Về Hòn Đất viếng Mộ chị Sứ
Hòn Đất ngày nay đã gắn liền với tên chị Sứ - một nhân vật trong tác phẩm Hòn Đất của nhà văn Anh Đức và bộ phim cùng tên của đạo diễn Hồng Sến.
![]() |
| Toàn cảnh khu di tích |
![]() |
| Đường vào Mộ và Tượng đài |
![]() |
| Tượng đài |
Nhân vật chị Sứ được xây dựng dựa trên hình ảnh của nữ liệt sĩ bất khuất Phan Thị Ràng đã sống và chiến đấu anh dũng trên vùng đất này vào những năm đầu thập kỷ 60 của thế kỷ trước. Sinh năm 1937 ở xã Lương Phi, huyện Tri Tôn (tỉnh An Giang), anh hùng Phan Thị Ràng tham gia cách mạng lúc 13 tuổi. Năm 1950, chị Phan Thị Ràng bắt đầu hoạt động cách mạng, năm 1958 chi được tham gia công tác trinh sát tại xã Xà Tón (An Giang) sau chuyển về xã Trí Đạo thuộc chi khu Kiên Lương phụ trách công tác Thanh vận, giao liên. Năm 1960 chị về công tác tại xã Thổ Sơn (Hòn Đất). Tháng 1/1962, địch tập trung hơn 2.000 quân đánh vào vùng căn cứ Ba Hòn (Hòn Đất, Hòn Me, Hòn Sóc). Chị Phan Thị Ràng (còn có tên là Tư Phùng) đã tổ chức nhân dân đấu tranh chính trị, phối hợp với các hoạt động vũ trang trận quyết chiến này buộc địch phải rút lui.
![]() |
![]() |
| Bia mộ Anh hùng LLVT Phạm Thị Ràng |
Đêm 8 rạng ngày 9/1, trên đường công tác, chị Tư Phùng bị địch phục bắt, chúng tra tấn chị rất dã man nhưng chị vẫn một lòng trung kiên với cách mạng, kẻ địch bất lực không khai thác được gì và đã hành quyết chị, chị đã anh dũng hy sinh vào lúc 1 giờ ngày 9/1/1962, khi vừa bước sang tuổi 25. Sự hy sinh và tấm gương sáng ngời của chị đã truyền thêm sức mạnh cho quân, dân quyết tâm đánh địch, bảo vệ quê hương.
![]() |
![]() |
![]() |
| Nhà trưng bày truyền thống |
Ngày 20/12/1994, đồng chí Phạm Thị Ràng (Chị Sứ) được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang.
![]() |
| Hoa Dooc khun ở Thổ Sơn |
Hòn Đất có một địa thế đặc địa, trước mặt là biển cả mênh mông lộng gió, sau lưng là đỉnh Hòn Me. Nơi đây là căn cứ cách mạng thời kháng chiến chống Mỹ với một quần thể di tích, lịch sử, văn hóa, danh thắng nổi tiếng, với trên 20 điểm đến hấp dẫn như: Điện Mặt Trăng, đường lên điện, xóm Mũi, suối Lươn, hang Hòn (hang Quân y), hang Bửu Trà, suối Cá Trê, suối Cây dừa (suối Ô Sâu), hang số 9, hang chiến đấu…
Năm 1989, Hòn Đất được Bộ Văn hóa công nhận Di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia.
(Trần Lan Anh)









