• Tweet

Với tiềm năng là vùng đất đỏ bazan rộng lớn, gần một trăm năm trước, cây cao su đã được người Pháp đưa vào trồng ở Nghệ An với những đồn điền rộng lớn khắp khu vực Phủ Quỳ. Vậy nhưng, suốt hơn 9 thập kỉ qua, cây cao su chỉ phát triển cầm chừng với tổng diện tích của cả tỉnh chưa đến 4.000ha. Nguyên nhân của nó, một phần vì cây cao su chưa thật sự được nhận thức, đánh giá đầy đủ vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng và giá trị kinh tế xã hội trước mắt cũng như lâu dài. Từ đó, việc quy hoạch và lập dự án đầu tư để phát triển cây cao su có làm, nhưng việc tổ chức thực hiện chưa được quan tâm đúng mức. Gần đây, từ thực tế giá trị kinh tế cây cao su ở các huyện vùng Phủ Quỳ, Nghệ An đã đánh giá lại giá trị đích thực của cây cao su và tiềm năng phát triển cây cao su là phù hợp với chỉ đạo phát triển cây cao su của Thủ tướng Chính phủ. Đây là cơ hội cho Nghệ An tạo sự bứt phá trong công cuộc xoá đói giảm nghèo.

Những đồi cao su bạt ngàn đã thổi một sức sống mới trong công cuộc xóa đói giảm nghèo ở miền Tây Nghệ An

Những người công nhân của công ty TNHH một thành viên cà phê cao su Nghệ an như anh Nguyễn Thế Dương đã từng trải qua một thời lao đao, vất vả. Thời điểm đó, hai cây trồng chính (gồm cà phê và cao su) khai thác hơn 30 năm của các nông trường thành viên đang bước vào giai đoạn tàn lụi. Cộng thêm những khó khăn về giá cả thấp, sản phẩm làm ra khó tiêu thụ, dây chuyền chế biến đã đến giai đoạn thanh lý, sản xuất thu không đủ chi, nên đời sống người lao động công ty hết sức khó khăn. Thậm chí, trong số hơn 2.000 cán bộ công nhân viên không ít người hoang mang lo công ty giải thể, cây cà phê, cao su bị phá bỏ để trồng các loại cây khác. Trong hoàn cảnh ấy, đảng uỷ, ban giám đốc đã trăn trở, lựa chọn con đường tổ chức lại sản xuất kinh doanh, nhanh chóng mở rộng diện tích 2 cây chủ lực (cà phê – cao su).

Để làm được điều này, công ty đã kịp thời phát huy vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ đảng viên, chung lòng chung sức đẩy mạnh sản xuất kinh doanh. Để mở rộng diện tích trồng mới, đơn vị đã có sáng kiến ngoài sử dụng tối đa nguồn vốn của dự án AFD để trồng cà phê chè Catimo thay dần diện tích cà phê vối hiệu quả thấp. Và có thể nói, quyết định mang tính bước ngoặt, tạo được sự khởi sắc như ngày hôm nay của công ty chính là việc đã mạnh dạn xây dựng và triển khai phương án thanh lý 1.000ha cao su hết chu kỳ khai thác theo phương châm lấy ngắn nuôi dài, thanh lý đến đâu lấy tiền khai hoang làm đất trồng cà phê xen cao su giống mới đến đó. Vì thế, chỉ trong thời gian ngắn, diện tích cây cà phê và cao su giống mới không ngừng được khôi phục, phát triển, diện tích cà phê vối và cao su già cỗi hiệu quả thấp được thu hẹp. Trong đó, riêng cây cao su từ năm 2002 – 2007 công ty đã trồng mới 708ha cao su. đến nay,công ty đã hình thành vùng chuyên canh cây đặc sản xuất khẩu với xấp xỉ 1.000ha cà phê Catimo, 2.200ha cao su, trong đó có 1.100ha cao su đã đưa vào kinh doanh và nhiều vùng chuyên canh các loại cây trồng khác như mía, cam, chanh. Tuy nhiên, đem lại hiệu quả cao nhất và mang tính ổn định cao vẫn là cây cao su.

