Thủ tướng yêu cầu nỗ lực đột phá vượt lên để xây dựng chính phủ số, kinh tế số, xã hội số

Phát biểu tại Phiên họp lần thứ 2 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số diễn ra sáng nay 27/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số nhấn mạnh, Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định chuyển đổi số quốc gia là một nhiệm vụ rất quan trọng, gắn với 3 trụ cột chính là Chính phủ số, nền kinh tế và xã hội số. Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm tới công tác chuyển đổi số, hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số, công dân số. Nhân dân cũng rất quan tâm vấn đề này vì chuyển đổi số tác động toàn dân.

Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Ngày 10/10 hàng năm là Ngày Chuyển đổi số quốc gia với 3 mục tiêu chính là: Đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhiệm vụ về chuyển đổi số quốc gia; Nâng cao nhận thức của người dân toàn xã hội về vai trò, ý nghĩa và lợi ích của chuyển đổi số; Thúc đẩy sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị, hành động đồng bộ ở các cấp và sự tham gia của toàn dân bảo đảm sự thành công của chuyển đổi số.

Thủ tướng nhấn mạnh, nhiệm vụ của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số là rất nặng nề; chúng ta phải chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chủ trương, cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia, gắn kết chặt chẽ với cải cách hành chính; xây dựng, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh; tạo thuận lợi cho việc triển khai cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại Việt Nam. Chuyển đổi số gắn với sự phát triển, sự phục hồi nhanh và phát triển bền vững.

Thủ tướng yêu cầu cần rà soát lại thể chế vì đây là 1 trong 3 đột phá việc cụ thể hoá thể chế; bổ sung, hoàn thiện thể chế phải có hạ tầng công nghệ, đặc biệt là hạ tầng công nghệ thông tin, phát triển công nghệ số, ứng dụng công nghệ số; phải huy động được nguồn lực; tăng cường hợp tác công tư, huy động sự đóng góp của người dân. Vấn đề đưa ra là phải quản trị như thế nào để chuyển đổi số vừa hiện đại, vừa phù hợp tình hình, nền kinh tế, năng lực; đồng thời nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Thủ tướng chỉ rõ, có Chính phủ số, chính quyền số mà không có công dân số thì không thành công. Trong quá trình này, cần kiểm tra, giám sát thường xuyên, tránh những tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm. Phải chọn trọng tâm, trọng điểm, chọn vấn đề ưu tiên, có sức lan toả, hiệu quả, làm việc nào dứt điểm việc đó, không giàn trải, manh mún... Quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt trong thực hiện chuyển đổi số.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu thảo luận đi thẳng vào vấn đề, có trọng tâm, trọng điểm, chẳng hạn tập trung vào lĩnh vực cải cách thuế, cải cách hành chính, đào tạo công dân số. Nhưng thời gian, công sức, nguồn lực có hạn, cho nên, chuyển đổi số là một trong những động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển nền kinh tế số hiện đại.

Báo cáo tại phiên họp, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, trong thời gian qua chuyển đổi số ở tất cả các cấp, các ngành, nhất là người lãnh đạo, người đứng đầu đã có chuyển biến rõ nét: 100% các bộ, ngành, địa phương đã kiện toàn Ban chỉ đạo chuyển đổi số do người đứng đầu làm Trưởng ban.

Các cơ sở dữ liệu (CSDL) tạo nền tảng cho Chính phủ số được đẩy mạnh triển khai: Bộ Công an đã tích cực, phối hợp với các bộ, ngành triển khai CSDLQG về dân cư; tích hợp, kết nối và mở rộng thu thập dữ liệu dân cư; từng bước hình thành hệ sinh thái công dân số (kết nối với 8 bộ, ngành để bổ sung làm giàu dữ liệu dân cư, bao gồm trên 17 triệu thông tin BHXH; gần 78 triệu thông tin công dân với trên 133 triệu mũi tiêm chủng; trên 570 nghìn thông tin dữ liệu về cán bộ, giáo viên; triển khai thí điểm chip điện tử gắn trên thẻ Căn cước công dân; cấp trên 7 triệu số định danh cho trẻ em đăng ký khai sinh; thí điểm sử dụng thẻ CCCD trong khám chữa bệnh...

Đóng góp của kinh tế số cho nền kinh tế ngày càng tăng. Theo ước tính của Bộ Thông tin và Truyền thông, doanh thu kinh tế số Quý I/2022 đạt khoảng 53 tỷ USD. Số doanh nghiệp công nghệ số thành lập mới tăng 500 doanh nghiệp so với năm 2021.

Dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 có tiếp tục được triển khai tích cực, có hiệu quả. Đến nay, Cổng Dịch vụ công quốc gia đã tích hợp 3.552 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 của các bộ, ngành, địa phương, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp (Triển khai Quyết định 06 - đã tích thêm 11/25 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4). Hệ thống hóa đơn điện tử đã được triển khai toàn quốc, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Đào tạo nhân lực cho chuyển đổi số tiếp tục được quan tâm, Quý I/2022 đã bồi dưỡng, tập huấn được gần 1.000 cán bộ, công chức và mục tiêu đến tháng 10/2022 sẽ bồi dưỡng, tập huấn được cho 10.000 cán bộ, công chức về chuyển đổi số.

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết Bộ đã phối hợp với Bộ Công an hoàn thành bước đầu về kết nối hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) ngành giáo dục với CSDL quốc gia về dân cư, trong đó đã kết nối, trao đổi và đồng bộ dữ liệu về đội ngũ giáo viên với 1,3/1,4 triệu hồ sơ cán bộ đã được đồng bộ giữa 2 CSDL và khoảng 24 triệu học sinh, trong đó gần 1 triệu hồ sơ học sinh đang học lớp 12 sẽ kịp đồng bộ trước ngày 29/4/2022 để đưa vào sử dụng các dịch vụ trực tuyến trên Cổng dịch vụ công Quốc gia cho kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh Đại học năm 2022.

Hiện nay Bộ Giáo dục đang triển khai dịch vụ đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT quốc gia và xét tuyển đại học, cao đẳng và áp dụng bắt đầu từ ngày 9/5/2022.

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương đã tích cực triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số đã đề ra, thu được nhiều kết quả tích cực.

Thủ tướng cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, cần được sớm khắc phục để đưa chuyển đổi số thực chất, hiệu quả hơn như: Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách còn chậm, thiếu sự phối hợp; việc đưa chủ trương, chính sách vào cuộc sống, đến người dân, đến doanh nghiệp còn một khoảng trễ, tổ chức thực thi ở cấp cơ sở còn thiếu quyết liệt. Cương quyết loại bỏ bệnh hình thức, phô trương trong chuyển đổi số.

Thủ tướng nhấn mạnh, kết quả đạt được thời gian qua mới chỉ là những kết quả bước đầu, vẫn còn nhiều việc phải làm phía trước. Tình hình mới có nhiều khó khăn, thách thức. Để thực hiện được các mục tiêu đề ra đòi hỏi phải có quyết tâm cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, thực hiện có trọng tâm, trọng điểm.

Về quan điểm chỉ đạo Thủ tướng yêu cầu: Liên tục đổi mới tạo không gian phát triển mới, có tư duy đột phá và tầm nhìn chiến lược; kế thừa, phát huy hơn nữa những kết quả đạt được thời gian qua, tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo động lực theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng và nỗ lực đột phá vượt lên trong công tác xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số. Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể và là mục tiêu, động lực chuyển đổi số và người dân, doanh nghiệp phải tham gia vào quá trình chuyển đổi số.

Phát huy tính chủ động, tính sáng tạo; huy động mọi nguồn lực, sự tham gia xây dựng và phát triển của cả hệ thống chính trị và cộng đồng doanh nghiệp. Đẩy mạnh phát triển hạ tầng số tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận được nhiều dịch vụ, tiện ích.

Bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; nói đi phải đôi với làm và phải có kết quả cụ thể. Coi triển khai hiệu quả chuyển đổi số quốc gia là một nhiệm vụ quan trọng trong phục hồi và phát triển KTXH; làm thay đổi căn bản phương thức quản lý hành chính nhà nước.

Sử dụng tài nguyên thông tin, dữ liệu thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm; có tính kết nối, liên thông cao; không chỉ thực hiện phát triển Chính phủ số mà còn phục vụ cho phát triển KTXH.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm, đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Khen thưởng, động viên và kỷ luật nghiêm minh, kịp thời. Khuyến khích bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp; coi trọng công tác truyền thông, tạo sự ủng hộ, đồng thuận của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Về nhiệm vụ trọng tâm Quý II và thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành và Ban chỉ đạo chuyển đổi số các bộ, ngành, địa phương khẩn trương, quyết liệt tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao trong Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, Chiến lược quốc gia phát triển Chính phủ số, Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số, Kế hoạch năm 2022 của Ủy ban quốc gia về chuyển đổi số.

Về các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng giao Bộ Thông tin và Truyền thông, trình Thủ tướng Chính phủ đề xuất thành lập Văn phòng Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số trên cơ sở kiện toàn Tổ công tác việc Ủy ban theo hướng kiêm nhiệm, huy động sự tham gia của các doanh nghiệp và xã hội, không làm tăng thêm đầu mối về tổ chức, bộ máy, biên chế.

