Tòa tối cao Mỹ nhất trí phán quyết về tư cách tranh cử tổng thống của ông Trump

Theo Reuters, Tòa án Tối cao Mỹ hôm 5/1 đã nhất trí sẽ thụ lý đơn kháng cáo của ông Trump đối với việc Tòa tối cao Colorado ngày 19/12/2023 ra lệnh cấm cựu lãnh đạo Nhà Trắng tham gia tranh cử sơ bộ của đảng Cộng hòa (GOP) tại bang này theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14 trong Hiến pháp Mỹ, vì “đã kích động nổi loạn” ở trụ sở Quốc hội trên Đồi Capitol ngày 6/1/2021. 

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters

Giới quan sát đánh giá, các thẩm phán của tòa tối cao liên bang đã đưa ra quyết định phân xử vụ việc với tốc độ nhanh bất thường. Ông Trump, ứng cử viên đang dẫn đầu cuộc đua trong nội bộ GOP nhằm giành chiếc vé đại diện đảng “đấu chung kết” với Tổng thống Dân chủ Joe Biden vào ngày tổng tuyển cử tháng 11 năm nay, mới đệ đơn kháng cáo phán quyết của Colorado hôm 3/1. Đảng GOP kháng cáo quyết định của Colorado một tuần trước đó, vào ngày 27/12/2023.

Tòa án Tối cao Mỹ cũng lên lịch cho phiên tranh luận miệng vào ngày 8/2, một cơ hội để các luật sư tóm tắt quan điểm của họ trước tòa và trả lời những câu hỏi của thẩm phán.  Động thái đánh dấu việc 9 thẩm phán của tòa tối cao liên bang đã quyết định đảm nhận một vụ việc gây tranh cãi lớn về chính trị, tiềm ẩn những ảnh hưởng quan trọng đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay.  

Nhiều thành viên GOP đã chỉ trích việc loại bỏ tư cách ứng viên tổng thống của ông Trump là sự can thiệp bầu cử. Ngược lại, những người ủng hộ việc này quả quyết, cựu lãnh đạo Nhà Trắng phải chịu trách nhiệm trước Hiến pháp Mỹ vì vai trò của ông đối với vụ bạo loạn chết người ngày 6/1.

Năm ngoái, ông Trump đã phải đối mặt với các cáo buộc hình sự trong 2 vụ án riêng rẽ, liên quan đến những nỗ lực lật ngược thất bại trước đối thủ Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Theo CNN, mặc dù phán quyết của Colorado chỉ áp dụng cho bang này, nhưng nhà chức trách ở một số bang khác của Mỹ cũng đang xem xét tư cách ứng viên tổng thống của ông Trump. Tổng thư ký bang Maine hôm 28/12 cũng tuyên bố ông Trump "không đủ điều kiện” tái tranh cử tại bang này với cùng lí do như bang Colorado.

Tòa án Tối cao bang Oregon cũng có thể sớm ra phán quyết về việc có loại ông Trump khỏi các cuộc bỏ phiếu bầu cử sơ bộ và tổng tuyển cử ở bang này hay không vì vai trò của ông trong sự cố 6/1. Diễn biến càng nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về phán quyết phân xử có tính áp dụng toàn quốc của tòa tối cao liên bang.