Cần có công trình nghiên cứu khoa học về sinh vật học tại Khu BTTN Pù Huống
![]() |
| Rừng thuộc khu BTTTN Pù Huống được bảo vệ tốt |
Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống nằm trên địa giới hành chính của 8 xã thuộc 5 huyện là: Quang Phong, huyện Quế Phong; xã Châu Hoàn, Diên Lãm huyện Quỳ Châu; Châu Cường, Nam Sơn huyện Quỳ Hợp; Bình Chuẩn huyện Con Cuông; Nga My, Xiêng My huyện Tương Dương. Tổng diện tích khu rừng bảo tồn là trên 40.000 ha. Trong đó có hơn 35.000ha được phân khu nghiêm ngặt để bảo vệ nguyên vẹn các hệ sinh thái, nguồn gen quý hiếm. Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống còn giữ được độ che phủ lớn của thảm thực vật nguyên sinh với các sinh cảnh, đa dạng sinh học và cảnh quan đặc sắc. Theo điều tra của các nhà khoa học, thì riêng hệ thực vật có 1.122 loài bậc cao có mạch, thuộc 175 họ và 584 chi. Trong đó có 46 loài quý hiếm. Còn hệ động vật, theo khảo sát ban đầu, có 326 loài có xương sống. Lớp động vật thú là 63 loài; chim 176 loài; bò sát 62 loài; và lưỡng thê 25 loài. Trong số này, có 45 loài được xếp vào sách đỏ Việt
![]() |
|
| Vượn đen má trắng, loài động vật quý được tìm thấy tại Khu BTTN Pù Huống
|
Những con số thống kê trên phần nào giúp chúng ta hình dung sự đa dạng sinh học rất giá trị của dải rừng vắt qua các huyện miền tây bắc Nghệ An. Nhìn nó trong sự liên tưởng đến thực trạng những cánh rừng già đã bị tàn phá trong nước, khiến không khỏi lo xa: Nếu không tổ chức tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng, nghiên cứu, bảo lưu quỹ gen của hệ động, thực vật của Khu bảo tồn Pù Huống, thì là một tổn thất lớn! Sự phát triển của Khoa học kĩ thuật, có thể lai tạo các giống cây trồng mới, năng suất cao. nhưng nếu để xẩy ra một sự tuyệt chủng động thực vật nào đó thì vĩnh viễn không có cơ sở khoa học để tái tạo, lưu giữ nó.
Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống được thành lập năm 2002, đứng chân trên địa bàn huyện Quỳ Hợp trong 8 năm qua luôn tổ chức phân chia lực lượng thường trực đóng chốt, tại những điểm rừng quan trọng.
Song song với công tác quản lí của đơn vị, Ban quản lý đã thực hiện hiệu quả nội dung tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hiểu biết cho nhân dân về quản lí, bảo vệ rừng, đa dạng sinh học. Người dân sống ở vùng đệm của khu bảo tồn rất đông. Để vận động nhân dân tham gia vào công tác bảo vệ rừng, Ban quản lý đã và đang thực hiện một số đề tài nghiên cứu hợp tác trong nước và quốc tế. Đó là: Nâng cao năng lực cho nhân dân vùng đệm, bảo tồn các loài thực vật có nguy cơ tuyệt chủng; đánh giá nhu cầu bảo tồn và xây dựng kế hoạch quản lý khu bảo tồn Pù Huống( Hà Lan); hỗ trợ đầu tư phát triển kinh tế xã hội vùng đệm (do Dự án Danida Đan Mạch hỗ trợ)… Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống đang thực hiện các dự án trồng rừng: 661, 147, VCF, thuộc quỹ bảo tồn Việt
Các chương trình hỗ trợ trên mặc dù quy mô còn nhỏ, thời gian ngắn, nhưng bước đầu giúp cho Khu bảo tồn Pù Huống có được nguồn tài liệu cần thiết ban đầu và nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, giúp người dân xóa nghèo, làm giàu từ trồng rừng.
![]() |
| Văn phòng BQL Khu BTTN Pù Huống |
Về việc bảo tồn sự đa dạng sinh học bền vững, ông Dương Ngọc Hùng, Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống cho rằng, bảo vệ đa dạng sinh học ở Pù Huống là một nhiệm vụ rất khó khăn, cần phải có những chương trình nghiên cứu về xã hội học, phong tục tập quán để người dân sống quanh đây thay đổi nhận thức, chuyển đổi cây trồng vật nuôi phát triển kinh tế; phải có hướng nghiên cứu mới để chia sẻ lợi ích giữa người dân tham gia bảo vệ rừng với khu bảo tồn. Có như vậy, khu bảo tồn mới được giữ vững, đảm bảo tính chất như nó vốn có.
Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống là một dải rừng nguyên thủy phong phú và phức tạp về hệ động, thực vật, vắt qua 5 huyện tây bắc Nghệ An đúng như tên gọi của nó, đang được chăm nom, bảo vệ an toàn. Nhưng trong tương lai, liệu hệ sinh thái rừng, và nguồn quỹ gen động, thực vật quý hiếm của Pù Huống, Nghệ An sẽ như thế nào nếu thiếu đi những nghiên cứu khoa học sinh vật học, những dự án bảo tồn, có quy mô và độ dài về thời gian? Đó là những băn khoăn của Ban quản lí khu bảo tồn thiên nhiên này, và của nhiều người dân.
(Dương Cầm)



