• Tweet

(Ảnh minh họa)

Sau 20 ngày mưa lũ kéo dài hồi cuối tháng 9 và đầu tháng 10 vừa qua, chúng tôi về huyện Anh Sơn - một trong những địa phương bị thiệt hại nặng nề nhất trong sản xuất nông nghiệp và chứng kiến cảnh người nông dân đang vật lộn với những cánh đồng hoang tàn. Khoảng 1 tháng trước, nơi đây bao phủ một màu xanh của cây ngô, cây lúa đang thời kỳ trổ bông, tất cả đang chờ ngày thu hoạch. Vậy mà mưa lớn kéo dài, nhiều diện tích lúa và ngô hè thu của bà con nông dân các xã dọc hai bên dòng sông Lam đã bị ngập lụt.

Cây ngô là nguồn thu nhập chính cho những hộ nông dân ở một số xã ven sông Lam của huyện Anh Sơn. Vụ xuân toàn huyện đã trồng được 2.500ha ngô. Vậy mà đến khi sắp được thu hoạch thì cơn bão số 2 - cơn bão có cường độ nhanh và lần đầu tiên ảnh hưởng đến địa bàn huyện Anh Sơn vào thời điểm tháng 6 này đã tàn phá 2000ha ngô, tương đương với 12.000 tấn ngô hạt, trị giá khoảng 70 tỷ đồng. 

Mất mùa ngô vụ xuân, bà con tiếp tục trồng 530 ngô vụ hè thu. Và sắp đến ngày thu hoạch thì khoảng 400ha ngô lại bị đợt mưa lũ kéo dài vừa qua nhấn chìm trong biển nước. Không chỉ các xã vùng trũng mà nhiều cánh đồng đất cao, ít bị ngập nước như xã Hội Sơn, Thọ Sơn, Tào Sơn... người nông dân cũng không thể ngờ được đợt mưa lũ vừa qua lại có thể làm hư hại hoàn toàn diện tích cây ngô của họ. Không chỉ có ngô vụ thu sắp thu hoạch bị thiệt hại, mà hơn 100ha diện tích ngô vụ đông mới đâm chồi cũng bị ngập gần như hoàn toàn. Theo tính toán của bà con nông dân, bình quân cứ 1ha ngô, nông dân phải đầu tư cả giống, phân đạm, công sức khoảng 15 triệu đồng. Bình quân 1ha cho thu hoạch khoảng 5 tấn ngô hạt. Với giá ở thời điểm này là 6.000 đồng/kg thì 1ha ngô nông dân thu được 35 triệu đồng. Trừ chi phí, bà con nông dân vẫn còn lãi khoảng 15 triệu đồng. Thế nhưng, giờ đây tất cả đã bị “xoá” sạch. Bao công sức và hi vọng được mùa vụ này đã bị mưa lũ tàn phá hết. Bà con chỉ còn cách dọn sạch để trồng vụ khác.

Sau cây ngô là những thiệt hại về cây lúa. Cơn bão số 2 đã gây ngập úng khoảng 1200ha lúa mới cấy và mạ của vụ hè thu mùa, buộc bà con nông dân phải gieo cấy lại. Đợt này, tỉnh đã kịp thời hỗ trợ 24 tấn giống lúa để bà con gieo trồng lại vào hồi tháng 7 – ngay sau khi cơn bão đi qua. Bà con đã gieo cấy được trên 3.000ha và đã rất hy vọng là sẽ được mùa khi nhìn cánh đồng lúa đang thời kỳ trổ bông và ngậm sữa thì sau cơn bão số 4, đợt áp thấp nén tạo ra mưa lũ gần 20 ngày tiếp tục gây thiệt hại nặng nề cho bà con nông dân trong sản xuất nông nghiệp. Lượng nước ở các nguồn sông Lam, sông Con đổ về, cộng thêm nước xả của thủy điện bản vẽ đã làm mực nước sông Lam lên cao. Toàn bộ vùng đất ruộng và bãi ven sông lam của huyện Anh Sơn ngập lụt dài ngày làm ngập úng, mất trắng hơn 1600ha lúa sắp thu hoạch. Ngoài ra, đợt này bà con nông dân huyện Anh Sơn còn bị thiệt hại khoảng 150ha rau màu, 400ha mía, trên 300ha ao hồ nuôi trồng thủy sản và 3 lồng cá bị cuốn trôi và hư hỏng nhiều công trình thủy lợi như cầu cống, đê điều. Đây là một thiệt hại rất lớn cho nông dân  trên địa bàn huyện Anh Sơn.

