• Tweet

Huyện Quế Phong, có 14 đơn vị hành chính xã, thị, được thành lập ngày 19/4/1963 trên cơ sở chia tách từ huyện Quỳ Châu; phía Bắc giáp tỉnh Thanh Hóa, phía Nam giáp huyện Tương Dương, phía Đông giáp huyện Quỳ Châu và phía Bắc giáp huyện Sầm Tớ, tỉnh Hủa Phăn nước CHDCND Lào với đường biên giới dài 68km.

Địa hình của Quế Phong bao gồm các dải núi có độ cao từ 250m - hơn 1.000m so với mực nước biển với độ dốc thoải dần theo hướng Tây Nam của huyện. Đặc điểm này đã kiến tạo ra các thung lũng, các dải đất bằng rộng hàng trăm hec-ta nằm dưới chân các dãy đồi núi rất thuận lợi cho canh tác nông nghiệp.

Tài nguyên rừng Quế Phong vô cùng phong phú với 84 họ, 500 loài cây rừng trong đó có nhiều loại cây gỗ có giá trị cao như lim, dổi, pơ mu, sa mu dầu, các loài dược liệu và nhiều loại thú quý hiếm. Đặc biệt, năm 2011 Quế Phong có 2 khu BTTN Pù Huống, Pù Hoạt được UNESCO đưa vào danh sách các địa danh nằm trong Khu dự trữ sinh quyển Miền Tây Nghệ An.

Khu BTTN Pù Huống, Pù Hoạt được UNESCO đưa vào danh sách các địa danh nằm trong Khu dự trữ sinh quyển Miền Tây Nghệ An

Đây là những điều kiện để Quế Phong phát triển kinh tế bao gồm các ngành dịch vụ và du lịch góp phần tăng năng lực sản xuất khu vực phi nông nghiệp, thúc đẩy giao lưu kinh tế, thương mại trong vùng và giữa vùng với các địa phương trong tỉnh.

Với những tiềm năng lợi thế về tài nguyên thiên nhiên, Quế Phong xác định mục tiêu động lực và cũng là chiến lược phát triển kinh tế - xã hội lâu dài của địa phương là bảo vệ tài nguyên rừng, phát triển sản xuất và chế biến nông lâm sản, khai thác CN năng lượng và phát huy tiềm năng du lịch sinh thái gắn với bảo tồn bản sắc văn hoá các dân tộc.  

Quế Phong có trên 5.500ha đất sản xuất nông nghiệp trong 118.000ha đất lâm nghiệp. Trong đó, có trên 3.700ha ruộng nước sản xuất hai vụ. Đây chính là cơ sở để huyện Quế Phong xác định ngành nông nghiệp là nền tảng thúc đẩy kinh tế tăng trưởng, tiến tới xoá đói giảm nghèo. Tuy diện tích không rộng lớn như vùng đồng bằng, nhưng do đẩy mạnh thâm canh, áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất nên  năng suất lúa luôn đạt kết quả cao, góp phần ổn định lương thực tại chỗ.

Ở Quế Phong, nhiều mô hình sản xuất nông - lâm kết hợp theo hướng kinh tế trang trại vườn rừng - vườn nhà, hoặc mô hình sản xuất VACR phát triển mạnh. Toàn huyện có trên 150 trang trại lớn nhỏ, bước đầu mang lại hiệu quả khá. Ngoài ra, huyện tập trung phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm là giống đặc sản địa phương, có giá trị kinh tế là bò vàng H’Mông, vịt bầu. Bên cạnh đó, Quế Phong còn hình thành vùng chuyên canh rau chất lượng cao hàng trăm tấn các loại mỗi năm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cho thị trường trong và ngoài địa bàn huyện.

Có thể nói tài nguyên rừng là thế mạnh của huyện Quế Phong. Là huyện miền núi có diện tích đất lâm nghiệp khá lớn với trên 177.000ha đất có rừng, trong đó có một phần diện tích nằm trong 2 KBTTN là Pù Huống và Pù Hoạt, rừng Quế Phong có nhiều loại cây gỗ có giá trị cao và nhiều loại thú quý hiếm. Với độ che phủ rừng vào loại cao nhất tỉnh đạt gần 85%, rừng Quế Phong lớn về diện tích, phong phú về chủng loại. Đây là tiềm năng lớn về phát triển kinh tế lâm nghiệp.

Đặc biệt, ngoài bảo vệ rừng nguyên sinh tốt phong trào trồng rừng nguyên liệu ở Quế Phong còn phát triển khá mạnh. Phần lớn đất ở đây màu mỡ nằm, là điều kiện hình thành các vùng chuyên canh cây công nghiệp dài ngày như: quế, sở, cà phê, chè, mét. Hiện Quế Phong đang mở rộng diện tích trồng quế, cao su. Vì vậy, phát triển kinh tế rừng gắn với thu hút đầu tư trong lĩnh vực chế biến sản phẩm rừng trồng, chế biến lâm sản ngoài gỗ được Quế Phong xác định là ngành kinh tế mũi nhọn trong chiến lược phát triển lâu dài của huyện.

