• Tweet

Vết sạt lở trên núi Pu Căm trong đợt mưa cuối tháng 6, đầu tháng 7 vừa qua

Những ngày qua, UBND xã Lượng Minh và huyện Tương Tương đang khẩn trương di dời các hộ dân, và các công trình công cộng trong khu vực núi nứt đến điểm tái định cư an toàn. Công tác di dời đang tiến hành chưa xong thì tại đây tiếp tục xảy ra một vụ lở núi khác. Theo báo cáo của chính quyền địa phương, do trận mưa lớn vào ngày 30/6 và 1/7, vết sạt lở trên núi Pu Căm đã đổ ập  đất đá xuống nhà của 4 hộ dân, trong đó có một 1 nhà bị hư hỏng nặng. Nhiều tuyến đường trong bản hư hỏng, riêng tại địa điểm bị sạt trượt một khối lượng bùn đất nhão cao dày ngang đầu gối. Do trước đó bà con đã chuyển ra nơi ở tạm nên rất may vụ sạt lở không gây thiệt hại về người.

Năm nay, đã 81 tuổi, sinh sống ở bản Sốp Mạt đã hơn 40 năm qua nhưng đây là lần đầu tiên cụ Lô Văn Hồng mới chứng kiến hiện tượng núi nứt như thế này. Tuổi cao sức yếu, con cháu lại ở riêng cũng đang lo vận chuyển nhà cửa, nên cả hai ông bà vẫn phải mò mẫm vận chuyển đưa từng đồ đạc cá nhân qua bên kia cầu. Nhà chẳng có nhiều đồ đạc đáng giá nhưng phải tận dụng hết vì hai ông bà tuổi đã cao sống dựa vào con cháu nên phải mang đi hết không có tiền để mua đồ dùng mới. Gặp chúng tôi ngay đầu chân cầu Xốp Mạt, cụ Hồng cho biết: Năm ngoái, sạt lở đất vùi mất diện tích lúa rẫy của ông bà, thế là không có gạo để ăn. Lần này, có chấn động núi sạt lở, nguy cơ vùi lấp nhà. Khi Nhà nước có chủ trương vận động nhân dân di dời vợ chồng tôi thực hiện ngay.

Cụ Lô Văn Hồng gùi đồ chuyển nhà

Ngay bên cạnh cầu Sốp Mạt, chúng tôi chứng kiến một không khí thật khẩn trương. Các hộ gia đình đang nhanh tay dựng tạm mái nhà tranh để có chỗ trú thân trong khi chờ nơi ở mới. Người kê nhà dựng cột, kẻ vào rừng chặt thêm tre mét, lợp nhà để tránh những cơn mưa chiều nặng hạt. Chứng kiến cuộc sống của người dân nơi đây, chúng tôi không khỏi chạnh lòng, nhà cửa tạm bợ, trong nhà không có vật dụng gì đáng giá, cả gia đình sống chen chúc trong túp lều chống chọi với cái nắng gay gắt vào ban trưa, những cơn mưa rào vào buổi chiều nơi miền cao biên giới. Tay bồng tay bế con nhỏ, chị Lô Thị Thắm vừa thoăn thoắt tranh thủ sắp xếp lại đồ sinh hoạt của gia đình. Chị cho biết, do cả hai đứa con còn nhỏ, đồ đạc lại nhiều nên gia đình chị phải chuyển đến ba ngày nay mới xong, cái nào nặng quá thì phải thuê người vận chuyển. Chị Thắm chia sẻ: Lán ở tạm chật vật, thiếu thốn đủ đường nhưng đây là biện pháp an toàn nhất đảm bảo được tính mạng và tài sản. Ở chỗ cũ luôn trong tình trạng lo âu nơm nớp không biết đất đá vùi lấp lúc nào, rất nguy hiểm”.

