GS Hoàng Đình Cầu - Lão thần trụ cột của ngành Y học Việt Nam
Là người con của mảnh đất Võ Liệt, Thanh Chương - Nghệ An, sinh thời Giáo sư Hoàng Đình Cầu đã có rất nhiều cống hiến cho ngành y học nước nhà, góp phần làm rạng danh cho quê hương Xứ Nghệ. Trong đó, với vai trò là một bác sỹ phẩu thuật lồng ngực, GS Hoàng Đình Cầu đã dành hết tình cảm cho bệnh nhân, dành hết tâm huyết để tìm ra những phương pháp điều trị tích cực, hiệu quả.
Được biết đến là người đã có công xây dựng khoa Phẫu thuật phổi đầu tiên của miền Bắc và trở thành người sáng lập chuyên ngành Phẫu thuật phổi Việt Nam. 60 năm trong nghề, bằng trái tim nhiệt huyết và đôi bàn tay khéo léo, Giáo sư Hoàng Đình Cầu đã phẫu thuật thành công cho 2.000 bệnh nhân mắc các bệnh hiểm nghèo về phổi…
PGS.TS Nguyễn Đình Kim từng là một bác sỹ phẩu thuật ổ bụng. Sau khi được GS Hoàng Đình Cầu dìu dắt, ông đã chuyển sang chuyên ngành phẩu thuật lồng ngực. Hơn 20 năm phụ mổ cho GS Hoàng Đình Cầu, có một bài học lớn về y đức từ người thầy của mình mà PGS. TS Nguyễn Đình Kim luôn lấy đó làm hình ảnh mẫu mực để phấn đấu.
![]() |
| Một ca mổ của Giáo sư Hoàng Đình Cầu (Ảnh tư liệu) |
PGS.TS Nguyễn Đình Kim - Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi TW cho biết: Thứ nhất, giáo sư Cầu là người theo dõi bệnh nhân rất sát sao, ông mổ ca nào là theo dõi kỹ, vào thăm hỏi bệnh nhân thường xuyên. Mà số lượng bệnh nhân được ông mổ thì rất nhiều. Giáo sư thường xuyên mổ bất kể ngày đêm, hết mình vì bệnh nhân. Ông luôn tâm niệm: tôi dành thời gian tốt nhất cho bệnh nhân.
GS Hoàng Đình Cầu cũng là người tiên phong cắt 1/2 thùy phổi trong ung thư phổi một cách hợp lý, hiệu quả hơn là cắt cả phổi; giảm thể nhiệt trong mổ phổi, giảm lượng truyền máu cho bệnh nhân khi mổ bằng truyền dung dịch điện giải. Ông cũng là người đề xuất phương pháp điều trị miễn dịch không đặc hiệu ung thư phổi, là người mở đường cho việc áp dụng châm tê trong phẫu thuật.
Theo GS.TS Nguyễn Vượng - Nguyên Chủ tịch Hội Giải phẫu bệnh - Tế bào bệnh học Việt Nam: Thầy kết hợp nhuần nhuyễn đường lối Bác Hồ dạy, kết hợp Đông Tây y. Nhà phẫu thuật bao giờ cũng hay sử dụng Tây y, nhưng thầy Cầu lại kết hợp Đông Tây y ở chỗ gây tê bằng châm cứu nên không tốn thuốc mê - thuốc hiếm vào thời điểm ấy.
![]() |
| Giáo sư Cầu chủ trì một cuộc họp |
Ngoài hoạt động chuyên môn, qua 19 năm làm thứ trưởng Bộ Y tế và các nhiệm vụ kiêm nhiệm như: Hiệu trưởng Trường Đại học Y khoa Hà Nội, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban điều tra hậu quả chất độc da cam, GS Hoàng Đình Cầu đã để lại nhiều dấu ấn trong công tác quản lí. Ông cũng là người có công rất lớn trong việc biên soạn từ điển y học và các giáo trình về phục vụ đào tào đội ngũ cán bộ cho ngành y. Tên tuổi của ông được Trung tâm Tiểu sử quốc tế Cambridge - Vương quốc Anh ghi vào Từ điển Tiểu sử quốc tế, và Hội đồng xuất bản tiểu sử danh nhân Marquis - Hoa Kỳ ghi vào tiểu sử danh nhân.
Cuộc đời, sự nghiệp và những cống hiến của GS Hoàng Đình Cầu cho nền y học nước nhà sẽ được tái hiện trong chương trình “Tinh thần Việt” được phát sóng vào 21h tối 14/9 trên sóng NTV.
(Nguyễn Toàn)


