Kỳ II: Trưởng thôn Phan Văn Thăng – Người "thắp lửa" phong trào xây dựng NTM ở vùng giáo

Thôn 8 (xã Quỳnh Yên, huyện Quỳnh Lưu) có 223 hộ, 1.340 nhân khẩu, là thôn giáo dân toàn tòng sinh sống thuộc giáo xứ Cẩm Trường. Đảm nhận chức vụ thôn trưởng cuối năm 2015, ông Phan Văn Thăng đã đặt ra mục tiêu đưa thôn 8 hoàn thành xóa bỏ manh mún về ruộng đất đầu tiên của xã và xây dựng khu dân cư NTM để góp phần đưa xã Quỳnh Yên đạt chuẩn Nông thôn mới. Lúc đó nhiều người cho rằng đây là một mục tiêu thiếu thực tế vì khả năng của người dân trong thôn không thể thực hiện. Thế nhưng ông Thăng cho rằng khi đã làm việc gì thì phải làm đến cùng, đến nơi đến chốn chứ không làm nửa vời và phải có kế hoạch, mục tiêu cụ thể.

Thực hiện Chỉ thị 08 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An về đẩy mạnh vận động nông dân “dồn điền, đổi thửa”, Đảng ủy, HĐND, UBND xã Quỳnh Yên đã ban hành các Nghị quyết, kế hoạch chỉ đạo và giao trách nhiệm cho các thôn, xóm tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện. Tuy nhiên, với tư tưởng ngại thay đổi và tâm lý sợ chia lại thì phải nhận ruộng sâu sục hay cao cưỡng nên phần lớn bà con đều không đồng tình. Để thực hiện thành công Chỉ thị này là điều không hề dễ dàng, nhất là tại thôn 8, trong vòng 2 năm trưởng thôn vẫn loay hoay tìm giải pháp vận động người dân và có những lúc tưởng chừng bỏ cuộc không thực hiện được. Bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng điều cốt lõi là người dân sợ bắt thăm phải ruộng sâu, ruộng cạn rồi khó canh tác.

Ông Phan Văn Thăng tuyên truyền chính sách qua hệ thống truyền thanh của xóm.

Lúc này ông Phan Văn Thăng đơn thuần chỉ là một người công dân bình thường, nhưng khi tham gia các cuộc họp thôn mở rộng thì ông đã có những ý kiến hay, “thông tắc” cho vấn đề dồn điền, đổi thửa. Nhờ đó, ông Thăng được bà con tín nhiệm bầu làm Trưởng ban chuyển đổi ruộng đất của thôn. Khi đã có vai trò, ông Thăng dựa trên danh sách chia đất cũ mà ban cán sự thôn đã lập, phân tích lý do tại sao dân lại không đồng ý, từ đó đưa ra cách làm và phương thức dân vận phù hợp. Theo đó, ông đề xuất với ban cán sự thôn chia thêm đất cho bà con ở những diện tích sâu sục, cụ thể như phần ruộng này 1 sào (500m2) sâu sục thì chia thêm cho các gia đình nhận phần đất này lên 1,2 sào hoặc 1,4 sào. Còn đối với những vùng dễ sản xuất, cho năng suất cây trồng cao thì chia từ 500m2 xuống còn 400m2. Với phương án mang lại sự công bằng đó nên 100% bà con đồng tình, nhất trí triển khai.

Chỉ trong vòng 10 ngày của tháng cuối năm 2015 thôn đã chuyển đổi xong ruộng đất, đây là thôn đầu tiên thực hiện xong chuyển đổi ruộng đất của xã. Ruộng lớn, bờ to nên đã thuận lợi hơn trong công tác đưa cơ giới hóa vào sản xuất như máy cày, máy cấy, máy gặp, hiệu quả cây trồng được nâng lên rõ rệt, kinh tế phát triển, đời sống của bà con ngày càng khá giả. Sau khi thành công ở công tác này, ông Phan Văn Thăng được bà con tin tưởng bầu làm Trưởng thôn thay cho Trưởng thôn cũ. Ông đã góp công lớn xóa bỏ manh mún về ruộng đất.

