Hội thảo về Khởi nghĩa Hoan Châu và vai trò của Mai Thúc Loan trong lịch sử dân tộc
Hội thảo do UBND tỉnh Nghệ An phối hợp với Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam tổ chức. Dự hội thảo có các đ/c: Nguyễn Sinh Hùng – Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội, Vương Đình Huệ - UVTW Đảng, Trưởng ban kinh tế TƯ, GS - TS Nguyễn Xuân Thắng – UV TƯ Đảng, Viện trưởng viện hàn lâm KHXH Việt Nam; đ/c Phan Đình Trạc - Ủy viên TW Đảng, Phó trưởng Ban Nội chính TƯ; Mai Văn Ninh – UV TƯ Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa, Nguyễn Thế Kỷ - Phó trưởng Ban Tuyên giáo TƯ, GS - Viện sỹ Phan Huy Lê – Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, các đ/c lãnh đạo Viện hàn lâm KHXH Việt Nam, các GSTS, các nhà nghiên cứu KH. Về phía tỉnh Nghệ An có các đ/c Trần Hồng Châu – Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Hồ Đức Phớc - PBT Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Nguyễn Xuân Đường – UVBTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, các đ/c trong BTV Tỉnh ủy, UBMTTQ tỉnh, đại diện các ban, ngành cấp tỉnh và lãnh đạo huyện Nam Đàn.
Phát biểu tại hội thảo, đ/c Nguyễn Sinh Hùng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao việc Viên hàn lâm KHXH Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh tổ chức hội thảo lần này. Đây là một hoạt động mang ý nghĩa khoa học và chính trị sâu sắc, góp phần đánh giá toàn diện, có hệ thống và dúng tầm vị trí của cuộc khởi nghĩa Hoan Châu và của Mai Thúc Loan trong lịch sử dân tộc. Đ/c Nguyễn Sinh Hùng cũng đánh giá cao tâm huyết, tình cảm của các nhà khoa học trong việc nghiên cứu các sự kiện lịch sử của đất nước nói chung tinh thần yêu nước và sự nghiệp của Vua Mai Thúc Loan nói riêng.
Thay mặt lãnh đạo tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Xuân Đường đã có bài phát biểu chào mừng hội thảo. 13 thế kỷ đã trôi qua kể từ khi Mai Thúc Loan dấy cờ khởi nghĩa Hoan Châu giành thắng lợi, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng do thiếu tư liệu lịch sử nên cho đến nay, những hiểu biết về sự kiện lịch sử này vẫn còn hạn chế. Vì vậy, tại hội thảo này, tỉnh Nghệ An hy vọng, với tất cả tấm lòng kính trọng và tri ân sâu sắc cùng tinh thần trách nhiệm cao của các nhà khoa học sẽ góp phần bổ sung thêm nguồn tư liệu mới có giá trị trong việc nghiên cứu, đánh giá, khẳng định ở mức cao hơn về công lao, sự nghiệp của Mai Thúc Loan và cuộc khởi nghĩa Hoan Châu để từ đó có định hướng gìn giữ, khai thác, phát huy có hiệu quả nhưng di sản mà Mai Thúc Loan đã để lại.
Tham gia hội thảo có các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đến từ hội khoa học lịch sử Việt Nam, Viện sử học và Ban quản lý khoa học - Viện hàn lâm KHXH Việt Nam, Viện lịch sử quân sự, Trường ĐH quốc gia Hà Nội, trường ĐH Vinh, Trường ĐH Huế và các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh. Phát biểu khai mạc hội thảo,, GS- TS Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, dân tộc Việt Nam có lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước. Trong đó, các cuộc khởi nghĩa do Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Mai Thúc Loan, Phùng Hưng cho đến các cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ trải dài từ thế kỷ thứ nhất đến thế kỷ thứ 10 đã thể hiện quyết tâm và ý thức độc lập, tử chủ của người dân nước Việt.
Các tham luận trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm chủ đề gồm: Mai Thúc Loan - quê hương, thân thế, sự nghiệp; Bối cảnh lịch sử, nguyên nhân, diễn biến và ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Hoan Châu; Cuộc khởi nghĩa Hoan Châu từ góc nhìn quân sự; Mai Hắc Đế truyền thuyết và việc thờ cúng từ lịch sử đến đương đại; Khởi nghĩa Hoan Châu và Mai Hắc Đế với vùng đất thừa thiên Huế; Vị thế của cuộc khởi nghĩa trong tiến trình lịch sử Việt Nam; Di tích Mai Thúc Loan trên đất Nghệ An, Hà Tĩnh. Với những tài liệu đã được khẳng định qua nhiều hội thảo trước đây và những nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, hội thảo một lần nữa khẳng định thời gian cuộc khởi nghĩa Hoan Châu, sự tồn tại của triều đại Mai Hắc Đế ở thế kỷ thứ 8 đồng thời tôn vinh cuộc đời, sự nghiệp và cống hiến của Mai Thúc Loan đối với đất nước; Khẳng định vai trò to lớn của Mai Thúc Loan trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc, góp phần bảo vệ, phát huy giá trị các di sản của Mai Thúc Loan đã để lại cho quê hương, đất nước.
Hội thảo “Khởi nghĩa Hoan Châu và vai trò của Mai Thúc Loan trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc” là một trong những hoạt động ý nghĩa nhân dịp kỷ niệm 1300 năm khởi nghĩa Hoan Châu và lễ hội Đền Vua Mai năm 2013. Đây là sự tiếp nối của hội thảo “Mai Thúc Loan với khởi nghĩa Hoan Châu” vào năm 2008 để tiếp tục làm rõ thêm những cứ liệu lịch sử về cuộc khởi nghĩa Hoan Châu và của Mai Thúc Loan trong lịch sử dân tộc. Đồng thời góp phần tôn vinh, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử của cuộc khởi nghĩa, của tấm gương yêu nước bất khuất kiên cường mà Mai Thúc Loan và các tầng lớp nhân dân ta trong thế kỷ thứ 8 để lại.
(Hữu Đức)
