• Tweet

Tại Việt Nam, trong 8 tháng đầu năm 2011, cả nước đã ghi nhận gần 33.000 trường hợp mắc TCM tại 52 tỉnh thành phố, trong đó đã có trên 80 trường hợp tử vong tại 17 tỉnh, thành phố. Số ca bệnh gia tăng liên tục từ tháng 5-2011, tập trung chủ yếu ở các tỉnh miền Nam, Miền Trung và một số tỉnh miền Bắc. Đây là năm có số người mắc và tử vong cao nhất từ trước tới nay. Dự báo trong các tháng cuối năm 2011, tình hình bệnh TCM vẫn còn diễn biến phức tạp cả về tính chất và quy mô, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát thành dịch lớn.

Bệnh tay chân miêng là bệnh truyền nhiễm, lây từ người sang người, và rất dễ gây thành dịch do vi rút đường ruột gây ra. Hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp là Virut A16 và EV71. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng đối tượng thường gặp nhất là trẻ em dưới 6 tuổi, đặc biệt tập trung nhiều ở trẻ dưới 3 tuổi.

Biểu hiện của bệnh tay chân miệng

Tại khoa truyền nhiễm của bệnh viện Đa Khoa khu vực Tây Bắc có khoảng 10 ca bệnh Tay chân miệng đang điều trị. Tính từ đầu tháng 4 cho đến nay, bệnh viện đã tiếp nhận khoảng 70 ca. Tuy nhiên các ca bệnh thường xuất hiện lẻ tẻ ở cộng đồng và rải rác ở nhiều địa phương. Thời điểm cao nhất tại bệnh viện tiếp nhận khoảng 18 ca/ ngày. Chỉ tính riêng trong tháng 8 có tới 39 ca. Đây là một dấu hiệu cho thấy bệnh đang có chiều hướng gia tăng khá nhanh nếu bản thân người dân không có ý thức đầy đủ trong việc phòng chống bệnh.

Cháu Nguyễn Thuỳ Dương 2 tuổi ở Xóm Hải Lộc, xã Nghĩa Lộc, huyện Nghĩa Đàn ban đầu có nổi 2 bọng nước nhỏ ở mông nhưng do nghĩ cháu bị muỗi đốt hoặc nổi đơn nên vẫn không đưa cháu đi khám mà tự chữa trị ở nhà. 3 ngày sau, bọng nước vỡ ra và bắt đầu nổi nhiều ở những nơi khác trên cơ thể cháu như tay, chân, miệng gia đình mới đưa cháu vào viện trong tình trạng bệnh cháu đã khá nặng. Đến nay, sau 7 ngày điều trị, cháu đã bắt đầu hồi phục. Điều này cho thấy sự chủ quan và thiếu kiến thức về bệnh tay chân miêng của các bậc phụ huynh, nhất là ở khu vực nông thôn sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ truyền bệnh nhanh chóng tại cộng đồng.

Mặc dù, theo báo cáo cuả trung tâm y tế dự phòng tỉnh Nghệ An, tính đến ngày 29/8/ 2011 trên địa bàn Nghệ An mới chỉ có 54 ca mắc bệnh tay chân miệng. Nhưng trên thực tế thì con số bệnh nhân tay chân miệng rải rác ở nhiều huyện thị đã vượt xa con số này. Và bệnh nhân xuất hiện nhỏ lẻ, rải rác chứ không tập trung ở một vài địa bàn nhất định. Tuy nhiên, trong thời điểm hiện tại thì ở khoa truyền nhiễm Bệnh viện Nhi Nghệ An chỉ còn 2 ca đang điều trị. Và các ca này đều đã ổn định, chuẩn bị xuất viện. Điều này cho thấy, bệnh tay chân miệng ở Nghệ An có chiều hướng gia tăng, song mức độ biến chứng nguy hiểm thì chưa có. Điều quan trọng nhất lúc này là ngành y tế Nghệ An phải vào cuộc và cùng với toàn dân phòng chống căn bệnh này một cách tốt nhất, tránh sự lây lan nhanh, trở thành một đại dịch.

Dấu hiệu để nhận biết bệnh tay chân miệng là ban nước nổi lên ở những vị trí miệng, chân, tay, mông, hậu môn người bệnh. Bệnh lây truyền qua đường tiêu hoá, chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch tiết của mũi, họng, dịch của các bọng nước khi vỡ, thực phẩm, tay bẩn, dụng cụ...bị ô nhiễm phân người bệnh và có một số ít bị lây qua đường hô hấp. Điều nguy hiểm là bệnh dịch này đã xuất hiện những chủng vi rút mới, có khả năng gây bệnh nặng hơn cho trẻ. Trẻ mắc bệnh có kèm sốt cao trên 38 độ có nguy cơ biến chứng cao hơn với trẻ mắc bệnh mà không sốt. Biến chứng nặng gặp phải của căn bệnh này là viêm màng não, viêm não, liệt mềm cấp, viêm cơ tim, phù phổi cấp do thần kinh... dễ gây tử vong và diễn tiến rất nhanh.

