Sinh viên thành phố Đà Nẵng học tập,nghiên cứu tại phòng máy tính.

Ðã có nhiều cuộc thi nhằm phát huy khả năng sáng tạo của học sinh, sinh viên với nhiều công trình đoạt giải thưởng và có giá trị thực tiễn cao. Tuy nhiên có thể thấy, số lượng những công trình nghiên cứu còn chưa nhiều nếu tính trên tỷ lệ sinh viên.

 

Sinh viên chưa hăng say nghiên cứu khoa học

Ở Trường đại học Vinh (Nghệ An), trong ba năm trở lại đây, bình quân hằng năm có gần 500 đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên trên tổng số hơn 13.000 sinh viên học tập tập trung tại trường. Các công trình chỉ tập trung ở các môn khoa học cơ bản, ở những lĩnh vực tự nhiên như: kỹ thuật, công nghệ thông tin, kinh tế; còn thiếu những công trình nghiên cứu mang tính ứng dụng hay thuộc chuyên ngành xã hội. Mặt khác, những ý tưởng sáng tạo, những công trình nghiên cứu khoa học thường gắn liền với những sinh viên năm cuối, bởi đó đồng thời là những khóa luận, đồ án tốt nghiệp. Rất ít sinh viên năm thứ nhất, năm thứ hai tham gia nghiên cứu đề tài khoa học. Thậm chí nhiều sinh viên còn thờ ơ với việc nghiên cứu, sáng tạo. Tình trạng trên xuất phát từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan. Về mặt khách quan, có thể thấy điều kiện về cơ sở vật chất cho sinh viên học tập, nghiên cứu còn hạn chế. Ở đây, chưa dám nói đến những máy móc hiện đại mà ngay cả những cuốn sách cần thiết, thư viện cũng chưa đáp ứng đủ. Thứ hai, là vấn đề cấp vốn cho một ý tưởng sáng tạo. Khi một công trình đoạt giải, người ta mới cấp cho chủ nhân của nó một số tiền thưởng nhất định, còn thường thì từ khi cho ra đời một ý tưởng cho đến lúc hoàn thành công trình của mình, sinh viên phải bỏ chi phí từ đầu đến khi kết thúc. Có những công trình đòi hỏi chi phí lớn, vì thế rất khó để sinh viên có thể thực hiện được ý tưởng sáng tạo của mình. Nếu không có sự đầu tư về tài chính thì ý tưởng và niềm say mê của sinh viên chỉ mãi dừng lại ở ý tưởng và khát vọng. Thứ ba là vấn đề "đầu ra" cho ý tưởng sáng tạo của sinh viên. Có không ít những công trình khi vừa "khai sinh" xong thì đồng thời cũng "khai tử" luôn, bởi chỉ tồn tại trên giấy tờ mà không được ứng dụng vào thực tế. Ðiều này phần nào giảm bớt hứng thú của sinh viên trong việc phát huy tính sáng tạo của mình.

 

Bên cạnh đó, nhiều sinh viên tự ti với năng lực của mình. Còn có những sinh viên có ý tưởng sáng tạo nhưng chưa dám mạo hiểm, không đi đến tận cùng ý tưởng vì sợ không thành công. Mặt khác, khả năng làm việc nhóm của sinh viên còn thấp. Có khi ý tưởng chỉ là của một người nhưng để hoàn thiện lại cần đến trí tuệ, công sức của nhiều người.

 

Nâng cao chất lượng phong trào Sáng tạo trẻ

Từ thực trạng và nguyên nhân trên, để phát huy tính tích cực của sinh viên trong học tập, nghiên cứu khoa học, phong trào Sáng tạo trẻ không thể dừng lại ở việc hô hào, cổ động, mặc dù đó luôn là những bước khởi động đầu tiên cho mọi phong trào. Hiện nay ở các trường đại học, cao đẳng đều kết nối in-tơ-nét toàn trường, nhưng để có phòng học in-tơ-nét cho sinh viên có thể tự tra cứu thông tin cho học tập là chưa có. Ðiều này hạn chế phần nào sự cập nhật thông tin của sinh viên. Mặt khác, ở tất cả các trường đều có bảng báo. Bên cạnh việc cung cấp thông tin trên phương diện báo chí thì Ðoàn Thanh niên, Hội Sinh viên cần cập nhật thông tin trên mạng về những cuộc thi trên tất cả mọi lĩnh vực: kinh tế, nông lâm, sinh hóa, ngoại ngữ, văn học, văn nghệ, thể dục thể thao... để sinh viên được biết và tham gia.

 

Ðoàn Thanh niên và Hội Sinh viên cần thường xuyên tổ chức Ngày hội ý tưởng, để những sinh viên có thể thuyết trình những ý tưởng hay của mình trước thầy cô, bạn bè, và cả những doanh nghiệp. Ðó vừa là cách tôn vinh ý tưởng sáng tạo cho sinh viên, vừa là cách tìm nguồn tài trợ cho sinh viên. Từ những ý tưởng như thế, Ðoàn Thanh niên, Hội Sinh viên cần có ý kiến với nhà trường, với Ban chủ nhiệm các khoa, để có sự phân công giảng viên giúp đỡ sinh viên trong quá trình hoàn thành ý tưởng của mình. Nhà trường và khoa sẽ góp phần hỗ trợ sinh viên về trang thiết bị, máy móc hiện đại. Ngoài ra, Ðoàn Thanh niên, Hội Sinh viên nên tạo ra những sân chơi, có thể là những cuộc thi để sinh viên phát huy khả năng sáng tạo. Mỗi trường với những đặc trưng riêng sẽ tạo ra được những sân chơi phù hợp với sinh viên của mình. Ðoàn Thanh niên, Hội Sinh viên cần có những hoạt động thiết thực, bổ ích để đẩy mạnh phong trào học tập và sáng tạo trong sinh viên. Bên cạnh đó, cần làm tốt công tác biểu dương, khen thưởng. Nếu động viên, tôn vinh những sinh viên có ý tưởng và sản phẩm sáng tạo có ý nghĩa, có giá trị thực tiễn thì sẽ kích thích được thái độ tích cực của sinh viên trong phong trào sáng tạo trẻ.

 

(Theo Nhan Dan)