Sụt lún ở Châu Hồng (Nghệ An) khó xác định nguyên nhân?

Sau sự cố sụt lún bất thường, gia đình anh Điền Viết Tứ (một trong những hộ dân bị ảnh hưởng mạnh nhất ở Châu Hồng) đến nay vẫn phải sống trong ngôi nhà có nhiều vết nứt, nền đất nhiều nơi tụt, đứt gẫy, khiến cả gia đình luôn sống trong tâm trạng bất an.

“Gia đình tôi và người dân mong muốn chính quyền điều tra, tìm nguyên nhân có bồi thường cho dân. Thiệt hại nhìn thấy, nhà này toàn bộ móng bị gẫy, nứt hết, cấu trúc bị phá huỷ. Toàn bộ vùng này nền bị sụt từ dưới, không còn độ ổn định. Tâm nguyện là trước sau phải làm lại nhà, nhưng với điều kiện làm lại địa chất phải vững”, anh Tứ nói.

Tình trạng sụt lún ở Châu Hồng đã xảy ra từ những năm trước, đỉnh điểm là tháng 5-6/2022 xuất hiện khoảng 24 hố “tử thần”, hàng trăm giếng nước của người dân cạn trơ đáy, 191 nhà dân bị nứt, đứt gẫy, cả trong trường học, công sở xã… . Các hố sụt lún có đường kính 3-5m, độ sâu từ 2m-3m, thậm chí có những hố sâu 15m-20m.   

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung và đoàn công tác thị sát hiện trường sụt lún đất tại xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp.

Ngày 29/5, sau khi trực tiếp thị sát tình trạng sụt lún tại địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An chủ trì thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn xã Châu Hồng, đặc biệt là những doanh nghiệp có bơm hút nước ngầm. Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì chuyển sang cơ quan điều tra để xử lý nghiêm theo đúng quy định. Yêu cầu Đoàn liên ngành này phải hoàn thành kết quả kiểm tra và có báo cáo cho UBND tỉnh trước ngày 31/7/2022.  Đến nay sau khi vào cuộc xác minh, Liên đoàn địa chất Bắc Trung bộ đã xác định được nguyên nhân sụt lún là do tụt mạch nước ngầm.  Thế nhưng, tụt mạch nước ngầm do đâu thì đơn vị này không xác định được.

Ông Cao Thế Bảo, Phó Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường huyện Quỳ Hợp cho biết: “Huyện hợp đồng với đơn vị Liên đoàn Địa chất thực hiện 3-4 tháng đưa ra nguyên nhân, nhưng cuối cùng đưa ra nguyên nhân chính cũng chưa khẳng định được do doanh nghiệp gây ra. Sau khi nghe kết luận, huyện cũng không đồng ý, không bằng lòng, vì không kết luận được thì không có cơ sở xử lý. Địa phương muốn kết luận chính xác nguyên nhân để khỏi kéo dài, ai sai phải chịu trách nhiệm bồi thường, nhưng bây giờ không kết luận được mà chỉ cơ sở cảm quan nhìn nhận như vậy rồi vận động doanh nghiệp hỗ trợ chứ không yêu cầu bồi thường được”. 

Có những hố sâu 15-20 mét.

Sự chậm trễ của các cơ quan chức năng trong việc tìm nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ khắc phục tình trạng sụt lún. Ông Trương Văn Hoá, Chủ tịch UBND xã Châu Hồng cho biết, chính quyền địa phương và người dân mong sớm tìm ra tác nhân gây sụt lún.

“Vừa qua có đoàn Địa chất Bắc Trung bộ về xác định nguyên nhân nhưng thực tế kết luận đó không tìm ra nguyên nhân, mà chỉ nói chung chung do tác động địa chấn nên chưa xác định do công ty này (Công ty Tân Hoàng Khang. Họ khai thác, làm ở đây thì họ hỗ trợ cho người dân”, ông Trương Văn Hóa cho hay.

Ngày 9/8/2022 vừa qua, UBND tỉnh Nghệ An tiếp tục có văn bản hỏa tốc về việc thông báo kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung về việc đảm bảo an toàn tuyệt đối về tính mạng và tài sản của người dân, sớm tìm ra nguyên nhân nứt nẻ, sụt lún đất tại địa bàn xã Châu Hồng; báo cáo trước ngày 15/8/2022.

Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có kết luận cuối cùng. Sự chậm trễ kéo dài khiến hàng chục hộ dân tiếp tục phải sống trong cảnh bất an, lo lắng. Liệu rằng, hàng chục doanh nghiệp khai thác khoáng sản, bơm hút nước ngầm ở Châu Hồng có phải tác nhân dẫn đến tụt mạch nước ngầm và sụt lún ở đây không? Đây là câu hỏi đang được người dân quan tâm, chờ đợi. Ngành chức năng và chính quyền địa phương cần quyết liệt hơn nữa để có kết luận cuối cùng về nguyên nhân sụt lún ở Châu Hồng nhằm tìm ra biện pháp khắc phục, sớm ổn định đời sống người dân./.