Dân vận khéo với những việc khó, việc mới ở Diễn Châu

Là chủ tịch Hội đồng gia tộc họ Tạ xã Diễn Cát, ông Tạ Quang Minh trăn trở lo nhất là quỹ đất để dành cho an tàng người chết không còn mà kéo theo đó là những hủ tục ma chay còn đè nặng lên cuộc sống bà con trong dòng họ. Để làm gương đi trước, năm 2017, gia đình ông Minh là gia đình đầu tiên của xã thực hiện hỏa thiêu người chết và đưa hài cốt vào khu lăng mộ dòng họ. Ông Minh  cho biết thêm: Lúc đầu thuyết phục rất khó khăn, quan niệm bà con  hung táng rất nóng là cho con người đã chết 1 lần rồi lại phải chết thêm lần nữa. Tôi đã phải giải thích cho bà con các chi họ rất nhiều là hỏa táng cũng là một hình thức thay cho hung táng hoàn toàn sạch sẽ rồi nên không có gì lo lắng về việc người mới chết với người chết lâu rồi chôn cất một chỗ. Và gia đình tôi phải làm trước, khi mẹ tôi già, anh chị em trao đổi trong gia đình và xin ý kiến của bà cụ thì bà nhất trí, nên chúng tôi thực hiện đầu tiên. Đã hỏa táng xong là đưa vào phần cải táng luôn cùng với ông bà tổ tiên đã chôn cất lâu năm ở đó.

Việc làm này của gia đình ông Minh khiến cả làng xôn xao, phản đối. Việc hỏa thiêu người chết vận động, giải thích mãi cũng đành chấp nhận được nhưng việc hỏa thiêu xong mà đưa hài cốt luôn vào phần lăng mô là không thể chấp nhận. Theo phong tục người làng thì phải một lần nữa chôn cất ở vùng hung táng cho đến khi đủ thời gian quy định mới được đưa vào vùng cát táng. 

Các tổ dân vận ở Diễn Cát đến tận nơi tuyên truyền cho các gia đình  về những lợi ích của việc hỏa táng và đưa hài cốt vào khu lăng mộ.

Để thay đổi cả một tập tục vốn ăn sâu vào đời sống tâm linh của  nhân dân là không hề dễ. Tuy nhiên thấy đây là việc làm hay, ý nghĩa của ông Minh và dòng họ Tạ, Đảng ủy Diễn Cát đã thành  lập tổ dân vận ở cả 5/5 xóm vào cuộc tuyên truyền vận động, đến từng gia đình nhất là tập trung vào trưởng tộc các dòng họ trò chuyện, tâm sự, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng và  giải đáp kịp thời thắc mắc của bà con. Cùng với đó, xã Diễn Cát cho đầu tư  quy hoạch mở rộng vùng cát táng,  làm lại đường, kéo điện, khoan giếng, trồng hoa cây cảnh tạo nên cảnh quan đẹp tại vùng cát táng.  ông Tạ Hữu Thân – Bí thư chi bộ 5 xã Diễn Cát trao đổi: Cách vận động không phải bắt buộc. Chỗ này chỗ kia mà đưa ra lý do khó khăn thì mình có mặt để vận động, giải thích. Với tinh thần mưa dầm thấm lâu, vận động từng nhà một, người nọ làm người kia theo nhau thì hiện 80% người chết ở Diễn Cát đã thực hiện hỏa táng và đưa vào khu lăng mộ địa phương. 

Dân vận thành công, Diễn Cát là địa phương đầu tiên ở Diễn Châu thực hiện văn minh trong việc tang, đáp ứng được 4 giảm là giảm thời gian, giảm ô nhiễm môi trường, giảm kinh phí và giảm được quỹ đất. Từ đó đã có sức lan tỏa sang một số địa phương khác như xã Minh Châu, Diễn Cát, Diễn Thọ…Tạo nên nếp văn hóa mới tốt đẹp trong việc tang.

Ông Tạ Quang Minh (ở giữa) thường xuyên có những buổi nói chuyện với các trưởng các dòng họ về thực hiện văn minh trong việc tang

Trong khi ở nhiều nơi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) phát sinh nhiều đơn thư khiếu kiện phức tạp, gây mất ANTT thì nhiều địa phương ở Diễn Châu thực hiện thành công chủ trương GPMB «0» đồng, nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Tuyến đường liên xã do UBND huyện làm chủ đầu tư qua địa bàn Diễn Phong với chiều dài 3km, mặt đường rộng 8m có hơn 100 hộ nằm trong diện phải GPMB. Nguồn vốn chỉ  đầu tư cho xây dựng đường còn GPMB địa phương phải phát huy nội lực. Với con số bồi thường lên đến hàng chục tỷ đồng cho GPMB thì nguồn lực của xã không thể đáp ứng. Tuy nhiên cấp ủy chính quyền ở đây không vì thế mà để mất đi cơ hội xây dựng mới tuyến đường trung tâm xã rộng rãi thuận lợi cho lưu thông. 

