Hợp tác xã yếu vì “đói” vốn
HTX dịch vụ nông nghiệp Phú Hậu, xã Diễn Tân, huyện Diễn Châu được đánh giá là HTX năng động trong chuyển đổi ngành nghề hoạt động trong cơ chế thị trường hiện nay. Với các loại hình hoạt động dịch vụ gồm: dịch vụ thủy nông,vật tư nông nghiệp,tiêu thụ nông sản,cung ứng giống cây trồng, điện năng..., doanh thu mỗi năm trên dưới 3 tỷ đồng.
Để chủ động nguồn vốn hoạt động sản xuất kinh doanh, năm 2007, HTX thành lập Quỹ tín dụng nội bộ với số vốn ban đầu lên đến 700 triệu đồng. Quỹ tín dụng nội bộ đã góp phần tháo gỡ vốn vay cho hàng trăm xã viên trong quá trình đầu tư sản xuất, chăn nuôi.
 |
| Cần hàng chục tỷ đồng để sản xuất, kinh doanh nhưng HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam mới chỉ tiếp cận 200 triệu vốn vay từ Quỹ giải quyết việc làm của Liên minh HTX |
Tuy nhiên, không phải HTX nào cũng đủ năng lực và sự nhạy bén về cơ chế thị trường như HTX Phú Hậu. HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam, hàng chục năm qua, đơn vị này phải đương đầu với những khó khăn về vốn; giá cả vật tư tăng cao... Hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ đa ngành nghề như sửa chữa tàu thuyền, ô tô, chế biến hải sản, kinh doanh xăng dầu đòi hỏi số vốn hàng chục tỷ đồng, tuy nhiên đơn vị mới chỉ tiếp cận được nguồn vốn từ quỹ giải quyết việc làm của Liên minh HTX là 200 triệu đồng. Những lúc cao điểm, đơn vị phải chấp nhận vay ngoài với lãi suất cao.
Tính đến cuối năm 2013, toàn tỉnh mới có 21 HTX được vay vốn từ ngân hàng hơn 9 tỷ đồng; 22 HTX được vay vốn ưu đãi gần 9,5 tỷ đồng từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của Thành phố Vinh, vốn giải quyết việc làm của Liên minh HTX tỉnh và Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam. Tất cả những HTX được vay vốn từ các nguồn trên đều phải dùng bìa đất của cá nhân để thế chấp vay vốn cho HTX. Việc tiếp cận nguồn vốn càng khó khăn hơn khi toàn tỉnh mới có 20 HTX được cấp bìa đất, nhưng số bìa này cấp không thu tiền thuê đất nên cũng không có giá trị để thế chấp vay vốn. Cùng với đó, vốn lưu động để sản xuất không có vì phần lớn xã viên không đóng góp khi chuyển đổi theo luật hợp tác xã khiến hoạt động của HTX gặp muôn vàn khó khăn. Đến nay, chỉ có 25% HTX hoạt động có lãi, còn trên 70% hoạt động cầm chừng hoặc thua lỗ.
Mặc dù Nhà nước đã có quy định, HTX được bình đẳng như các tổ chức kinh tế khác, nhưng trên thực tế, các tổ chức tín dụng chưa cởi mở đối với HTX nên cho vay rất dè dặt, hoặc không cho vay. Trong điều kiện đó, để phát triển, bản thân HTX phải tự đổi mới, nâng cao năng lực phát triển để tạo được niềm tin cho xã viên cũng như đối với các tổ chức tín dụng trên địa bàn. Cùng với đó, cấp ủy, chính quyền các cấp cần vào cuộc tháo gỡ khó khăn trong quá trình hoạt động cho HTX. Có như vậy, HTX mới hoạt động phát triển bền vững, góp phần giải quyết việc làm cho người lao động khu vực NN nông thôn.
(Thu Vinh)