Ông Phan Văn Thăng (đứng giữa) gặp mặt các cụ cao niên trong xóm.

Sau khi tiếp nhận công việc vào cuối năm 2015, ông Thăng bắt tay ngay vào lãnh đạo thôn xây dựng NTM, trong điều kiện có nhiều bộn bề khó khăn ở một vùng quê đời sống của nhân dân còn nhiều vất vả và tất cả các phong trào của thôn đã tụt dốc xuống tốp cuối của toàn xã. Ông Thăng nhớ như in những khó khăn khi vận động người dân hiến đất, hiến cây, góp công, góp của. “Khi đó, phải vận động cả ngày lẫn đêm, phối hợp nhuần nhuyễn với Hội đồng mục vụ giáo xứ nên người dân trong thôn dần hiểu được ý nghĩa, lợi ích của việc xây dựng NTM” - ông Thăng nói. Để người dân đồng thuận với chủ trương, chung sức, chung lòng xây dựng NTM, nhất là làm đường giao thông nông thôn, là người Trưởng thôn, ông Thăng gặp không ít những trắc trở trong vận động người dân hiến đất mở đường, vì trong suy nghĩ của người dân “tấc đất là tấc vàng”. Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, hàng ngày ông cùng Ban công tác Mặt trận thôn đi đến từng nhà chuyện trò, động viên, sẻ chia, vận động, thuyết phục họ. Ông tâm tình để bà con hiểu lợi ích của xây dựng NTM, về những việc bà con nên làm, cần làm; cảm phục trước sự nhiệt huyết của ông và cán bộ Mặt trận thôn, người dân dần dần hiểu về lợi ích xây dựng NTM và sẵn sàng hiến đất, hiến cây, hiến tài sản, đóng góp kinh phí, tham gia ngày công để làm đường, dọn dẹp cảnh quan, chỉnh trang vườn tạp để phát triển kinh tế, xây dựng các công trình phúc lợi thiết yếu…

Tuyến đường cờ Đại đoàn kết treo cờ Tổ quốc xóm 8, xã Quỳnh Yên 1.

Trong những năm (2017 – 2018) cao điểm toàn xã thực hiện phong trào xây dựng NTM, từ chỗ không ai muốn hiến đất thì nay toàn thôn đã hiến hơn 1.150m2 và nhiều tải sản trên đất để mở rộng các tuyến đường nội thôn. Có mặt bằng, ông Thăng tham mưu, đề xuất với UBND xã hỗ trợ xi măng và cho thôn triển khai làm đường theo từng tông ngõ. Nghĩa là ở ngõ nào có bao nhiêu hộ dân thì tập hợp lại và tổ chức họp, trong đó Trưởng thôn là người chủ trì. Ngoài xi măng được Nhà nước hỗ trợ thì mọi dự toán kinh phí đều được dân bàn bạc thống nhất đóng góp kinh phí và để triển khai làm đường. Cứ như thế, ban cán sự xóm không thu một khoản tiền nào liên quan đến làm đường mà người dân có sự bàn bạc, thống nhất, tự quyết định việc làm đường của tông ngõ mình nên người dân thấy công khai, minh bạch và ủng hộ cách làm này. Có những hộ đóng góp nhiều nhất lên gần 8 triệu đồng nhưng họ vẫn vui vẻ, phấn khởi nạp tiền. Khi mọi thứ đã ổn, ông Thăng đã phát động đợt cao điểm toàn dân ra quân làm đường giao thông và chỉ trong một đợt đã bê tông hóa gần hết các tuyến đường giao thông nội thôn, với kinh phí trên 1,5 tỷ đồng do nhân dân đóng góp.

Ông Thăng nhớ lại, giữa lúc phong trào xây dựng NTN đang lên, điều tôi băn khoăn nhất là còn một tuyến đường ra khu sản xuất dài 150m, rộng 5m, cần nguồn kinh phí lớn mà đoạn đường này chỉ có 7 hộ nên rất khó vận động các hộ dân đóng góp kinh phí. Lúc này, ông cùng với Trưởng ban công tác Mặt trận thôn vào từng nhà dọc trục đường liên xã đã được Nhà nước nhựa hóa chưa phải đóng góp làm đường, ông vận động họ ủng hộ tiền để hoàn tất đoạn đường trên. Cuối cùng từ sự chung sức của mọi người trong thôn tuyến đường đó đã sớm hoàn thành.

