Cần giải quyết dứt điểm tồn đọng chế độ, chính sách cho cán bộ xã
Xã, phường thị trấn là đơn vị hành chính cấp cơ sở, nơi trực tiếp đưa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước vào cuộc sống, đến với mỗi người dân. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là đội ngũ gần dân nhất, là cầu nối giữa Đảng với dân. Vì vậy, việc chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, nhất là cán bộ chủ chốt có ý nghĩa hết sức quan trọng cả trước mắt cũng như lâu dài trong sự nghiệp cách mạng của Đảng.
 |
| Cán bộ chủ chốt xã Tào Sơn, huyện Anh Sơn |
Với vị trí quan trọng của cấp chính quyền cơ sở, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật về chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện vẫn còn gặp không ít những vướng mắc, khó khăn. Do sự bất cập, chồng chéo trong quá trình xây dựng và thực thi pháp luật, văn bản này chưa kịp triển khai thì quy định khác đã ra đời; bên cạnh đó là sự chậm trễ của các ngành chức năng trong hướng dẫn, xét duyệt hồ sơ; gây thiệt thòi cho những cán bộ xã nghỉ việc sau một thời gian dài phấn đấu và cống hiến.
Ông Trịnh Xuân Nhiệm nguyên là cán bộ văn phòng xã Nam Trung huyện Nam Đàn, nghỉ việc từ năm 1999, cả tuổi đời và thời gian tham gia bảo hiểm xã hội đều đủ điều kiện để hưởng chế độ theo quy định của nhà nước; thế nhưng hơn 10 năm qua ông Nhiệm vẫn chỉ nhận được câu trả lời từ các cơ quan chức năng là “đang chờ chủ trương, chính sách của cấp trên”. Không biết làm gì hơn vì mọi thủ tục, hồ sơ đều đã kê khai đầy đủ và gửi lên trên theo hướng dẫn, ông Nhiệm chỉ còn biết trông chờ vào sự quan tâm giải quyết của các cơ quan. Mắc bệnh hiểm nghèo trong khi hoàn cảnh gia đình vô cùng thiếu thốn, khó khăn, ông Nhiệm cũng biết rằng mình không còn nhiều thời gian để tiếp tục chờ đợi nữa... Lá đơn xin hỏi chế độ cuối cùng của ông Trịnh Xuân Nhiệm được gửi đến Đài PT& H Nghệ An. Thế nhưng, sau hơn 1 tháng kể từ khi lá đơn cuối cùng được gửi đi, ngôi nhà nhỏ ở làng quê nghèo xã
Còn ông Nguyễn Công Lan ở xã Hưng Phúc, huyện Hưng Nguyên tham gia công tác ở địa phương lúc chưa đầy 20 tuổi, đến năm 1989, ông Nguyễn Công Lan được chuyển lên đảm nhận công việc uỷ viên phụ trách tài chính của UBND, sau đó có 10 năm liền làm phó chủ tịch Hội đồng nhân dân xã. Năm 2006, UBND huyện Hưng Nguyên ra Quyết định cho ông nghỉ việc để hưởng chế độ bảo hiểm xã hội. Theo Quyết định này, ông Lan được nghỉ việc hưởng chế độ trợ cấp thường xuyên từ ngày 1/6/2007, mọi chế độ do bảo hiểm xã hội Nghệ An giải quyết theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, trên thực tế, từ khi nhận Quyết định đến nay ông Lan vẫn chưa được hưởng bất kỳ chế độ gì.
Ở xã Hưng Phúc, huyện Hưng Nguyên, không chỉ có ông Nguyễn Công Lan mà các ông Nguyễn Xuân Lam, Nguyễn Chính Hữu và Nguyễn Xuân Quỵ cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Trước đây, các ông đều là cán bộ của UBND xã Hưng Phúc và đã có thời gian tham gia đóng bảo hiểm xã hội từ 15 năm trở lên. Theo quy định tại Nghị định 09 về tiêu chuẩn đối với cán bộ xã, phường, thị trấn thì các ông đều đáp ứng đủ điều kiện về phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị và năng lực chuyên môn. Tuy nhiên, trong kỳ bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2004-2009, thực hiện chủ trương của cấp trên là không đưa vào danh sách hiệp thương những trường hợp mà tuổi đời không đủ một nhiệm kỳ nên những người cán bộ này đã nhận Quyết định nghỉ việc chờ hưởng chế độ từ năm 2004 đến nay.
Theo quy định tại Điều 4-Nghị định số 09/1998/NĐ-CP của Chính phủ, cán bộ xã khi nghỉ việc thì được hưởng chế độ trợ cấp hàng tháng nếu nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi, có thời gian công tác liên tục và có đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm trở lên. Trên thực tế, trong khi các cán bộ xã thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 09 chưa được giải quyết chế độ thì Luật Bảo hiểm xã hội ra đời, với điều kiện về tuổi đời và thời gian tham gia bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu hàng tháng đều tăng lên 5 năm so với Nghị định 09. Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, cán bộ, công chức, viên chức được hưởng lương hưu khi nam đủ sáu mươi tuổi, nữ đủ năm mươi lăm tuổi và có đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên.