Từ thị trấn Kim Sơn - trung tâm kinh tế - chính trị của huyện, mạng lưới giao thông nội huyện khá phát triển tạo điền kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư khi đầu tư vào Quế Phong. Nhiều tuyến đường hoàn chỉnh nối liền các xã trong huyện và các tuyến vành đai biên giới lên cửa khẩu Thông Thụ, kết nối với huyện Thường Xuân - tỉnh Thanh Hoá cũng đã được đầu tư xây dựng không chỉ góp phần đảm bảo quốc phòng - an ninh, phát triển kinh tế của địa phương, mà còn đẩy mạnh thông thương và giao lưu văn hoá với nước bạn. Bên cạnh đó, hệ thống giao thông này là còn mở ra những cơ hội mới cho phát triển du lịch hang động, du lịch sinh thái như thác Xao Va, rừng nguyên sinh Pù Hoạt, Pù Huống với những cảnh quan tươi đẹp, mát mẻ.

Thác Sao Va - một điểm du lịch nghỉ dưỡng hấp dẫn của huyện Quế Phong

Với cấu tạo địa hình khá phức tạp, trên địa bàn huyện có 7 con sông, trong đó có 4 con sông chính phân bố đều từ Tây Bắc sang Tây Nam là Sông Chu, Nậm Việc, Nậm Quang và Nậm Giải. Với hệ thống sông suối khá dày đặc cộng với địa hình tương đối dốc, cao là thế mạnh để Quế Phong thu hút đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp năng lượng. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 6 công trình thuỷ điện được đầu tư xây dựng là Thuỷ điện Hủa Na, Nhãn Hạc, Bản Cốc, Xao Va, Sông Quang, Châu Thôn với tổng công suất gần 280 MW. Trong đó, có 2 công trình đã đưa vào vận hành và hoà vào mạng lưới điện quốc gia là Sao Va và Nhãn Hạc đã góp phần tạo nên diện mạo mới cho Quế Phong.

Dân số toàn huyện Quế Phong có trên 64.500 người với 4 nhóm dân tộc chính là dân tộc Thái chiếm 82,8%; Kinh chiếm 10%, H’Mông chiếm 4,2% và dân tộc Khơ Mú chiếm 3,0%. Nhân dân các dân tộc Quế Phong có truyền thống yêu nước, cần cù lao động và có bản sắc văn hoá độc đáo được lưu giữ từ lâu đời. Đây là thế mạnh để Quế Phong phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá các dân tộc.

Nhằm khai thác lĩnh vực du lịch gắn với phát triền ngành nghề TTCN, huyện đã có nhiều chính sách đầu tư, hỗ trợ xây dựng làng nghề thổ cẩm, tạo việc làm tăng thu nhập cho nhân dân. Sản phẩm thổ cẩm làng nghề truyền thống của HTX Cỏ Nong ở xã Mường Nọc có mẫu mã phong phú, đa dạng và chất lượng cao không chỉ được thị trường trong nước ưa chuộng mà còn được xuất khẩu sang một số quốc gia như Mỹ, Đức, Thái Lan...

Lễ hội Đền Chín gian - một điểm đến của du lịch miền Tây Nghệ An

Bên cạnh đó, trong tuyến du lịch về Tây Bắc Nghệ An, Lễ hội Đền Chín gian - được công nhận là một điểm đến của du lịch vùng trong thời gian qua. Đền Chín gian được xây dựng từ đầu thế kỷ 14 và lễ hội đền Chín gian là hoạt động văn hoá mang đậm bản sắc của đồng bào Thái ở Quế Phong cũng như các vùng phụ cận.

Có thể nói, mặc dù có những khó khăn, hạn chế, nhưng với những tiềm năng, lợi thế, Quế Phong vẫn là địa chỉ hấp dẫn, hứa hẹn nhiều thành tựu cho các nhà đầu tư trên các lĩnh vực, ngành nghề như công nghiệp năng lượng, khai thác, nuôi trồng và chế biến lâm thổ sản.... Với những thách thức đặt ra trong thu hút đầu tư hiện nay so với các địa phương khác, Quế Phong đã xây dựng các chương trình trọng điểm nhằm kêu gọi dự án đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên như du lịch sinh thái, chăn nuôi, trồng cây công nghiệp, công nghiệp vật liệu xây dựng và khai thác khoáng sản... với định hướng phát triển đến năm 2015 và tầm nhìn năm 2020.

Miền Tây Nghệ An được xác định là một trong ba trung tâm kinh tế động lực của tỉnh và đề án phát triển kinh tế - xã hội Miền Tây Nghệ An đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2005. Nghệ An cũng đang hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm thu hút đầu tư khu vực Bắc Trung Bộ giai đoạn 2011-2015, tầm nhìn 2020. Những yếu tố đó mở ra nhiều cơ hội và là động lực để Quế Phong tăng cường thu hút đầu tư, khai thác tốt tiềm năng thế mạnh của mình, nhanh chóng vươn lên trong sự nghiệp đổi mới.

(Việt Anh)