Hệ luỵ của XKLĐ qua “cò”
"Cò" XKLĐ vẫn ngang nhiên lộng hành
23h đêm ngày 29/9/2014, 35 lao động đến từ nhiều huyện trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã trở về sau 1 ngày ra Hà Nội phỏng vấn đơn hàng XKLD sang Ả rập xê út. Thất vọng, bức xúc khiến nhiều lao động đã cãi vã, xung đột với đơn vị tuyển dụng. Những lao động này đều làm thủ tục đi XKLĐ sang Ả rập xê út thông qua Công ty cổ phần đầu tư, thương mại phát triển SoNa với mức phí từ 30 đến 35 triệu đồng mỗi người. Khi ra Hà Nội tuyển dụng, họ mới biết bị lừa bởi mức lương mà họ được công ty SoNa tư vấn ban đầu cao gấp 2 lần và công việc đều hoàn toàn sai lệch, không đúng như nhà tuyển dụng thông báo. Hàng chục lao động đã phải ra về vì không đủ điều kiên tuyển dụng. Số còn lại trúng tuyển những đơn hàng mà họ không đăng ký tham gia. Tiếc tiền vì đã lỡ đặt cọc cho công ty SoNa, mỗi người 5 triệu đồng cùng những chi phí khác mất cả chục triệu đồng, nhiều lao động đành buông xuôi để cò môi giới ký hợp đồng sai với tư vấn ban đầu.
PV tìm đến Công ty cổ phần đầu tư, thương mại phát triển SoNa nhưng nhân viên công ty này trả lời giám đốc đi vắng. Điều đáng nói, công ty này chỉ được cấp giấy phép hoạt động trên lĩnh vực tư vấn, giới thiệu và cung ứng lao động chứ không có chức năng xuất khẩu lao động và không được thu tiền của người lao động. Tuy nhiên, công ty này vẫn ra thông báo tuyển dụng lao động đi làm việc ở các nước. Trong khi mức phí đơn hàng đi làm xây dựng tại Ả rập xê út chỉ khoảng 25 triệu một người thì công ty So Na lại ra giá 35 triệu đồng và sau khi tuyển dụng được lao động, công ty tiếp tục môi giới, làm cò cho một số đơn vị có chức năng XKLĐ trực tiếp. Anh Lê Văn Hải ở xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu – một “nạn nhân” của Công ty này vô cùng bức xúc vì đăng ký đi làm siêu thị nhưng lại tuyển vào làm xây dựng…
XKLĐ qua “cò”, người lao động gần như không nắm được bất cứ thông tin gì về công ty tuyển dụng. Chẳng hạn như 35 lao động đi qua công ty So Na mà chúng tôi đã đề cập, được chuyển ra Hà Nội cho một cò môi giới khác, rồi cò môi giới ở Hà Nội mới làm hợp đồng với một đơn vị có chức năng XKLĐ trực tiếp tại Nghệ An. Lao động đánh đập nhau, bỏ trốn, đình công là những hệ lụy do đi XKLĐ thông qua cò môi giới.
Bà Nguyễn Thị Hiển ở xã Hưng Yên Bắc, huyện Hưng Nguyên có con trai là Nguyễn Doãn Đông đi làm việc tại Malaixia vừa bị chấm dứt hợp đồng, về nước trước thời hạn do cò môi giới, tư vấn sang làm điện tử nhưng thực tế phải làm việc ở công ty gỗ, trong môi trường khắc nghiệt nên nhóm này đã biểu tình, đình công và bị chủ sử dụng lao động ở Maliaxia chấm dứt hợp đồng. Hiện anh Đông đã về nước, còn 12 người Việt Nam khác đang sống chui lủi, bỏ trốn tại Malaixia.
Nhiều gia đình chưa kịp đón tin vui vì có người thân đi làm việc ở nước ngoài lại phải đón tin dữ. Đói nghèo chưa xóa được thì nay nợ nần thêm chồng chất. Cảnh mẹ già mất con, vợ trẻ góa chồng, con thơ mất cha… biết bao người lao động đã phải trả giá đắt do đi XKLĐ thông qua cò môi giới. Những trường hợp như thế này thường không được bồi thường thỏa đáng và khi xảy ra sự cố thì người lao động phải chịu thiệt thòi trăm bề, và danh sách người lao động Nghệ An đi XKLĐ tại các nước thông qua cò môi giới ngày một dài thêm.
(Vân Anh)