Ngày 22/10/2009, Chính phủ ban hành Nghị định số 92/2009/NĐ-CP về chức danh, số lượng, một số chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Tại khoản 2, Điều 11 của Nghị định này quy định rõ: Trường hợp cán bộ, công chức cấp xã khi nghỉ việc đã hết tuổi lao động, có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, chưa nhận trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần, có nhu cầu tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì được đóng tiếp đến khi đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì được hưởng lương hưu hàng tháng.
Ngày 27/5/2010, liên Bộ Nội vụ-Tài chính-Lao động, thương binh và xã hội đã ban hành Thông tư liên tịch số 03, hướng dẫn thực hiện Nghị định số 92/2009/NĐ-CP của Chính phủ; trong đó có đưa ra nội dung giải quyết tồn tại về chế độ, chính sách đối với cán bộ xã. Thông tư này quy định: “Cán bộ xã có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Nghị định số 09 của Chính phủ mà chưa hưởng trợ cấp hàng tháng hoặc trợ cấp một lần (kể cả các trường hợp đã có quyết định nghỉ chờ giải quyết chế độ nhưng chưa gửi hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội), thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội để giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội khi đủ điều kiện theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản hướng dẫn thi hành. Từ cơ sở pháp lý này, những cán bộ xã thuộc diện “tồn đọng” lại có thêm niềm tin và hy vọng để tiếp tục chờ đợi… Tuy nhiên, điều này bộc lộ những mẫu thuẫn của các văn bản pháp luật. Đó là tại thời điểm các cán bộ xã nghỉ thì áp dụng Nghị định 09 và họ đã đủ điều kiện, tuy nhiên, do bất cập của văn bản nhà nước quy định mà quyền lợi của họ đã bị kéo dài và đến nay lại bắt họ áp dụng văn bản ban hành sau. Điều này đương nhiên sẽ không phù hợp! Vì các cán bộ xã đã nghỉ việc, không lấy đâu ra nguồn thu nhập, chế độ hưu trí của họ lại chưa được giải quyết đến nay lại bắt đóng thêm tiền BHXH để đủ 20 năm là điều khó khăn đối với các cán bộ này.
Hiện nay, trên toàn tỉnh Nghệ An còn có gần 400 trường hợp cán bộ xã nghỉ việc theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP của Chính phủ nhưng đang còn tồn đọng, chưa được hưởng chế độ. Những trường hợp này, trong Công văn, giấy tờ của các ngành chức năng chỉ gọi đơn giản là vấn đề “tồn đọng chế độ, chính sách đối với cán bộ xã đã nghỉ việc”; Nhưng đằng sau đó là bao nhiêu sự thiệt thòi, bao nhiêu khó khăn và nỗi thấp thỏm đợi chờ của những con người cụ thể. Để giải quyết vấn đề này, vừa qua, Sở Nội vụ cùng với Bảo hiểm xã hội tỉnh đã trực tiếp làm việc với Vụ Bảo hiểm xã hội để xin chủ trương cho phép tỉnh Nghệ An được giải quyết chế độ cho số đối tượng đã nghỉ nhưng chưa làm đầy đủ hồ sơ. Trước mắt, sẽ xem xét giải quyết thí điểm đối với 2 huyện Yên Thành và Anh Sơn, sau đó sẽ trình xin Bộ Lao động - thương binh và xã hội cho triển khai trong toàn tỉnh.
Với những người cán bộ xã quanh năm gắn bó với ruộng đồng, không phải ai cũng biết đến Thông tư này, Nghị định kia, văn bản nào đã hết hiệu lực, quy định nào mới được ban hành... Họ chỉ biết dành hết khả năng, nhiệt huyết và tuổi trẻ của mình cho công việc chung của xóm làng, với một ước mong bình dị: được hưởng đúng chế độ trợ cấp khi đã về già, để giảm bớt phần nào gánh nặng áo cơm trong cuộc sống thường ngày và giữ vững niềm tin vào các chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước. Với sự ra đời của Thông tư liên tịch số 03 ngày 27/5/2010 của liên Bộ Nội vụ - Tài chính - Lao động, thương binh và xã hội, cùng với sự nỗ lực của Sở Nội vụ, Bảo hiểm xã hội Nghệ An cũng như chỉ đạo của UBND tỉnh, hy vọng rằng, những tồn tại về chế độ, chính sách đối với cán bộ xã sẽ được giải quyết trong thời gian sớm nhất.
(Trung Thảo - Kim Thoa)
