Vì dòng điện Hủa Na, người dân TĐC “mỏi cổ” chờ đất sản xuất
“Đến nơi ở mới phải tốt hơn nơi ở cũ!” Câu nói này thường được các cán bộ đến vận động nên đã rất quen thuộc đối với người dân nằm trong diện phải di dời để xây dựng nhà máy thủy điện Hủa Na. 133 hộ với hơn 500 nhân khẩu của 2 bản Noong Đanh và Piêng Pùng của xã Đồng Văn đã tiên phong nhường đất ra đi vì dòng điện quốc gia. Những hộ tiên phong được chủ đầu tư bố trí về ở tại khu tái định cư Piêng Cu của xã Tiền Phong từ những ngày đầu tháng 10 năm 2010.
Ba năm! Thời gian tương đối dài, nhưng ông Hà Văn Giáp vẫn cứ tiếc, cứ nhắc đến cuộc sống trước đây ở nơi bản cũ: có nhà, có rừng, có vườn, đặc biệt là có ruộng để mỗi năm làm 2 vụ lúa nước. Cái ăn ngày đó không đáng lo, việc học của con cũng không đáng ngại. Còn bây giờ, sau 3 năm ra nơi ở mới, ông và gia đình muốn có một mảnh đất để sản xuất cũng không được.
Không có đất sản xuất đang khiến người dân ở Khu tái định cư Huồi Siu - Huồi Lạn của xã Tiền Phong vô cùng lo lắng. Từ sáng đến chiều, họ phải bươn chải vào tận rừng sâu để kiếm cái ăn, nhưng xem chừng, việc ăn rau rừng để đợi gạo trợ cấp vẫn còn diễn ra dài dài nơi đây.
Nhiều người dân cho rằng: chủ đầu tư là Công ty CP Thủy điện Hủa Na đã không thực hiện đúng như cam kết với dân trong việc thực hiện các chế độ, chính sách tái định cư. Đưa được dân ra khỏi vùng lòng hồ, kịp để tích nước và vận hành nhà máy đúng tiến độ, chủ đầu tư xem như đã không quan tâm đúng mực đến cuộc sống của người dân. Theo cam kết ban đầu, mỗi hộ tái định cư được cấp 400m vuông đất ở, 400 mét vuông đất vườn liền kề và gần 1 sào đất sản xuất lúa nước cùng vài ha đất lâm nghiệp. Tuy nhiên, thực tế lại khác xa sự thật.
Ông Trương Minh Cương - Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết: Các cơ quan tư vấn mới giao đất trên thực địa chứ chưa giao chính thức vì họ cũng chưa nhận được tiền của đầu tư nên đất rừng, đất khai hoang cũng chưa làm được. Người dân tái định cư chỉ sống dựa vào gạo trợ cấp của dự án.
Tháng 3 năm 2013, Nhà máy thủy điện Hủa Na được đưa vào vận hành, hòa vào lưới điện quốc gia, thế nhưng vấn đề liên quan đến chính sách tái định cư cho người dânlại dường như đang bị quên lãng. Hiện chủ đầu tư vẫn đang né tránh thực hiện nghĩa vụ của mình đối với nhà nước với số tiền phải trả lên đến hàng chục tỉ đồng, trong đó: tiền bồi thường, hỗ trợ đất còn nợ người dân hơn 16 tỷ; nợ xây dựng cơ sở hạ tầng 30 tỷ; nợ Hội đồng bồi thường gần 2 tỷ.. Đặc biệt là nợ gạo trợ cấp cho dân trong nhiều tháng liền.
Và đến ngày hôm nay, Công ty cổ phần thủy điện Hủa Na vẫn chưa tiến hành phê duyệt thiết kế khai hoang, cải tạo đồng ruộng tại các điểm tái định cư, đây là nguyên nhân chính làm cho cả ngàn gia đình bị thiếu đói, chạy ăn từng bữa. Bên cạnh đó, đơn vị cũng không hoàn tất hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ sang đất sản xuất để cấp cho người dân.
(Nguyễn Nam)
