• Tweet

Xe chúng tôi xuất phát từ trung tâm huyện Kỳ Sơn đi Mường Típ lúc 7 giờ sáng. Quãng đường từ trung tâm huyện đến  bản Tà Đo, Mường Típ chỉ dài chừng hai mươi cây số nhưng mãi gần 9 giờ chúng tôi mới đến nơi. Con đường ngoằn nghèo, lầy lội nham nhở, có những đoạn bị lở sâu, mất gần hết ta luy âm. Xe phải bò chầm chậm, nhích từng tý một, tưởng chừng như chỉ sơ sểnh một chút thôi, bánh xe sẽ lao thẳng xuống vực. Ở sâu phía dưới kia, dòng Nậm Mộ vẫn ngầu đỏ, ầm ào cuồn cuộn chảy xiết như không biết đến những mất mát, thiệt hại mà nó đã gây ra cho con người. Hoang tàn, ngổn ngang, đổ nát là những cảm nhận đầu tiên khi chúng tôi đặt chân đến nơi đây. Đã gần một tháng cơn lũ đi qua, nhưng cả hai trường Tiểu học 2 và mầm non Mường Típ vẫn đang ngập chìm trong bùn đất. Có những chỗ, bùn vẫn đang lấp cao dày đến hơn một mét rưỡi. Riêng khu nội trú của giáo viên trường Tiểu học vừa được xây, mới đưa vào sử dụng hồi đầu năm học 2010-2011, lũ đã cuốn sập, một nửa đang nằm gọn dưới lòng sông sâu. Dãy nhà hiệu bộ trường mầm non cũng đổ sập, nằm nghiêng ngả, xiêu vẹo bùn vẫn đang lấp kín cửa ra vào. Những mảng tường vôi gãy nham nhở nằm ngổn ngang lẫn với những trang giáo án đang soạn dở. Đây đó, còn thấy những trang vở học trò trắng lấp lóa trong đống đất bùn nhão nhoét. Sách giáo khoa, đồ dùng học tập, bàn ghế… đang nằm chờ trong kho, chuẩn bị cho năm học mới nhưng cũng đã bị cuốn trôi theo dòng nước lũ hung tàn. Cô giáo Lương Thị Liên vẫn chưa hết bàng hòang khi kể lại những giây phút mà mình chứng kiến. Nước lũ lên nhanh quá, cả 2 trường chỉ có 5 thầy cô ở lại trực hè, nên khi lũ lên không kịp trở tay, chỉ kịp chạy lên đồi thóat thân, không đưa theo được bất cứ vật dụng gì. Cô giáo Liên buồn bã: Giáo viên học sinh hiện tạm thời ở nhờ nhà dân, chờ anh chị em lên đông đủ xem có vớt vát được gì không, trường thì giờ chỉ có dọn dẹp vệ sinh chứ đồ đạc đã mất hết cả, sau làm tạm lán trại để học sinh học.

Sách vở và nhiều đồ dùng học tập của HS huyện Kỳ Sơn ngập trong bùn đất khi cơn lũ lịch sử đi qua (Ảnh: Trần Lan Anh)

Mường Típ là một trong những xã bị thiệt hại nặng nề của huyện Kỳ Sơn trong đợt lũ lụt cuối tháng 6 vừa qua. Chỉ trong chốc lát, dòng lũ cuồng điên đã cướp hết những gì mà bà con đồng bào các dân tộc ở đây gầy dựng suốt bao năm. Hầu hết các bản Tà Đo, Xốp Phe, Phà Nọi, Na Mỳ đều ngập sâu trong nước lũ, có 15 hộ dân bị trôi mất nhà. Tuy nhiên, thiệt hại nặng nề nhất vẫn là 2 trường học Tiểu học và mầm non Mường Típ. Tòan bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cho đến đồ dùng cá nhân, chăn màn quần áo, giường tủ của giáo viên cả 2 trường bị mất trắng. Ngay sau khi nước lũ rút, chính quyền địa phương đã huy động lực lượng đòan viên thanh niên trong xã đến khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, do khối lượng bùn đất quá lớn, nên đến nay, vẫn chỉ mới nạo vét được một phần nhỏ. Hiện nay, 13 giáo viên trường Tiểu học vẫn đang phải ở tạm trong nhà chủ tịch xã. Ông Lữ Phò Chinh, Chủ tịch UBND xã Mường Típ cho biết: Trường học nằm sát bờ sông nên lúc nước lũ lên trở tay không kịp, cứ thế mà chạy. Chúng tôi đã huy động nhân dân đưa đồ đạc lên rửa dọn, chứ còn cơ sở vật chất thì trôi hết rồi. Sắp tới, chúng tôi vận động nhân dân khắc phục các phòng còn ở được của trường mầm non.

Đây là trận lũ lớn nhất trong lịch sử mà người dân miền núi Kỳ Sơn được chứng kiến, trận lũ này vượt đỉnh năm 2005 hơn 5m. Theo thống kê của Ban PCLB huyện Kỳ Sơn, có 300 hộ gia đình bị thiệt hại nặng, trong đó có 115 ngôi nhà bị sập và cuốn trôi hoàn toàn, có trên 700 ngôi nhà bị ngập lụt, các tuyến đường nối thị trấn Mường Xén với các vùng bị sạt lở và đứt gãy, nhiều công trình bị ngập và hư hại nặng. Tổng thiệt hại lên tới 200 tỷ đồng, riêng ngành giáo dục thiệt hại hơn 6 tỷ đồng. Toàn huyện có 11 trường học bị nước lũ tàn phá, trong đó có 4 trường bao gồm Tiểu học 2 và Mầm non Mường Típ, trường Tiểu học, mầm non Thị trấn Mường Xén gần như bị xóa sổ, phải đầu tư xây dựng lại mới từ đầu. Hiện nay, tại các trường học thầy cô giáo và học sinh đang tiến hành dọn vệ sinh khắc phục hậu quả lũ lụt, chuẩn bị điều kiện tốt nhất cho học sinh trở lại trường. Tuy nhiên, đáng lo ngại đó là năm học mới đã đến rất gần, vì vậy việc tu sửa khắc phục để kịp đưa trường lớp vào sử dụng là điều rất khó có thể thực hiện. Bà Cụt Thị Nguyệt, phó chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn mong muốn các cấp các ngành, các doanh nghiệp hỗ trợ, giúp đỡ ngành giáo dục, giúp đỡ các hộ gia đình bị mất nhà để bà con ổn định cuộc sống, con em được tới trường.

Kỳ Sơn đang nỗ lực hết sức nhưng do thiệt hại quá lớn, tổn thất quá nhiều, bên cạnh phát huy từ  nội lực thì Kỳ Sơn đang rất cần sự chung tay sẻ chia gíup đỡ của cả cộng đồng để hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống. Và cũng chỉ khi cuộc sống gia đình ổn định thì con em Kỳ Sơn mới có cơ hội được tiếp tục đến trường.

(Hiến Chương)