• Tweet

Quệt vội những giọt mồ hôi lăn dài trên khuôn mặt khắc khổ, Bà Trần Thị Lan ở thôn 6 Đông Kỷ, xã Diễn Kỷ,  huyện Diễn Châu cho chúng tôi biết: Nghiệp muối đã gắn với gia đình bà từ đời cụ, đời ông, đời cha rồi đến đời bà. Mặc dù vất vả nhưng nếu được trời thương, cho mưa nắng thuận hòa cộng với chăm chỉ, cần cù và đầu ra ổn định thì thu nhập từ nghề muối cũng tạm đủ để đắp đổi qua ngày cho cuộc sống của gia đình. Thế nhưng vài năm trở lại đây, khi con cái lớn lên, thấy nghề muối quá cực nhọc và thu nhập không đáng là bao nên đã bỏ quê đi tìm việc làm ở nơi khác. Còn lại một mình nhưng cuộc sống của bà cũng không thể trông chờ vào hạt muối bởi thời tiết thì ngày càng thất thường mà thu nhập từ nghề lại quá thấp. Bà cho biết: mọi năm làm 5-6 tấn nhưng năm nay làm ít, chỉ 1-2 tấn do không bán được. Sản lượng không ăn thua nên xã viên không làm mấy nên còn làm nghề bốc vác vì không thể sống nhờ nghề muối.

Ngay sát ruộng muối của bà Lan là ruộng muối của ông Trần Đức Thuận, một trong những hộ có diện tích làm muối tương đối lớn. Với 4ha đất sản xuất muối, thời điểm này của năm ngoái gia đình ông đã sản xuất được hơn 8 tấn. Nhưng năm nay do thời tiết mưa nhiều, vừa làm cho nước lạt hơn lại vừa không có nắng để phơi nên gia đình mới chỉ sản xuất được khoảng 4 tấn. Mặc dù cả năng suất và sản lượng đều giảm hơn so với cùng kỳ nhưng mức giá bán đầu mùa chỉ vào khoảng 900 đến 1000 đồng/kg. Tuy đến thời điểm này đã tăng lên 1.050 đồng/kg nhưng cũng mới chỉ bằng hoặc thấp thua so với giá bình quân của năm ngoái. Trong khi đó, giá cả thị trường, nhất là giá lương thực, thực phẩm lại đang tăng chóng mặt.

Một cánh đồng muối bỏ hoang ở Diễn Châu

Lao động cực nhọc nhưng thu nhập không đáng là bao so với giá cả thị trường chính là nguyên nhân dẫn đến việc nhiều diêm dân Diễn Châu bỏ ruộng, bỏ nghề. Nếu như những năm trước Diễn Châu có 175ha đất làm muối thì năm nay đã giảm xuống còn lại hơn 160 ha. Và đến thời điểm này, khi vụ sản xuất muối chính trong năm đã đi được gần 2/3 thời gian nhưng sản lượng muối toàn huyện chỉ mới đạt chưa đến 40% kế hoạch đề ra. 

Thực trạng của Diễn Châu cũng là thực trạng chung của các hộ làm muối ở huyện Quỳnh Lưu, nơi có hơn 616ha đất sản xuất muối. Trong đó, An Hòa được coi là vùng muối lớn nhất huyện với 140ha. Lao động làm nghề muối của xã hiện nay có trên 3.000 người, chiếm trên 50% số lao động toàn xã. Chỉ tiêu về sản lượng mà xã đề ra trong năm nay là 19,5 nghìn tấn. Thế nhưng đến thời điểm này diêm dân mới chỉ sản xuất được trên 7.000 tấn. Tính ra thu nhập nghề muối chỉ đạt khoảng trên dưới 3 triệu đồng/ năm. Và với mức thu nhập như vậy thì người làm muối rất khó cầm cự trong thời buổi hiện nay. Ông Lê Văn Quyết - Phó Chủ tịch UBND xã An Hòa, huyện Quỳnh Lưu cho rằng: Nghề muối là nghề bỏ sức rất lớn nhưng thu nhập đem lại thấp khiến bà con rất băn khoăn. Vì vậy đề nghị nhà nước có chính sách quan tâm hơn đến đời sống diêm dân.

Là đơn vị thu mua chính sản phẩm muối của diêm dân hiện nay, Công ty cổ phần muối và thương mại Nghệ An cũng gặp những khó khăn nhất định. Theo ông Trần Lê Đức - Giám đốc công ty thì đơn vị hiện đang tập trung thu mua muối trong dân. Tuy nhiên, dù đã nâng mức giá lên 1.150 đồng/kg tại kho chính và 1.050 đồng/kg tại kho vùng và trả tiền sau một đến hai tuần, nhưng số lượng thu mua được không nhiều. Nguyên nhân là do một số tư thương đã cho dân ứng trước tiền trước đó nên khi muối sản xuất ra thì đã được họ đã chờ lấy ngay đầu ruộng. Mặt khác, nắm bắt thời tiết năm nay mưa nhiều nên một số hộ đang "để dành" muối chờ giá lên cao hơn.

Nhằm từng bước cải thiện đời sống của diêm dân, ngày 24/01/2011, Sở Nông nghiệp &PTNT đã có quyết định 61 giao nhiệm vụ cho Chi cục phát triển nông thôn xây dựng Quy hoạch phát triển sản xuất và chế biến muối tỉnh nghệ an. Mục tiêu của bản quy hoạch là bảo đảm sản xuất muối có hiệu quả và bền vững, đáp ứng đủ nhu cầu muối tiêu dùng của nhân dân và nguyên liệu cho các ngành công nghiệp, tổ chức sản xuất có hiệu quả diện tích ruộng muối. Tuy nhiên, thực tế sản xuất cũng như tiêu thụ muối hiện nay vẫn còn nhiều nghịch lý. Nếu không có sự quan tâm, giải quết của các cấp ngành thì cuộc sống của bà con diêm dân vẫn chưa thể được cải thiện. Vì vậy, việc cấp thiết trước mắt lúa này là làm sao khai thông được thị trường, đáp ứng nhu cầu cung ứng muối để ổn định tư tưởng sản xuất của diêm dân. 

(An Duyên)