Hưng Nguyên: Hiệu quả của nuôi trồng thuỷ sản chưa xứng với tiềm năng
Gia đình chị Nguyễn Thị Tịnh, ở xóm 10, xã Hưng Long, có hơn 1ha đồng ruộng trũng, quanh năm nước xắp đầu gối. Những năm trước đây, gia đình chỉ nuôi cá vụ 3 theo phương thức quen thuộc: thu hoạch lúa hè thu xong là thả các loại cá nhỡ, mỗi con chừng 3- 4 lạng bằng các loại cá truyền thống như trắm, trôi, mè, chép. Cá thả từ tháng 9, đến tháng 12 là thu hoạch. Sau đó, trả đồng ruộng về cho cây lúa. Nhưng một vài năm nay, gia đình chị Tịnh chuyển hẳn sang nuôi chuyên canh liên vụ. Nghĩa là quanh năm đều có cá bán ra thị trường. Chị tự mua cá về ương giống. Loại cá ương giống gom nuôi một nơi, đến khi thành cá nhỡ 3- 4 lạng, bắt đầu chuyển dồn sang nuôi ở ruộng khác. Diện tích đất trồng lúa trong một năm, theo đó, dần thu hẹp. Hiệu quả nuôi cá, đặc biệt là nuôi cá vụ 3 của gia đình chị Nguyễn Thị Tịnh cao gấp 2,5 lần trồng lúa ruộng trũng.
Tuy nhiên, những mô hình nuôi trồng thuỷ sản có hiệu quả thực sự trên địa bàn Hưng Nguyên là chưa nhiều! Trong khi tổng diện tích mặt nước nuôi trồng thuỷ sản của huyện trên 1.550ha. Nhìn tổng quan so với nhiều địa phương khác trong tỉnh, thì tiềm năng nuôi cá của Hưng Nguyên là khá cao. Các ao, hồ, ruộng đồng chiêm trũng, quanh năm ngập nước rất thuận lợi cho phát triển ngư nghiệp. Các loài nuôi ở đây, ít khi phải ăn thức ăn chế biến sẵn, mà chủ yếu ăn các sinh vật phù du có sẵn trong nước. Nhưng cũng chính từ sự thuận lợi từ thiên nhiên, dẫn đến tâm lí dễ thoả mãn của người nông dân. Bà con dễ dàng nuôi vì không tốn chi phí thức ăn mà cá vẫn lớn, không cần be bờ, vì ruộng trũng sâu. Đây là một trong vài nguyên nhân kìp hãm sự phát triển nuôi trồng thuỷ sản, thiếu sản phẩm làm hàng hoá. Chất lượng cá thì cao, nhưng sản lượng thấp. Hiện nay, trên địa bàn Hưng Nguyên, không có một trang trại nuôi cá nào được xem là đạt tiêu chuẩn theo quy hoạch, với đầy đủ biện pháp kĩ thuật, quy trình nuôi, cho đến việc xử lí ao, đầm, tiêu thoát nước hợp lí về mặt khoa học.
Theo phòng NN và PTNT huyện, sở dĩ nghề nuôi trồng thuỷ sản của Hưng Nguyên vẫn trong tình trạng manh mún là do bên cạnh việc chăn nuôi thiếu sự đầu tư của người dân, thì các cơ chế chính sách của trên, và sự quy hoạch, áp dụng nhân rộng mô hình, cách thức nuôi hiệu quả của Trung tâm khuyến nông khuyến Nghệ An vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Do đó, là vùng đồng chiêm trũng, nhưng sản phẩm cá bán ra thị trường phụ cận thành phố Vinh đang còn ít. Tại chợ đầu mối TP Vinh, các lái buôn vẫn phải nhập cá từ nhiều địa phương khác mang đến. Ông Phan Văn Trường - Trưởng Phòng NN và PTNT Hưng Nguyên cho biết: Cho đến nay thì vốn đầu tư xây dựng vùng nuôi tập trung, hỗ trợ người dân đang có phần hạn chế, làm cho việc mở rộng vùng nuôi tập trung chưa được cao; chưa kịp thời hỗ trợ người dân khi thiên tai, bão lụt mất mùa dịch bệnh. Đây là điều mà nông dân vẫn đang băng khoăn. Tôi cho rằng tỉnh cần có quy hoạch, căn cứ vào quy hoạch đó để định hướng, nếu như xác định Hưng Nguyên là vùng trọng tâm, trọng điểm có lợi thế, thì cần có sự đầu tư hạ tầng vùng,, đặc biệt là hệ thống bờ bao, kênh tiêu, kênh cấp, đảm bảo cho tính vững chắc.
Ngoài lợi thế về mặt nước rộng, phì nhiêu, đồng ruộng sâu, vừa nuôi cá chuyên canh, vừa xen canh cá lúa, cá vụ 3, Hưng Nguyên còn có thị trường vành đai tiêu thụ rộng lớn là TP Vinh. Bà con có thể dễ dàng chuyên chở cá đến bán, thương lái đến thu mua cũng không tốn nhiều chi phí đi lại.
Có thể khẳng định, địa bàn Hưng Nguyên đã hội đủ điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh mẽ nghề nuôi trồng thuỷ sản ngọt, tạo nguồn sản phẩm hàng hoá lớn cung cấp cho thị trường. Để làm được điều đó, đòi hỏi phải có sự quan tâm thiết thực của ngành NN và PTNT tỉnh và chính quyền địa phương trong vấn đề quy hoạch hẳn hoi một đề án cho Hưng Nguyên về nuôi trồng thuỷ sản; có chính sách hỗ trợ, khuyến khích nông dân đầu tư thực sự vào lĩnh vực này. Có như vậy, mới tránh được sự lãng phí tiềm năng nuôi trồng, phát triển thuỷ sản như hiện nay, và mở ra hướng phát triển kinh tế nông nghiệp ổn định cho người nông dân.
(Dương Cầm)