Điều quan trọng và cốt lõi nhất trong thời điểm này là toàn dân phải ý thức rõ mức độ nguy hiểm của bệnh tay chân miệng nếu không may bị biến chứng; tránh tâm lý chủ quan, xem thường bệnh. Đặc biệt cần tuân thủ nghiêm ngặt những bước phòng bệnh sau: Người lớn, trẻ em phải rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh; rửa sạch đồ chơi của trẻ bằng nước khử trùng hoặc xà phòng; luộc bình sữa, bát đĩa cho trẻ ăn trong nước sôi, đeo khẩu trang khi ho, hắt hơi; cách ly người bệnh tại nhà ít nhất 7 ngày. Trẻ nếu mắc bệnh và được chỉ định điều trị tại nhà cần lưu ý tránh làm nhiễm trùng các bọng nước, giảm đau, hạ sốt bằng khăn ấm hoặc dùng thuốc Paracetamol, nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh, tăng cường dinh dưỡng, uống nhiều nước hoa quả, theo dõi sát để phát hiện các dấu hiệu: giật mình, hoảng hốt, co giật, nôn, sốt cao... cần đưa ngay tới các cơ sở y tế để khám và điệu trị theo phác đồ.

Cần vệ sinh, tẩy trùng đúng quy cách sẽ hạn chế nguy cơ lây bệnh

Ở Nghệ An ca bệnh đầu tiên xuất hiện vào ngày 18/6 tại Thị Xã Thái Hoà. Sau đó, tiếp tục xuất hiện ở các địa phương như Nghĩa Đàn, Nghi Lộc, Thanh Chương. Ngay từ những ca bệnh đầu tiên xảy ra Sở y tế Nghệ An, trung tâm y tế dự phòng và các địa phương đã có sự vào cuộc mạnh mẽ, kịp thời. Như ở thị xã Thái Hoà, nơi có số ca bệnh nhiều nhất và sớm nhất đã tiến hành khoanh vùng nơi xuất hiện ca bệnh. Trung tâm y tế dự phòng thị xã đã cử cán bộ y tế xuống tuyên truyền trực tiếp cho người dân hiểu về bệnh chân tay miệng. Đặc biệt là tại các trường mầm non, tiểu học nơi dễ có mầm bệnh và dễ lây lan nhất. Tại điểm trường Mầm Non bán công Nghĩ Mỹ, huyện Nghĩa Đàn, nơi xuất hiện bệnh với 5 cháu, trong đó có 3 cháu là anh em một gia đình. Ngay khi thấy trẻ có triệu chứng bệnh Tay Chân miệng, cô giáo đã khuyên gia đình đưa đi khám và cho cháu nghỉ cách ly tại nhà, nên đã tránh được hiện tượng lây lan ở trường học.

Bên cạnh đó, Ban giám hiệu nhà trường đã phối hợp với nghành y tế địa phương tổ chức tuyên truyền cho giáo viên, phụ huynh về căn bệnh tay chân miệng. Đồng thời tiến hành làm vệ sinh, tẩy trùng theo quy định.

Với sự vào cuộc kịp thời của ngành y tế, các sở ban nghành có liên quan trong việc tuyên truyền, phòng chống, nên hiện nay bệnh tay chân miệng, trên địa bàn Nghệ An đã có dấu hiệu chững lại. Số ca vào viện điều trị chỉ còn rải rác. Tuy nhiên, trong những ngày cuối tháng 8/2011, Nghệ An lại bắt đầu xuất hiện nhiều ca bệnh như sốt suất huyết, viêm não nhật bản... Những căn bệnh này, đều xuất hiện theo mùa và hầu như ở Nghệ An vẫn thường xuyên xảy ra. Tuy nhiên, do đặc điểm khí hậu cùng với phong tục và lối sống của người dân Nghệ An nên để tránh được tuyệt đối các bệnh này là rất khó dù ngành y tế cũng đã tích cực vào cuộc trong công tác truyền thông, phòng chống dịch bệnh.

Bệnh Tay Chân miệng, Sốt Xuất huyết hay viêm não Nhật Bản nói chung, nếu người dân có đủ kiến thức trong việc phòng chống và phát hiện bệnh kịp thời, đưa con em mình đến các cơ sở y tế điều trị thì sẽ không phải là những căn bệnh nguy hiểm. Gia đình bà Trần thị Vân ở xóm 11 xã Nghĩa Mỹ, huyện Nghĩa Đàn có tới 3 cháu bị bệnh tay chân miệng nhưng do phát hiện kịp thời và tuân thủ nghiêm ngặt những hướng dẫn của bác sỹ như giữ vệ sinh, cách ly các cháu tại nhà nên chỉ sau 7 ngày điệu trị các cháu đã hoàn toàn khỏi bệnh và không lây lan ra những người xung quanh.

Song nếu người dân có tâm lý chủ quan, lơ là với các dấu hiệu của bệnh mà tự điều trị tại nhà thì rất dễ gây những biến chứng nặng, nguy hiểm đến tính mạng hoặc có thể để lại dị tật suốt đời cho người bệnh. Vì thế, bên cạnh sự vào cuộc với những cách thức phòng chống dịch một cách khoa học và mang lại hiệu quả cao nhất của nghành y tế thì cần có sự chung tay góp sức của cả cộng đồng, ý thức tự giác của mỗi người dân trong việc đảm bảo vệ sinh, phòng chống bệnh cho chính bản thân và con em mình.

(Khánh Ly - Từ Thành)