có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng hành nghề. Đến nay, đoàn Luật sư Nghệ An đã có 74 luật sư chính thức; 24 luật sư tập sự; 28 văn phòng và công ty luật cung cấp các dịch vụ pháp lý ngày càng sôi động. Trong đó, tham gia tranh tụng là lĩnh vực được xem là thế mạnh của các luật sư thuộc đoàn luật sư Nghệ An. Tính từ năm 2002 đến nay, các luật sư Nghệ An đã tham gia tranh tụng trên 4 ngàn vụ án; trong đó 72 % là các vụ án hình sự; 28% là các vụ án về dân sự, lao động, hành chính, kinh tế. 60% trong số này là do khách hàng yêu cầu; 40% do cơ quan tiến hành tố tụng chỉ định.

Với chiến lược cải cách tư pháp của Đảng và Nhà nước, việc tranh tụng trong mỗi phiên tòa ngày càng được coi trọng. Vì vậy, để có cơ sở đưa ra những căn cứ, lập luận xác đáng tranh luận tại phiên tòa các luật sư phải nghiên cứu hồ sơ một cách kỹ lưỡng, thu thập thêm các tài liệu, chứng cứ liên quan đến vụ án. Nhờ có sự tham gia bào chữa, bảo vệ của Luật sư nhiều bị can, bị cáo đã được trả tự do, nhiều đương sự đã thu hồi được lợi ích kinh tế với số tiền lên đến hàng tỷ đồng, nhiều gia đình được đoàn tụ, nhiều mâu thuẫn được hòa giải. Có rất nhiều vụ án các bị can bị cáo cố tình không thành khẩn khai báo làm ảnh hưởng đến thời gian điều tra, xét xử. Khi được Luật sư phân tích, động viên họ đã thành khẩn khai báo để được hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật và giúp các cơ quan tiến hành tố tụng giải quyết vụ án thuận lợi hơn. Ông Tôn Thiện Phương - Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh nhận xét đánh giá cao về chất lượng tranh tụng, kỹ năng và bản lĩnh nghề nghiệp của các Luật sư Nghệ An. Họ đã có sự đầu tư trí tuệ để tìm ra các chứng cứ gỡ tội cũng như bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho thân chủ.

Cùng với sự phát triển kinh tế xã hội, nhu cầu tư vấn pháp luật của người dân, tổ chức và doanh nghiệp ngày càng tăng cao. Vì vậy, trong những năm qua, hoạt động tư vấn pháp luật đã trở thành một lĩnh vực hành nghề quan trọng của các luật sư Nghệ An. Khi bắt đầu xảy ra một sự kiện pháp lý trên các lĩnh vực đất đai, hôn nhân gia đình, lao động, hành chính, dân sự… người dân đã dần quen với việc tìm đến các luật sư để được tư vấn, giải đáp. Việc tư vấn pháp luật của luật sư đã góp phần nâng cao nhận thức pháp luật cho nhân dân nên nhiều tranh chấp nhanh chóng được giải quyết hoặc tự giải quyết, hạn chế được thiệt hại và đơn thư vượt cấp. Các tổ chức, doanh nghiệp tìm thấy ở các luật sư sự an tâm về pháp lý trước mỗi một hợp đồng thương mại, những dự án đầu tư…Việc tư vấn kịp thời và chặt chẽ của luật sư còn hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp phát triển vững chắc góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội địa phương phát triển. Ông Bùi Xuân Ninh - Giám đốc công ty TNHH Châu Giang cho biết: Ngay từ khi có ý định thành lập doanh nghiệp ông đã tìm đến các luật sư để được tư vấn trong việc chọn loại hình doanh nghiệp, thủ tục thành lập, các quy định về hoạt động doanh nghiệp đến soạn thảo, chuẩn bị ký kết các hợp đồng thương mại. Doanh nghiệp ông đã ký hợp đồng thường xuyên với luật sư về mảng tư vấn pháp luật.   

Đoàn Luật sư Nghệ An tư vấn pháp luật miễn phí tại xã Hưng Tân, huyện Hưng Nguyên

Bên cạnh tham gia tranh tụng, tư vấn pháp luật trong những năm qua đội ngũ luật sư Nghệ An đã chú trọng đến hoạt động trợ giúp pháp lý cho người nghèo và các đối tượng chính sách. Đây là một nghĩa cử cao đẹp, nét văn hóa nghề nghiệp của luật sư nhằm góp phần nâng cao nhận thức và tinh thần tự giác chấp hành pháp luật của người dân. Trung bình mỗi năm các luật sư Nghệ An đã thực hiện miễn phí trên 3000 vụ việc trên các lĩnh vực: đất đai, thừa kế, khiếu nại tố cáo, lao động, chia tài sản sau ly hôn, giải đáp pháp luật, soạn thảo đơn thư… Các luật sư còn tích cực tham gia tuyên truyền, phổ biến pháp luật; phối hợp với các cơ quan báo chí đấu tranh, phân tích, nhận định về các hành vi của công dân khi xảy ra các vụ việc vi phạm pháp luật góp phần ổn định trật tự xã hội, an ninh chính trị trên địa bàn…

Tuy nhiên, so với nhu cầu dịch vụ pháp lý ngày càng tăng nhanh thì số lượng luật sư của Nghệ An vẫn còn mỏng. Chất lượng đội ngũ luật sư vẫn còn nhiều hạn chế, hầu hết các luật sư hành nghề chủ yếu trên 2 lĩnh  vực là hình sự và dân sự. Chưa có những luật sư tư vấn chuyên sâu và tổ chức hành nghề đủ mạnh để tham gia những vụ án phúc tạp cũng như những dự án đầu tư lớn. Bên cạnh đó, một số cơ quan tiến hành tố tụng vẫn chưa thực sự tạo điều kiện cho hoạt động nghề nghiệp của luật sư. Luật sư Hoàng Thanh Bình - Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Nghệ An cho biết: từ nay đến năm 2020 đoàn luật sư Nghệ An phấn đấu đào tạo từ 1-3 luật sư ; xây dựng 1-2 tổ chức hành nghề có đủ trình độ, khả năng tham gia giải quyết những tranh chấp thương mại quốc tế; xây dựng từ 1-3 văn phòng có quy mô trên 20 luật sư để tham gia những vụ án phức tạp, những dự án đầu tư lớn. Việc đào tạo bắt buộc về kỹ năng hành nghề và ngoại ngữ được áp dụng cho tất cả các luật sư và tổ chức hành nghề nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cung cấp dịch vụ pháp lý của các luật sư và các văn phòng, công ty luật trên địa bàn.

Trong lịch sử phát triển và đi lên của đất nước Đảng và Nhà nước luôn đánh giá cao và chú trọng phát triển đội ngũ luật sư. Những năm gần đây, cùng với việc hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về luật sư thì chiến lược phát triển đội ngũ luật sư gắn liền với chiến lược cải cách tư pháp đang được các địa phương, ban ngành chú trọng thực hiện với nhiều giải pháp. Đây là điều kiện thuận lợi cho các luật sư trong việc học hỏi, mở mang kiến thức, trau dồi đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử để họ thực hiện tốt chức năng cao cả là góp phần bảo vệ công lý, phát triển kinh tế xã hội, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh mà Đảng, Nhà nước và xã hội đã gửi gắm.

(Kim Hoa)