Cấp ủy, chính quyền Diễn Phong đã  xây dựng mô hình dân vận khéo trong giải phóng mặt bằng «0» đồng. Ở đó "Đảng viên đi trước làng nước theo sau", vận động cán bộ đảng viên gương mẫu hiến đất, dời tường trước làm gương cho bà con nhân dân. Tiêu biểu như đảng viên hơn 60 năm tuổi đảng Chu Văn Niên đã cho dỡ tường của gia đình để con đường được thi công nhanh. "Mình phải gương mẫu xung phong phá tường làm trước, rồi cùng tham gia với cấp ủy Chi bộ tuyên truyền để cho bà con nhân dân hiến đất,  để làm đường cho mau" - ông Niên chia sẻ.

Cấp ủy, chính quyền Diễn Phong đã  xây dựng mô hình dân vận khéo trong giải phóng mặt bằng «0» đồng,

Với phương châm “nghĩ cho dân, vì dân mà làm”, tuy bà con đồng thuận GPMB không yêu cầu đề bù, nhưng để bà con bị thiệt là điều là đội ngũ lãnh đạo xã Diễn Phong luôn trăn trở. Theo đó, cấp ủy chính quyền xã thành lập một tổ dân vận, trực tiếp gặp gỡ những người quê hương thành đạt ở một số tỉnh, doanh nghiệp, huy động nguồn lực để có thêm kinh phí chia sẻ tới bà con trong diện GPMB. Theo đó đã vận động được hơn 1 tỷ đồng. Qua đó càng tạo thêm động lực cho bà con hiến đất mở đường. ông Phạm Thanh Vương – Chủ tịch UBND xã Diễn Phong trao đổi: Đến thời điểm này, các hộ gia đình ủng hộ rất cao chủ trương hiến đất dời tường vô. Cùng với đó, xã đã vận động các tổ chức cá nhân, doanh nghiệp, con em Diễn Phong trên mọi miền Tổ quốc trong nước cũng như nước ngoài để hỗ trợ cho các hộ gia đình một phần kinh phí để giải phóng mặt bằng.

Lãnh đạo xã Diễn Phong trực tiếp gặp gỡ nhân dân vận động hiến đất mở đường.

Dân vận khéo, việc khó thành dễ. Đây chỉ là 3 trong số nhiều mô hình “dân vận khéo” tiêu biểu mà  Diễn Châu đang triển khai thực hiện. Ngoài ra, còn phải kể đến các mô hình như: mô hình “Chính quyền thân thiện, vì nhân dân phục vụ”, đã được triển khai ở 37/37 xã, Thị trấn, nâng cao đạo đức công vụ, phong cách phục vụ nhân dân. Hay Mô hình: “Phối hợp, hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở cho gia đình có hoàn cảnh khó khăn” được liên kết bởi các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc; mô hình “chung tay xây dựng NTM” với  nguồn lực huy động hơn  1000  tỷ từ nhân dân, mô hình “ Xây dựng nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang; Mô hình “Vận động GPMB những dự án trọng điểm” …. Thành công của các mô hình đã mang hiệu ứng tích cực, tạo được niềm tin của nhân dân với Đảng, chính quyền cơ sở. 

Ông Ngô Sĩ Thành – Trưởng ban Dân  vận, Chủ tịch UBMTTQ huyện Diễn Châu trao đổi: "Công  tác dân vận  ở Diễn Châu thì nhiều cấp nhiều ngành tham gia chớ không riêng gì ngành nào. Huyện có ban chỉ đạo công tác dân vận, kể cả chính quyền UBND huyện cũng có BCĐ về dân vận chính quyền, ở cấp cơ sở cũng thế. Khi có các sự việc phát sinh ra thì chúng tôi thành lập các tổ để trực tiếp về gia đình hộ dân đó, đến địa điểm đó để dân vận, rất cụ thể sâu sát mà không phải mang tính chỉ đạo. Nhờ đó mà nhiều vụ việc phức tạp được hóa giải thành công, tạo sức lan tỏa, được nhân dân ghi nhận".

Các hộ dân Diễn Phong xây lại bờ tường sau khi hiến đất.

Sự vào cuộc nhịp nhàng của hệ thống dân vận từ huyện đến cơ sở với nhiều cách vận động, tuyên truyền sáng tạo nên trong năm 2022 và 2023, cả 65 mô hình dân vận  khéo với những việc khó và mới  ở Diễn Châu  đều thành. Thông qua phong trào đã huy động các nguồn lực trong xã hội để giải quyết những vấn đề bức thiết, chính đáng của Nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội. Đây sẽ là động lực để cả hệ thống chính trị và Nhân dân ra sức thi đua, tiếp tục thực hiện hiệu quả các mô hình dân vận khéo, tạo tiền đề vững chắc để các địa phương vận dụng vào tiến trình xây dựng NTM, đô thị văn minh, xây dựng  Diễn Châu ngày càng giàu đẹp.