Hoàn thành đánh giá, công bố chính thức danh sách các nền tảng số đáp ứng yêu cầu phục vụ chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn thành triển khai hệ thống phục vụ thống kê, theo dõi dự án đầu tư công cho chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Phối hợp với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan nghiên cứu việc triển khai Tổ công nghệ số cộng đồng với nòng cốt là thanh niên, huy động nguồn lực của toàn xã hội thực hiện công tác tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ người dân thực hiện chuyển đổi số.

Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số cho cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan nhà nước. Nâng cao chất lượng nhân lực làm công nghệ thông tin chuyên trách.

Thủ tướng giao Bộ Công an khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân theo ý kiến thẩm tra của Ủy ban quốc phòng và an ninh, Quốc hội khóa XV, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi trình Chính phủ ban hành.

Chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo Nghị định về định danh và xác thực điện tử, trình Chính phủ ban hành trong tháng 5 năm 2022. Tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng yêu cầu Văn phòng Chính phủ tập trung xây dựng, phát triển, đưa vào sử dụng Hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo thời gian thực, có các công cụ phân tích dữ liệu, dự báo hỗ trợ chỉ đạo, điều hành dựa trên dữ liệu số.

Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an triển khai hiệu quả Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Bộ Y tế chỉ đạo các bệnh viện, cơ sở y tế, cơ sở khám chữa bệnh sẵn sàng chấp nhận thanh toán viện phí, thanh toán các khoản chi phí khám chữa bệnh theo phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các cơ sở đào tạo sẵn sàng chấp nhận thanh toán học phí theo phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông đẩy nhanh triển khai mô hình “Giáo dục đại học số”, hoàn thành Đề án thí điểm trong Quý II/2022.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với với Bộ Thông tin và Truyền thông và các địa phương thúc đẩy thương mại điện tử, thương mại số, tăng tỷ trọng doanh thu thương mại trong tổng mức bán lẻ đạt mục tiêu tối thiểu 7% đã đặt ra.

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn triển khai hình thành cơ sở dữ liệu quản lý cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi, quản lý cơ sở chăn nuôi; cấp, quản lý mã số vùng trồng, hình thành nền tảng dữ liệu số nông nghiệp.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ, ngành tham mưu đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phương án đổi tên đơn vị chuyên trách về công nghệ thông tin của các bộ, cơ quan ngang bộ thành đơn vị chuyên trách về chuyển đổi số, bảo đảm phù hợp với định hướng cải cách hành chính tinh gọn bộ máy.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, các bộ, ngành, địa phương báo cáo Ủy ban về tổng thể tình hình đầu tư các dự án đầu tư công lĩnh vực công nghệ thông tin; hoàn thành triển khai hệ thống phục vụ thống kê, theo dõi dự án đầu tư công cho chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số; triển khai hiểu quả các dự án đầu tư công cho chuyển đổi số trong Chương trình phục hồi và phát triển KTXH.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và cơ quan chủ quản thí điểm thực hiện công tác giám sát phục vụ quản lý nhà nước đối với các tập đoàn, tổng công ty nhà nước bằng việc kết nối trực tuyến các hệ thống thông tin của mình với các hệ thống thông tin đo lường, giám sát của cơ quan chủ quản.

Các bộ, ngành, địa phương ban hành hoặc cập nhật kế hoạch hành động đến năm 2025 của cấp chính quyền với đầy đủ 3 trụ cột chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, phù hợp với các chiến lược quốc gia.

Ban Chỉ đạo chuyển đổi số các bộ, ngành, địa phương ban hành Kế hoạch hành động năm 2022 để thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch hoạt động năm 2022 của Ủy ban và ưu tiên nguồn lực để khẩn trương triển khai.

Triển khai thực hiện tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia năm 2022 theo danh mục đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04/4/2022. Đối với việc số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC tại Bộ phận Một cửa cấp bộ, cấp tỉnh phải được triển khai ngày từ ngày 01/6/2022). Riêng 25 dịch vụ công thiết yếu triển khai theo yêu cầu Quyết định 06/QĐ-TTg thực hiện số hóa từ ngày 01/7/2022.

Nhất trí chủ trương huy động chuyên gia chuyển đổi số cho cơ quan nhà nước, giao Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất, đưa vào Nghị quyết phiên họp thường kỳ của Chính phủ, hướng dẫn thực hiện và kiểm tra, giám sát; giao các bộ, ngành, địa phương chủ động bố trí từ nguồn dự toán ngân sách nhà nước được giao hàng năm để thuê các chuyên gia triển khai các hoạt động chuyển đổi số mà cơ quan nhà nước rất thiếu nguồn nhân lực chuyên nghiệp, bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật./.