Pù Mát xanh
Với tổng diện tích 93.113ha, vườn Quốc gia Pù Mát hiện đã xác định được 132 loài thú, trong đó có 42 loài thú lớn (đặc biệt có Voi, Hổ, Sao La, Vuộn đen má trắng, Chà vá chân nâu, Khỉ đuôi lợn, Mang Trường Sơn, Thỏ vằn…). Nơi đây có 295 loài chim, 39 loài dơi, 12 loài thằn lằn, 25 loài rắn, 23 loài ếch nhái, 82 loài cá, 21 loài rùa, gần 400 loài bướm. Hệ thực vật bậc cao có mạch có 2500 loài (68 loài có nguy cơ tuyệt chủng được đưa vào sách đỏ Việt Nam, 41 loài nằm trong sách đỏ của thế giới), trong đó có một số loài quý như: Pơ mu, Sa mu dầu, Thông lông gà, Tuế, Phong Lan, Sao Hải Nam, Đỉnh Tùng…
Hàng ngàn năm trôi qua, biết bao biến cố của thiên nhiên và sự tác động của con người, nhưng thảm rừng Pù Mát vẫn sừng sững vươn lên và tạc vào dải Trường Sơn Bắc như một biểu tượng của sức sống bất diệt. Một Pù Mát xanh với bao điều kỳ thú, chúng ta càng thấy tự hào bởi khu di sản tuyệt vời của thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất Nghệ An một khu địa sinh quyển quý hiếm, được những người bảo vệ vườn Quốc Gia Pù Mát và đồng bào các dân tộc ở 3 huyện Anh Sơn, Con Cuông, Tương Dương giữ gìn cho lá phổi xanh của Trường Sơn Bắc phát triển tốt.
truyenhinhnghean.vn trân trọng giới thiệu với ban đọc nhừng hình ảnh đẹp tác giả Nhà báo - Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Duy Ngoãn:
“Ngược dòng Sông Giăng”: Là một phụ lưu phía Hữu ngạn của Sông Cả, bắt nguồn từ đỉnh Pù lon huyện Con Cuông cao gần 1400 mét, nằm phía Tây thuộc dãy Trường Sơn Bắc, dài trên 150 cây số, diện tích lưu vực 1050 km2. Nằm trong vùng mưa lớn của Nghệ An, dòng Sông Giăng có tác động rất lớn đến môi trường, sinh thái. Nguồn nước sạch quan trọng phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của nhân dân. Nơi đây, có nguồn lợi thủy sản với nhiều đặc thù của vùng Tây Nam Nghệ An, nước trong xanh bốn mùa, là con sông duy nhất chưa hề bị xâm hại, ôm ấp Vườn Quốc gia Pù Mát.
“Rừng Săng Lẻ”: Sừng sững, hiên ngang dọc theo Quốc lộ 7, tại Bản Quang Phúc, xã Tam Đình, huyện Tương Dương, trong vùng đệm của vườn Quốc gia Phù Mát. Mặc dầu nằm sát bên đường Quốc lộ, rất dễ bị lâm tặc lợi dụng chặt phá. Nhưng đã bao đời nay, đồng bào các dân tộc huyện Tương Dương đã bảo vệ, chăm sóc rừng quanh năm xanh tốt. Là một khu rừng đặc dụng duy nhất đang tồn tại của miền Tây Nghệ An.
“Ánh sáng trong rừng già”: Cuộc hành trình của chúng tôi trong vườn Quốc gia Pù Mát suốt bảy ngày đường trong rừng sâu, để chiêm ngưỡng màu xanh của rừng. Mặc dầu thời tiết không thuận lợi, mưa phùn, giá lạnh, nhiệt độ có ngày xuống dưới 7 độ. Được đón những ánh nắng hiếm hoi trong rừng già của mùa Đông như thế này thật là tuyệt vời.
“Đàn chim trở về”: Đây là một khoảnh khắc tuyệt vời mà tôi đã ghi được vào thời điểm chiều tà, sát bên lùm cây bụi cạnh dòng suốn là rừng già. Nhưng đàn chim đang kiếm mồi, thấy động đã vụt bay vào rừng cây. Vẳng xa trong rừng sâu có những tiếng chim hót chúng tôi chưa hề được nghe bao giờ. Theo cán bộ Kiểm lâm Vườn Quốc gia Pù Mát thì nơi đây có tới 295 loài chim. Điều lý thú và vui nhất của chúng tôi là những chú chim non còn rất yếu ớt cũng đang bay theo mẹ kiếm mồi, chắc rằng là chúng đang sinh sống ở rất gần khu rừng già này đã biết bao thế hệ.
“Âm thầm theo thời gian”: Đó là bên cạnh những cây rừng từng ngày phát triển xanh tốt, thì những cây có tuổi thọ quá cao, đã già cỗi, những cây thuộc nhóm gỗ tạp hoặc thảm thực bì trong rừng già đang tàn lụi theo thời gian. Chính chúng để lại những hình thù kỳ lạ cuốn hút chúng tôi. Sự âm thầm suy tàn theo thời gian tưởng chừng như vô nghĩa, nhưng chính nó đã làm tăng độ ẩm cho đất, để cho cây mới tiếp tục phát triển tươi tốt trong rừng và làm tăng chất phù sa cho những dòng sông.
“Cây Sa Mù Dầu 1000 năm tuổi”: Cây di sản trên đỉnh Pù Xanh Lượm lớn, ở độ cao 1600 mét, đầu nguồn Khe Bu - Vườn Quốc gia Pù Mát, cây Sa mu dầu có chiều cao chừng 75-80 mét, chu vi gốc 23 m, đường kính 5,5 m, thân thẳng, tán lá thưa. Có tuổi thọ trên 1000 năm tuổi, nhưng lá cây vẫn xanh tươi như chưa hề biết đã 1000 năm trôi qua.
(Trần Duy Ngoãn)