Theo báo cáo của phòng NN huyện Anh Sơn, tổng thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp của bà con nông dân trên địa bàn huyện Anh Sơn do cơn bão số 2 đã được tỉnh phê duyệt hỗ trợ 4,3 tỷ đồng. Ngoài giống lúa đã cấp, tỉnh vừa cấp về hơn 2 tỷ đồng để hỗ trợ thiệt hại cho dân. Huyện đã lập danh sách hỗ trợ  thiệt hại theo quyết định 45 của UBND tỉnh và chính sách 142 của chính phủ. Theo đó, đối với diện tích mất trắng (mất khoảng 70% sản lượng trở lên): lúa lai được hỗ trợ 1,5 triệu/ha, lúa thuần 1 triệu đồng/ha, ngô và rau màu 1 triệu/ha, cây CN 2 triệu/ha.  Đối với những diện tích bị mất từ 30 đến 70% sản lượng thì được hỗ trợ bằng 50% của diện tích mất trắng. Hiện các xã đang làm thủ tục chi trả bằng tiền mặt hoặc trợ giá giống. 

Còn trong đợt mưa lũ vừa qua, theo thống kê của huyện Anh Sơn thì tổng thiệt hại khoảng 260 tỷ đồng. Riêng sản xuất nông nghiệp thiệt hại khoảng 120 tỷ đồng. Huyện đã có báo cáo đề nghị tỉnh hỗ trợ 1000 tấn gạo cứu đói cho dân trong thời gian tới. Đồng thời hỗ trợ kinh phí mua giống và vật tư nông nghiệp để phục vụ sản xuất vụ đông và xuân sắp tới theo các quy định của tỉnh và Trung Ương. Tổng kinh phí đề nghị được hỗ trợ là gần 18 tỷ.

Dù chưa có quyết định hỗ trợ nhưng cán bộ huyện, xã đã bám sát các địa bàn, cùng nhân dân thực hiện các biện pháp tiêu úng ở những vùng bị ngập lụt, đôn đốc bà con thu hoạch nhanh để gieo trồng vụ đông; gieo trồng lại số diện tích đã bị ngập úng, khắc phục hậu quả do mưa lớn gây ra. Một số nơi nước lũ rút nhanh, số diện tích cây ngô bị ngâm trong nước chỉ 1 - 2 ngày, bà con vẫn thu hoạch vớt vát để làm thức ăn cho gia súc gia cầm. Ở các xã bị thiệt hại nặng, người dân cũng đã nhanh chóng ra đồng thu hoạch diện tích bị ngập úng nhằm vớt vát được chừng nào hay chừng đó. Bà con nông dân huyện Anh Sơn đã được cung cấp đầy đủ giống sản xuất vụ đông với sự hỗ trợ 50% giá giống các loại cây trồng trên đất hai lúa. Trong đó, chính sách của tỉnh hỗ trợ 30%, huyện hỗ trợ thêm 20%. Ban thường vụ huyện ủy có chỉ thị, bằng mọi giá tập trung sản xuất hết diện tích đất bãi, ruộng, triềng và vườn nhà để góp phần tháo gỡ khó khăn cho bà con nông dân bù lại sản lượng đã mất, cứu đói trong thời gian tới. Vì vậy mà đến thời điểm hiện nay, toàn huyện đã thu hoạch gần hết diện tích lúa, ngô vụ hè thu và đang tích cực gieo trồng ngô, khoai và rau màu vụ đông trên đất hai lúa. Còn trên vùng đất bãi, do bị ngập sâu và mưa kéo dài nên nhiều diện tích vẫn còn bùn lầy, chưa thể sản xuất được nhưng bà con vẫn dự kiến sẽ trồng ngô dù muộn. Tuy nhiên, với thiệt hại nặng nề trong hai vụ sản xuất liên tiếp là vụ xuân và vụ hè thu, bà con nông dân đã vô cùng khốn đốn. Vì vậy, để bà con nông dân có điều kiện đầu tư sản xuất,  cần có các chính sách hỗ trợ kịp thời.

Có thể nói, trong lịch sử, chưa có năm nào bà con nông dân huyện Anh Sơn bị mưa lụt gây thiệt hại nặng nề như năm nay. Bà con nông dân đã cố gắng để khắc phục khó khăn, nỗ lực sản xuất vụ 3 với hy vọng bù đắp phần nào số sản lượng đã bị mất, cứu đói trong mùa giáp hạt tới. Tuy nhiên, đây là một vụ sản xuất nhiều bấp bênh, phần lớn là nhờ trời nên tỉnh và các ban ngành có liên quan, nhất là ngành nông nghiệp cần có những sách hỗ trợ kịp thời và thiết thực hơn nữa nhằm chia sẻ những khó khăn trước mắt; giúp bà con nông dân yên tâm đầu tư sản xuất và ổn định cuộc sống.

(Lê Hằng)