Sớm tổ chức lại sản xuất đạt hiệu quả, bên cạnh đổi mới cơ chế khoán đưa trên 4.800ha đất vào sử dụng phát huy tính tự chủ của hộ gia đình và người lao động, công ty đã từng bước vươn lên làm tốt chức năng dịch vụ đầu vào và đầu ra, chỉ đạo thực hiện quy trình kỹ thuật làm điểm tựa cho cây cao su không ngừng phát triển. Hàng năm, công ty cho các hộ vay ứng trước hàng ngàn tấn phân bón; tổ chức hàng trăm buổi tập huấn hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch; công đoàn công ty còn đứng ra phối hợp với chuyên môn mở hội thi cạo mủ cao su góp phần đẩy mạnh phong trào thâm canh, nâng cao tay nghề bậc thợ cho công nhân. Hiện nay, khi đã chuyển được phần lớn diện tích cam, cà phê kém hiệu quả sang trồng cao su, mỗi năm, Công ty đã khai thác được trên 3.000 tấn mủ nước tương đương khoảng 900 tấn mủ khô bán ra thị trường trong nước và nước ngoài, thu về hàng chục tỷ đồng. Giá trị này sẽ còn tiếp tục tăng trong những năm tới khi trên 1.100ha diện tích cao su kiến thiết cơ bản sẽ được đưa vào kinh doanh. Tính bình quân 1ha caosu ở đây cho thu nhập bình quân từ 65-70 triệu đồng mỗi năm, cao nhất so với tất cả các loại cây trồng khác. Cùng với việc tạo mọi thuận lợi trong thu mua sản phẩm, công ty còn đầu tư đổi mới dây chuyền chế biến cao su mủ Crếp sang mủ cốm thực sự nâng chất lượng khẳng định thương hiệu cao su phủ quỳ.

Mong ước cho cuộc sống của những người công nhân ngày càng no ấm, đủ đầy và một ngày nào đó có thể vươn lên làm giàu nên người ta đã đặt cho một đội sản xuất với cái tên Phú Tân. Trải qua các thế hệ công nhân cần cù lao động, bám đất, bám rừng, bám nông trường thì nay điều đó mới trở thành hiện thực. Đội sản xuất và đồng thời cũng là xóm Phú Tân với 100% hộ gia đình công nhân nông trường Tây Hiếu 1 thuộc công ty TNHH 1 Thành viên Cà phê cao su Nghệ An đã hoàn toàn thay da, đổi thịt. Cũng từ cây cao su, nhờ giá trị cây cao su đem lại mà hầu hết các hộ gia đình ở đây đã có cuộc sống khá sung túc. Không riêng gì xóm Phú Tân, mà phần đa các hộ công nhân ở 33 đội sản xuất còn lại của công ty hiện nay đều đang đứng trước cơ hội vươn lên làm giàu chính đáng từ những vườn cao su của mình. Thực hiện cơ chế giao nhận khoán đất nông – lâm nghiệp trong các nông trường quốc doanh theo Nghị định 135/CP, người công nhân các Nông trường của Công ty đã trở thành những người chủ thực sự của những vườn cây. Với cách làm này, công ty đã huy động tối đa mọi nguồn lực, đặc biệt là huy động được nguồn vốn của các hộ nhận khoán đầu tư vào chăm sóc vườn cây và công tác thủy lợi. Riêng Công ty sẽ đảm bảo cung ứng đầy đủ các dịch vụ về vốn vay, vật tư, kỹ thuật, giống và tiêu thụ sản phẩm cho người nhận khoán. Thực hiện gắn công tác khoán với quản lý đất đai, quản lý lao động, thu hồi vốn đầu tư và thu mua sản phẩm nên hoạt động công ty luôn nhịp nhàng và đạt hiệu quả cao. Đồng thời cũng nhờ xác định rõ trách nhiệm và quyền lợi giữa người nhận khoán với công ty nên các diện tích cây trồng đều được chăm sóc và khai thác tốt.

