Nhọc nhằn gìn giữ thương hiệu Cam Vinh
Trang trại Cam Thiên Sơn ở xã Đồng Thành, huyện Yên Thành do Công ty cổ phần Sao Mai đầu tư được xây dựng từ năm 2004, hiện nay đã có tổng diện tích 20 ha, trong đó 16ha cam đã đi vào kinh doanh. Năm nay, doanh nghiệp trồng cam này dự kiến thu hoạch được khoảng 450 tấn, thu về khoảng 15 tỷ đồng. Giống Cam được trồng ở đây chủ yếu là Cam Xã Đoài và Vân Du với quy trình kỹ thuật chăm sóc chặt chẽ theo tiêu chuẩn sản xuất cam quả an toàn. Bản thân sản phẩm cam ở đây đã được Việt Gap chứng nhận là sản phẩm sạch.
Chính vì chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, an toàn nên giá cả Cam Thiên Sơn cũng cao hơn hẳn so với Cam trồng ở những nơi khác. Vào thời điểm cuối tháng 11, giá Cam loại 1 của trang trại xuất bán tại vườn đã có mức giá 48 ngàn đồng/1kg. Tuy vậy, tình trạng giả mạo nhãn hiệu cũng đã gây rất nhiều ảnh hưởng đến uy tín của Cam Thiên Sơn. Ông Trịnh Xuân Giáo- Chủ trang trại Cam Thiên Sơn cho biết: Thời gian qua, chúng tôi nhận được rất nhiều ý kiến phàn nàn của khách hàng về chất lượng không đồng đều của cam Thiên Sơn. Sau khi tìm hiểu, chúng tôi phát hiện hiện tượng tư thương dùng lại bao bì chúng tôi đóng các laoị cam khác vào hoặc lẫn lỗn các loại cam khác nhau…
![]() |
| Việc dán tem cũng không hết được nỗi lo Cam Vinh nhái, giả |
Ở Minh Hợp, huyện Quỳ Hợp có rất nhiều hộ có thu nhập cao từ cây cam. Chỉ tính riêng Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Xuân Thành đã trên 700 ha, trồng chủ yếu các giống cam Xã Đoài, Vân Du, V2, Sông Con, giao cho 680 hộ dân nhận khoán, trong đó, đã có 320 ha cam kinh doanh. Theo tính toán của công ty, toàn bộ diện tích khai thác này năm 2014 dự kiến cho sản lượng khoảng 4.000 tấn quả, doanh thu bình quân đạt khoảng 300 - 350 triệu đồng/ha.
Phía sau những kết quả nhất định, vùng cam Minh Hợp nói riêng, cam Quỳ Hợp nói chung vẫn còn tiềm ẩn những yếu tố chưa bền vững. Trước hết, trong sản xuất cam hiện nay ở Quỳ Hợp, chuỗi liên kết giá trị hàng hóa đối với sản phẩm cam còn thiếu mảnh ghép đầu ra đảm bảo. Hiện nay, toàn bộ sản phẩm cam ở đây đều do tư thương tự bao tiêu, vì vậy, trong tâm lý của người trồng cam bao giờ cũng nơm nớp nỗi lo được mùa - mất giá như các nông sản khác. Bên cạnh đó, do chưa có kênh phân phối chính thức nên có những tư thương hám lợi mua cam ở vùng khác trộn lẫn với cam Vinh để bán, từ đó làm ảnh hưởng đến chất lượng, thương hiệu của cam Vinh - Ông Hoàng Minh - Giám đốc Công ty TNHH MTV nông nghiệp Xuân Thành, Chủ tịch Hiệp hội Cam Vinh lo lắng.
Do giao đất theo hình thức khoán hộ nên Công ty TNHH MTV nông nghiệp Xuân Thành – cũng là đơn vị đại diện hiệp hội Cam Vinh rất khó khăn trong công tác điều hành và quá trình sản xuất. Bên cạnh đó, công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm Cam Vinh trên thị trường còn hạn chế dẫn đến việc nhận diện thương hiệu của người tiêu dùng gặp không ít khó khăn.
Để khắc phục tình trạng trên và nâng cao chuỗi giá trị hàng hóa, năm 2014, Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Xuân Thành tổ chức xúc tiến thương mại tại một số thành phố lớn trên cả nước, đặc biệt là chọn một số lượng cam đạt chất lượng cao để dán tem vào quả để chào hàng ở Hà Nội và một số thị trường khác.
Thị trường cam quả những ngày này ở Thành phố Vinh khá sôi động. Đi đâu, ở bất kỳ khu chợ nào, hay dọc các tuyến đường đều được bày bán với các biển hiệu cũng như lời giới thiệu “Cam Vinh xịn”. Tin vui với người trồng là giá cam năm nay cao hơn do nhu cầu thị trường tiếp tục tăng, trong khi nguồn cung hạn chế. Giá Cam Vinh giống xã Đoài loại 1 bán tại vườn cũng đã có giá từ 45-50 ngàn đồng/kg và lên đến 60 ngàn/kg khi đến tay người tiêu dùng. Chính vì Cam Vinh được giá nên đã có tình trạng một số loại Cam được trồng nơi khác cũng đội lốt, hoặc lẫn lộn với Cam Vinh để bán cho người tiêu dùng. Chị Nguyễn Thúy Quyên - Chủ quầy bán hoa quả chợ Quang Trung, TP Vinh nói: Cam Trung Quốc có hình thức cũng rất giống cam ta, chỉ người nào sành ăn mới biết nên nhiều người bán hàng trộn lẫn và chào hàng với giá rẻ hơn.
Đúng như lời thừa nhận của chị Quyên, để nhận biết Cam Vinh thật - giả là điều cực kỳ khó cho người tiêu dùng. Khi mà các biện pháp để người tiêu dùng nhận diện thương hiệu cũng như hệ thống đại lý chính thức chưa được các chủ vườn, các doanh nghiệp trồng cam quan tâm xây dựng thì thương hiệu cam Vinh sẽ tiếp tục bị lợi dụng và người tiêu dùng cũng sẽ tiếp tục bị móc túi trong khi vẫn phải dùng các loại Cam không đạt tiêu chuẩn.
Bỏ ra một số tiền không nhỏ để mua một cân cam được đăng kí thương hiệu nhưng điều này không hề dễ đối với người tiêu dùng. Mang theo những băn khoăn của người tiêu dùng, PV chúng tôi đã liên hệ với lực lượng QLTT nhưng được giới thiệu sang Hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng. Liên hệ với đơn vị này chúng tôi lại được giới thiệu sang phòng Quản lý Công nghệ rồi Trung tâm ứng dụng của Sở KHCN – nơi xem xét, xây dựng hồ sơ chứng nhận thương hiệu Cam Vinh. Ở các đơn vị này, câu trả lời về chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm đều không rõ ràng.
Và như vậy, người tiêu dùng vẫn phải là người tiêu dùng thông minh khi lựa chọn cho mình mặt hàng nào đó.
(Xuân Hướng – Mai Thanh)

