Trách nhiệm của Thủy điện Châu Thắng trước tình trạng sạt lở đất ở Châu Tiến
Đã hàng chục năm, 18 hộ dân bản Minh Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu vẫn sống yên ổn bên bờ sông Hiếu. Tuy nhiên gần 1 năm nay, sự yên ổn đó đã không còn. Mất đất ở, mất đất sản xuất, tính mạng bị đe dọa… là thực trạng xảy ra từ khi Thủy điện Châu Thắng đi vào hoạt động. Điều đáng nói, cho đến bây giờ vẫn chưa có một giải pháp nào để giúp người dân khu vực này giảm thiểu sự bất an.
Trở lại đợt xả lũ của Thủy điện Châu Thắng trong ngày 10/10/2017, đối diện với cửa xả lũ khoảng 200m là 18 nóc nhà dân bản Minh Tiến. Nhà của gia đình ông Phan Huy Ngọc là một trong số đó. Lên đây lập nghiệp từ năm 1962, chứng kiến nhiều trận lụt lịch sử nước ngập vào tận nhà nhưng chưa năm nào ông Ngọc thấy tình trạng sạt lở bờ sông nghiêm trọng như năm vừa qua. Gia đình ông có 1,4 sào đất nhưng đã bị dòng sông Hiếu lấn sâu vào hơn 10m.
 |
 |
| Đợt xả lũ của Thủy điện Châu Thắng trong ngày 10/10/2017 gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất của người dân bản Minh Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu. |
Ông Phan Huy Ngọc chia sẻ thêm: “Khi xả, nước chảy xiết vồ vập vào bờ sông gây xói mòn, tạo nên những hàm ếch, sau đó các hàm ếch này tự sập và cuốn đi. Trước đây, từng trải qua nhiều mùa mưa lũ nhưng chưa có hiện tượng như thế bao giờ”.
 |
 |
| Dòng nước xả lũ chảy mạnh gây xói mòn đất thổ cư của người dân. |
Cùng cảnh với ông Ngọc, nhà ông Trần Minh Hà cách Thủy điện Châu Thắng 500m, nhưng mỗi khi thủy điện xả lũ, dòng nước cũng xối thẳng vào lưng nhà. Từ khi có thủy điện, gia đình càng thấp thỏm, lo lắng vì tình trạng sạt lở đất đang hàng ngày đe dọa nghiêm trọng. Nhiều diện tích đất sản xuất, hoa màu của gia đình đã bị dòng nước sông cuốn trôi, nhất là mỗi khi có mưa lũ.
Chia sẻ của ông Trần Minh Hà: “Khi chưa có thủy điện, vào mùa mưa, lũ cũng tràn vào nhà gây ngập khoảng 3m nhưng không bị sạt lở. Nước lũ to nhưng chưa khi nào có hiện tượng vỗ mạnh vào bờ như đợt xả lũ vừa qua".
 |
| Nhiều diện tích đất sản xuất, hoa màu của gia đình đã bị dòng nước sông cuốn trôi. |
Nói thêm về thực trạng này, ông Trần Huy Lạc - Trưởng bản Minh Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu cho biết: “Đợt xả lũ, người dân đêm không dám ngủ, thậm chí có những gia đình phía dưới phải sơ tán đi nhà khác ở tạm để đảm bảo an toàn”.
Theo thống kê, lần xả lũ vào tháng 10/2017 của Thủy điện Châu Thắng đã khiến nhiều vùng của xã Châu Tiến bị ngập chìm trong nước. Dọc bờ sông Hiếu khoảng 30ha diện tích đất sản xuất và đất thổ cư bị sạt lở, cuốn trôi, thậm chí có những đoạn bờ sông bị sạt lở sâu trên 15m.
 |
 |
| Mất đất sản xuất, phần đất ở cũng bị ảnh hưởng, đe dọa đến sự an toàn của nhiều hộ dân bản Minh Tiến. |
Trao đổi với phóng viên, ông Trần Văn Hoàng - Chủ tịch UBND xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu cho biết: “Liên quan đến đợt xả lũ, xã đã kiểm tra rà soát, đánh giá thiệt hại của người dân. Cụ thể, diện tích đất thổ cư đã sạt lử gần hết, thậm chí có những gia đình sạt lở sát móng nhà. Vì vậy phía công ty thủy điện cần phải có phương án đầu tư kè dọc sông Hiếu để đảm bảo an toàn cho người dân. Nếu vẫn tiếp tục xả lũ, cuộc sống người dân khu vực này sẽ không được đảm bảo”.
Mới chỉ một mùa xả lũ nhưng Thủy điện Châu Thắng đã tác động trực tiếp đến sự an toàn và cuộc sống người dân nơi đây. Tuy vậy, công ty vận hành thủy điện này vẫn chưa hề có một động thái gì để hạn chế những thiệt hại có thể xảy ra trong những lần xả lũ tiếp theo. Trong khi đó, đối diện với thân đập là hàng chục hộ dân và cả tuyến đường huyết mạch là Quốc lộ 48A.
Xuân Hướng – Chu Quý