Tính ra từ khi sát nhập các Nông trường để thành lập, công ty TNHH 1 thành viên Cà phê cao su Nghệ An mới trải qua 14 năm hoạt động nhưng với những chiến lược đúng đắn, công ty đã vận dụng tốt các chủ trương của tỉnh, tạo được sự đồng tình, ủng hộ từ công nhân và thực sự trỏ thành một đơn vị đã và đang làm sống dậy vùng đất đỏ ba zan Phủ Quỳ. Để đảm bảo phát triển cây cao su trên địa bàn một cách vững chắc và có hiệu quả, UBND tỉnh Nghệ An đó phê duyệt quy hoạch phát triển cây cao su với mục tiêu sử dụng hợp lý và khai thác có hiệu quả quỹ đất hiện có, từng bước mở rộng diện tích, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất cây trồng, tạo sản phẩm có chất lượng tốt và có giá trị kinh tế cao. Theo đó, quy hoạch sản xuất hình thành nên 2 vùng chính là vùng Tây Bắc và Đông Bắc của tỉnh. Phấn đấu từ năm 2011 đến năm 2015 cả tỉnh trồng mới 15.800ha, đạt 24.400ha, và đến năm 2020 đạt xấp xỉ 30.000ha, trong đó diện tích cao su kinh doanh khảng 17.000ha với năng suất mủ 50 tạ/ha. Là một đơn vị chủ chốt trong thực hiện kế hoạch này, công ty TNHH 1 TV cà phê cao su Nghệ An đã xây dựng chương trình hành động của mình trong đó kế hoạch mỗi năm sẽ chuyển đổi, trồng mới bình quân 130ha cao su.  Đối với các giải pháp kỹ thuật sản xuất cây cao su thì công tác giống được công ty hết sức chú trọng bởi đây là yếu tố quyết định đến chất lượng vườn cây, năng suất chất lượng sản phẩm và hiệu quả kinh doanh sau này. Vì vậy, chọn giống thích nghi với điều kiện khí hậu Nghệ An, có năng suất cao, chất lượng tốt và đáp ứng được yêu cầu của thị trường được công ty xem như yếu tố quan trọng hàng đầu khi triển khai kế hoạch trồng mới. Riêng về nguồn giống, công ty đã có đủ năng lực để cung ứng cho các hộ nhận trồng với nguồn giống được chính công ty lựa chọn và ươm giống.

Bên cạnh việc lập quy hoạch, tổ chức trồng mới, công ty đã dự kiến các phương án tiếp tục đầu tư công nghệ chế biến để đáp ứng được yêu cầu chế biến ở thời vụ thu hoạch cao điểm bằng cách xây dựng, nâng công suất nhà máy chế biến… tăng cường đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng thiết yếu như giao thông, thủy lợi đáp ứng được yêu cầu sản xuất và vận chuyển hàng hóa, vật tư thiết yếu phục vụ sản xuất và vận chuyển các loại sản phẩm; tăng cường chuyển đổi những diện tích cây trồng kém hiệu quả sang mục đích trồng rừng cao su.

Đối với các cơ chế chính sách dành cho cây cao su, hiện tại, tỉnh Nghệ An chủ trương đầu tư hỗ trợ kinh phí cho việc sản xuất các loại cây giống phục vụ trồng mới đáp ứng được mức hỗ trợ 2.000 đồng /bầu. Đồng thời tăng cường công tác khuyến nông thông qua các lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật công nghệ trồng, chăm sóc, bảo vệ, khai thác mủ cao su. Riêng việc này đã được tổ chức công đoàn phối hợp với chuyên môn công ty thực hiện khá tốt trong thời gian vừa qua. Bước đầu, các hộ công nhân đã nhận thức được giá trị, hiệu quả kinh tế của cây cao su đem lại và ủng hộ chủ trương tiếp tục phát triển diện tích của công ty.

Cây Cao su đã dừng chân trên đất Nghệ An từ rất lâu, là loại cây trồng không mới trong bộ cơ cấu cây lâm nghiệp, cây công nghiệp dài ngày của tỉnh. Nhưng với nhận thức mới về hiệu quả của loại cây trồng này, với quyết tâm mới trong việc mở rộng sản xuất, với tư duy mới về ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và nỗ lực chung của các cấp ủy chính quyền cũng như các đơn vị chủ chốt như công ty TNHH 1 thành viên Cà phê cao su Nghệ An, chắc chắn rằng, cây cao su Nghệ An sẽ đem lại diện mạo mới cho sản xuất nông lâm nghiệp trên địa bàn, đóng góp tích cực cho tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn tỉnh Nghệ An.      

(Xuân Hướng)