Chủ động nguồn lúa giống: Giải pháp phát triển Nông nghiệp bền vững
AC5 là giống lúa thuần được đưa vào sản xuất đại trà trên đồng ruộng Nghệ An mới chỉ hơn 4 năm. Thế nhưng, đến nay toàn tỉnh đã có trên 10.000 ha gieo cấy giống lúa nội địa này, chiếm 1/9 diện tích lúa của toàn tỉnh. Điều đó cho thấy giống lúa thuần này đã khẳng định được tính ưu việt đối với bà con nông dân.
Riêng tại xã Diễn Liên, huyện Diễn Châu, giống lúa AC5 chiếm ¾ diện tích trồng lúa. Không chỉ sản xuất thóc thịt mà ở đây nông dân còn hợp đồng trồng lúa giống cho doanh nghiệp. Theo bà con nông dân, so với lúa lai thì giống lúa thuần AC5 năng suất thấp hơn khoảng 4-5 tạ/ha. Tuy nhiên tính ra trồng lúa thuần lại cho giá trị cao hơn vì giá bán lúa thuần cao hơn các giống lúa lai nhập từ Trung Quốc.
![]() |
| Chủ động nguồn lúa giống là giải pháp phát triển Nông nghiệp bền vững (Ảnh: Kim Bảo) |
Tuy nhiên, không phải địa phương nào cũng mạnh dạn có sự chuyển dịch tích cực trong cơ cấu giống lúa như ở Diễn Liên. Có nhiều huyện trong vụ xuân hiện nay vẫn còn khoảng 90% diện tích gieo cấy bằng các giống lúa lai. Thanh Chương là một trong những địa phương gieo trồng lúa lai nhập khẩu từ Trung Quốc tới 85% diện tích. Theo nhiều nông dân, lúa lai năng suất cao tuy nhiên giá thành lại thấp và khó tiêu thụ.
Hiện nay, hầu hết các giống lúa lai nhập khẩu đều có giá cao trên 100.000 đồng/kg, trong khi đó lúa thuần giống giá cao nhất cũng chỉ ở mức 25-30.000/kg. Ngoài chi phí sản cho sản xuất lúa thuần thấp hơn, trồng lúa thuần nông dân cũng dễ tiêu thụ nông sản hơn so với lúa lai. Đây chính là lý do trong vài vụ sản xuất gần đây mỗi năm nông dân Nghệ An đã chuyển diện tích trồng lúa lai sang lúa thuần từ 3-5.000 ha. Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, các đơn vị, công ty đang tập trung nghiên cứu chọn tạo các giống lúa thuần ngắn ngày, năng suất cao, chất lượng tốt để phục vụ nông dân.
Hiện nay, mỗi năm Nghệ An sản xuất trên 1,1 triệu tấn lương thực, trong đó, có khoảng 900.000 tấn lúa. Sản lượng lương thực này không chỉ đáp ứng đủ nhu cầu của người dân mà còn dôi dư để phục vụ chăn nuôi gia súc gia cầm. Sản lượng lúa sản xuất ra nhiều nhưng nông dân vẫn chưa thể làmgiàu bằng hạt lúa. Như vậy, vấn đề đặt ra hiện nay đối với ngành nông nghiệp đó là làm thế nào để biến lượng lương thực dư thừa này thành hàng hóa để nông dân cải thiện nguồn thu, làm giàu từ cây lúa. Và lời giải cho vấn đề trên chỉ có thể là chuyển dịch trong cơ cấu bộ giống, trong đó tập trung cho các giống lúa thuần vừa có chất lượng và có năng suất.
Mục tiêu của ngành nông nghiệp vẫn là đảm bảo an ninh lương thực, nâng cao thu nhập cho nông dân, giúp nông dân gắn bó với ruộng đồng. Để đạt được mục tiêu đó nông sản do nông dân sản xuất ra phải bán được với giá cao. Đưa các giống lúa thuần chất lượng và năng suất cao đang là một bước đi thích hợp trong xụ thế hiện nay và cho tương lai. Và điều quan trọng khi nông dân chúng ta sử dụng giống lúa nội địa, tự sản xuất, chọn tạo sẽ giúp ngành nông nghiệp trồng lúa - cây lương thực trọng điểm của ngành kinh tế trọng điểm chiếm ... lao động của cả nước dần dần thoát khỏi sự lệ thuộc nguồn giống lúa nhập khẩu từ Trung Quốc.
(Thúy Vinh)