Chị Lô Thị Thắm vừa bế con vừa sắp xếp đồ đạc di chuyển

Để hỗ trợ bà con, chính quyền địa phương đã huy động 100 lượt dân quân tự vệ, đóng góp ngày công giúp các hộ dân di dời đến nơi ở mới. Đặc biệt, ngay sau khi xảy ra hiện tượng sạt trượt núi, huyện Tương Dương vào kiểm tra hiện trường, phối hợp với các ban, ngành của xã Lượng Minh tuyên truyền vận động, tổ chức giúp các hộ dân di dời đến nơi ở tạm. Đồng thời, chỉ đạo địa phương tổ chức vệ sinh môi trường, phun thuốc phòng chống dịch bệnh cho bà con tại nơi ở mới, đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống cháy nổ. Cho đến thời điểm này, toàn bộ cả 37 hộ dân bản Sốp Mạt đã di dời người và tài sản ra khỏi vùng nguy hiểm đến dựng lán tạm ngay ở chân dốc Có Ho. Anh Nguyễn Văn Luyện - Trưởng ban phát triển nông thôn miền núi huyện Tương Dương cho biết: Huyện chỉ đạo địa phương dựng nhà lán tạm cho bà con, đồng thời tập trung xây dựng điểm tái định cư mới ở khu vực Na Sám Hờ. Hiện nay, đang trong giai đoạn san lấp mặt bằng. Sau khi làm nền xong sẽ tổ chức cho bà con bốc thăm phân lô, chuyển nhà đến khu tái định cư.

Bà con bản Sốp Mạt dựng nhà tạm tránh sạt lở

Dãy nhà tạm của bà con bản Sốp Mạt

Sau khi cơ quan chức năng, đặc biệt là Viện Vật lý địa cầu khuyến cáo, huyện Tương Dương đã báo cáo Trung ương, tỉnh và tỉnh đã có sự chỉ đạo quyết liệt, giao trách nhiệm huyện phối hợp với dân, tập trung huy động mọi nguồn lực để đưa các hộ di dời ra vùng mới. Tuy nhiên, do khối lượng công việc nhiều, đường sá đi lại khó khăn và nguy hiểm, lực lượng lao động chính không có, đàn ông hầu hết đi tù do tệ nạn ma túy, trong bản chủ yếu còn lại đàn bà con gái nên đến nay các hộ gia đình chỉ mới di dời đồ đạc, vật dụng gia đình chứ chưa tháo dỡ nhà cửa được. Hiện vết nứt trên núi đang tiếp tục kéo dài và nếu sắp tới có những trận mưa lớn kéo dài như thời gian vừa qua, bà con không khẩn trương tháo dỡ thì nguy cơ số nhà cửa này sẽ bị bùn đất vùi lấp là rất lớn. Ông Nguyễn Hồ Cảnh- Chủ tịch UBND huyện Tương Dương cho biết: Để hỗ trợ các hộ dân, huyện trích ngân sách từ quỹ dự phòng khẩn cấp, năm ngoái hỗ trợ 3 triệu đồng/hộ; mới đây là 5 triệu đồng/hộ để tạo điều kiện các hộ có thêm kinh phí di dời đến nơi ở tạm. Tuy nhiên, đây là ảnh hưởng của thiên tai nên nhà nước không đền bù cho dân như những dự án khác mà chỉ hỗ trợ một phần cho đồng bào để di dời ra khỏi khu vực nguy hiểm”.

Nhằm giúp nhân dân sớm ổn định cuộc sống, đến nay, tỉnh đã hỗ trợ Tương Dương 10 tỷ đồng để xây dựng hạ tầng cho khu tái định cư bản Sốp Mạt. Từ nguồn kinh phí này, huyện sẽ trích một phần hỗ trợ các hộ dân tháo dỡ, vận chuyển nhà cửa đến nơi ở mới. Số còn lại phục vụ xây dựng hạ tầng như điện, đường, trụ sở ủy ban, nhà cộng đồng, trạm y tế và trường mầm non. Trước mắt, đẩy nhanh tiến độ san lấp mặt bằng để người dân dựng nhà. Tuy nhiên, đây là việc làm khó khăn, tốn kém đòi hỏi kinh phí lớn, vì vậy huyện rất cần sự hỗ trợ của nhà nước bằng dự án tái định cư cụ thể, hoặc cần có một cơ chế đặc thù cho Sốp Mạt để các hộ dân  sớm ổn định cuộc sống.

(Hiến Chương)