• Tweet

Sinh ra và lớn lên tại quê lúa Yên Thành, nhưng cuộc đời của ông Nguyễn Quang Toan lại gắn bó với nghề đi biển khi ông lập gia đình với bà Ngô Thị Lý ở giáo xứ Trang Cảnh xã Nghi Xuân, Nghi Lộc. Hơn 20 tuổi, ông đã tham gia lái tàu cho Công ty TNHH Thân Châu với vai trò là thuyền trưởng. Cái thời đó ra biển hoàn toàn phải dựa vào kinh nghiệm, không có một loại máy móc nào hỗ trợ ngoại trừ chiếc la bàn. Để định hướng, người ta phải dựa vào những chòm sao không dịch chuyển trên bầu trời hay nhìn hướng gió, nghe sóng đập mạn tàu. Chính những năm tháng đó đã giúp con người cao lớn, khuôn mặt sạm đen vì nắng gió này tích luỹ kinh nghiệm để hội tụ đầy đủ tố chất của một thuyền trưởng giỏi. Thế nhưng, ít ai hiểu hết nỗi vất vả, khó khăn, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng của những ngư dân đang từng ngày bám biển như ông. Ông Toan cho biết: Năm 1994, tại toạ độ 18 độ vĩ Bắc, 106 độ 45 phút kinh Đông, khi đang trên đường trở về đất liền, tàu của ông đã bị 2 tàu nước ngoài rượt đuổi. Chúng dùng vũ khí tấn công khiến các thuyên viên hoảng sợ phải nấp dưới tàu. Chỉ khi cách Lạch Sót tỉnh Hà Tĩnh khoảng 50 hải lý, 2 tàu nước ngoài mới quay đầu bỏ chạy.

Sau chuyến ra khơi thoát chết trở về, không biết đã bao đêm ông Toan trằn trọc, suy nghĩ, tính chuyện bỏ nghề biển để tìm công việc khác. Nhưng  nắng, gió và vị mặn mòi của biển vốn quen thuộc đã ăn sâu vào da thịt ông. Cùng với đó là sự động viên của gia đình, ông quyết tâm bám trụ với nghiệp lệnh đênh, vất vả này. Sau thời gian đi lái tàu thuê, có trong tay được ít vốn, ông vay thêm ngân hàng đầu tư một tàu công suất 155 mã lực để vươn khơi. Trên tàu, ông còn trang bị một máy dò cá, một máy định vị toàn cầu và máy trực canh theo dõi thời tiết trị giá gần 150 triệu đồng. Từ khi có phương tiện đánh bắt riêng và trang thiết bị hiện đại, chuyến nào ra khơi về tàu ông cũng đều có lãi.

Khi tình hình trên biển Đông có nhiều diễn biến phức tạp, tàu cá của nước ngoài thường xâm phạm hải phận Việt Nam, gây trở ngại cho ngư dân đánh bắt xa bờ, ông Nguyễn Quang Toan nghĩ: Là một ngư dân thường xuyên bám biển cần có những việc làm, hành động để bảo vệ, khẳng định chủ quyền biển đảo tổ quốc. Từ suy nghĩ ấy, ông đã trực tiếp gặp Hải đội 2-Biên phòng Nghệ An trao đổi tình hình và tiên phong tình nguyện làm nhiệm vụ tiền tiêu trên biển. Nhận thấy ở ông, một thuyền trường dạn dày kinh nghiêm đi biển, giàu lòng nhiệt huyết trong mọi công viên, lực lượng Biên phòng trang bị một máy Icom để ông thuờng xuyên thông tin. Cứ mỗi chuyến ra khơi, đều đặn ngày 3 lần, ông đánh điện thông tin đầy đủ cho Hải đội 2-Biên phòng Nghệ An về tình hình tàu lạ xâm phạm hải phận Việt Nam. Có những khi tàu lạ ở quá xa, ông Toan phải cho tàu chạy cả chục hải lý để tiếp cận, nắm bắt thông tin một cách chính xác nhất. Sau những cuộc điện đàm, ông đều cần thận ghi chép lại một cách tỷ mỉ trong sổ nhất ký của mình. Hơn 10 năm nay, không biết đã bao nhiêu lần ngư dân Nguyễn Quang Toan giúp lực lượng Biên phòng phát hiện, xử lý các tình huống xấu xảy ra trên biển và cũng không biết bao nhiêu lần cuốn sổ nhật ký đã được thay mới.

Thuyền trưởng Nguyễn Quang Toan kiểm tra thiết bị thông tin trước khi ra khơi.

Với trang thiết bị hiện đại trên tàu, ông Toan không chỉ làm nhiệm vụ tiền tiêu mà còn trở thành một điểm tựa cho ngư dân nơi biển cả. Hàng ngày, ông đều nắm bắt đầy đủ tình hình thời tiết trên biển Đông để thông tin cho các tàu thuyền đang hoạt động có phương án tránh bão kịp thời. Chính những việc làm nhỏ những đầy ý nghĩa của ông đã nhận được sự yêu quý của những ngư dân trên biển, giúp họ yên tâm đánh bắt, khai thác trên vùng lãnh hải Viêt Nam.

Suốt 10 năm nay, ông Toan vẫn âm thầm với công việc tình nguyện của mình. Ông chưa từng kiến nghị, đề xuất để được hỗ trợ kinh phí cho công việc của mình đang làm. Bởi ông luôn nhận thức bảo vệ quê hương, đất nước là trách nhiệm của mình, phải làm sao xứng đáng là một người giáo dân "kính chúa - yêu nước".

Chính tình yêu giành cho biển cả đã làm nên sức mạnh, giúp thuyền trưởng Nguyễn Quang Toan vững tin trong những chuyến ra khơi, làm giàu cho gia đình, quê hương gắn với bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của tổ quốc…. Sau những ngày biển động, ông Nguyễn Quang Toan cùng các thuyên viên lại bắt đầu công việc chuẩn bị cho một chuyến ra khơi mới. Việc làm đầu tiên của thuyền trưởng Toan bao năm nay là cắm lại lá cờ đỏ sao vàng trên nóc tàu như một lời khẳng định của ngư dân về chủ quyền biển đảo. Và mới đây, người con trai thứ 3 của ông là Nguyễn Thành Luân vừa tốt nghiệp Đại học Hàng hải cũng đang chuẩn lên đường để nhận nhiệm vụ lái tàu viễn dương, tiếp nối truyền thống của gia đình luôn bám biển vì tình yêu quê hương, đất nước.

(Hoàng Hiếu)