Nhà văn hóa xóm 8, xã Quỳnh Yên.

Một điểm nhấn mà mỗi khi nhắc đến sự “bứt phá” của thôn 8, đó là một trong những thôn toàn tòng giáo dân đầu tiên của huyện Quỳnh Lưu nhân dân đóng góp kinh phí xây dựng Nhà văn hóa thôn khang trang. Để bà con đồng thuận đóng góp kinh phí xây dựng Nhà văn hóa thôn không phải là điều dễ dàng, biết khó khăn lắm nhưng mình “lỡ hứa” với xã rồi – ông Thăng chia sẻ - và cũng vì để đáp ứng tiêu chí xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu nên phải làm. Nhưng lúc đó mình cũng không nghĩ là mình sẽ thành công được, thế nhưng sau khi mình tuyên truyền và vạch ra kế hoạch cụ thể và vận động nhân dân, điều bất ngờ là bà con đồng tình ủng hộ rất cao và mỗi gia đình đóng góp 700.000 đồng. Với số tiền đó thôn đã có 156 triệu đồng và ông Thăng lại tham mưu với UBND xã hỗ trợ thêm 25 triệu đồng và các đoàn thể của thôn đóng góp ngày công. Sau hơn 1 năm, Nhà văn hóa thôn đã hoàn thành với tổng số tiền trên 300 triệu đồng. Mặc dù ở một vùng giáo dân nhưng đây là thôn duy nhất của xã xây dựng được Nhà văn hóa bằng nguồn xã hội hóa, trở thành niềm tự hào của cán bộ và nhân dân trong thôn.

Tuyến đường cờ Đại đoàn kết treo cờ Tổ quốc xóm 8, xã Quỳnh Yên 2.

Là người “vác tù và hàng tổng”, công việc của ông Thăng nhiều khi là công việc “ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng” nhưng ông vẫn luôn tận tụy, nhiệt huyết với các phong trào của thôn. Chia sẻ về những kết quả đạt được, ông Phan Văn Thăng khiêm tốn nói: "Những thành quả mà thôn 8 đạt được là kết quả của quá trình phấn đấu lâu dài của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong thôn, sự giúp đỡ của các cấp, ngành và sự đồng thuận của nhân dân. Đặc biệt là nhờ sự ủng hộ của Hội đồng Mục vụ giáo xứ, với phương châm “Sống tốt đời, đẹp đạo”, đồng thời tạo được sự đồng thuận trong nhân dân, tôi đã khơi dậy tinh thần đoàn kết, phát huy được sức mạnh của cả cộng đồng giáo dân nên đã gặt hái được những thành quả đáng tự hào.” Với những nổ lực cố gắng không biết mệt mỏi của mình vì phong trào chung, ông Phan Văn Thăng đã vinh dự nhận được nhiều giấy khen của huyện Quỳnh Lưu. Đặc biệt, năm 2019 ông được UBND tỉnh Nghệ An tặng Bằng khen về thành tích xuất sắc trong xây dựng NTM.

Ông Phan Văn Thăng (đứng giữa) gặp mặt các cụ cao niên trong xóm.

Có thể nói, nhờ sự lãnh đạo sáng tạo và quyết đoán của ông Phan Văn Thăng, thôn 8 đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành biểu tượng của sự đổi mới và đoàn kết. Những thành tựu đạt được không chỉ là bước đột phá trong xây dựng nông thôn mới mà còn là minh chứng cho tinh thần quyết tâm vượt khó của cả cộng đồng, trở thành điểm sáng của toàn xã Quỳnh Yên trong phong trào xây dựng nông thôn mới. 

*Kỳ III: Xóm trưởng Trần Văn Thể và nỗ lực xây dựng xứ đạo bình yên