Nét đẹp đón Tết của đồng bào Thổ Nghĩa Đàn
Sau ngày 23 tháng chạp, đồng bào dân tộc thổ ở Nghĩa Đàn tạm thời ngừng các công việc đồng áng, dọn dẹp nhà cửa, mâm cỗ chuẩn bị đón tết. Những ngày này gia đình ông Võ Nguyên Chất, Làng Trống, Nghĩa Thọ nhộn nhịp hơn khi con cháu tề tựu về sớm để cùng gói bánh.
Bên cạnh các loại bánh truyền thống như bánh chưng, bánh tét thì dân tộc Thổ còn có một số loại bánh đặc trưng khác, đó là bánh ú, bánh vọt. Vào những ngày Tết, các loại bánh này còn là những món quà để cho các cháu nhỏ và chủ nhà chúc Tết và mừng tuổi khi trẻ đến chơi nhà. Không phải là sơn hào hải vị, nhưng từ trong tâm thức sâu xa, khách sẽ cảm nhận hết được giá trị chân tình của chủ nhà qua những chiếc bánh dân dã này.
"Gói bánh, nấu bánh tết là dịp để cả gia đình quây quần, kể cho nhau những việc làm và chưa làm được trong năm, khuyên răng con cháu sang năm mới cố gắng hơn. Đặc biệt với chúng tôi dù anh em có hiềm khích, cha con, mẹ con có dận nhau thì tết là để mọi người cùng bỏ qua cho nhau để sang năm mới vui vẻ hơn" - ông Chất nói.
Đồng bào Thổ ở đây cúng bánh chưng, bánh tét còn bánh ú, bánh vọt để làm quà cho trẻ con. Vì vậy trong ngày tết không nhà nào là không có những loại bánh này. Ông Chất cũng chia sẻ thêm trong gia đình ai cũng được học cách gói bánh chưng, bánh tét, bánh ú, bánh vọt để ngày tết cùng quay quần gói bánh.
"Người Thổ chúng tôi quan niệm tết gói bánh càng nhiều thì làm ăn càng phát đạt. Vì vậy các gia đình thường chuẩn bị nhiều nếp, nhân, thịt để làm. Các nguyên liệu gói bánh chủ yếu người dân tự làm ra" - ông Lê Kinh Tề, một người uy tín của làng cho biết thêm..
Điểm nổi bật trong ngôi nhà của đồng bào những ngày Tết, đó là bàn thờ cúng tổ tiên được trang hoàng và được đặt trang trọng ở trung tâm nhà, thẳng với cửa ra vào. Công việc lau dọn bàn thờ, soạn lễ thắp hương bàn thờ tổ tiên chủ yếu là đàn ông trong nhà làm.
Vào đêm 30, các gia đình làm một mâm cơm cúng tổ tiên và đón giao thừa. Sau khi mâm cỗ được chuẩn bị xong, từng gia đình mời thầy mo đến làm lễ cúng. Tất cả đều thể hiện mong ước của con cháu, hy vọng ông bà, tổ tiên sẽ phù hộ cho gia đình sang năm mới mạnh khỏe, may mắn…
Trong đồng bào thổ tình thân, tình đoàn kết trong làng rất được coi trọng. Đêm 30 bà con tập trung ở nhà văn hóa của làng cùng đánh chiêng đánh trống, múa hát chuẩn bị đón giao thừa với mong muốn một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, tất cả mọi gia đình trong bản đều được ấm no, hạnh phúc.
Minh Thái - Đinh Thùy