Hội chứng cần cảnh giác ở trẻ sau khi khỏi Covid-19

Lọc máu liên tục 1 tuần mới sống sót

Tháng 10 vừa qua, một bé trai 8 tuổi ở huyện Bình Chánh khởi triệu với sốt cao liên tục hơn 5 ngày, ói tiêu lỏng. Sau đó,  phản ứng viêm toàn thân, môi và hai lòng bàn tay em đỏ ửng trong những ngày sốt cao.

Bệnh nhi âm tính với nCoV, nhưng nồng độ kháng thể lại cao ngang với mức của một F0 từng mắc bệnh hoặc đã tiêm vắc xin.

Bé trai 8 tuổi phải lọc máu vì Hội chứng viêm đa hệ thống liên quan hậu Covid-19. Ảnh: BVCC

Với hàng loạt xét nghiệm phản ứng viêm, tăng đông tăng cao, cậu bé được chẩn đoán MIS-C. Đây là hội chứng viêm đa hệ thống trẻ em hậu Covid-19. Vì tình trạng nghiêm trọng, bé được thở máy, lọc máu suốt 1 tuần, kết hợp nhiều biện pháp điều trị mới có thể qua cơn nguy kịch.

Trước đó, vào tháng 8, Bệnh viện Nhi đồng TP cũng điều trị một trường hợp tương tự hơn 4 tuần. Bệnh nhân là thiếu nữ 15 tuổi, nặng 75kg, mắc Covid-19 nguy kịch. Khi cấp cứu, em đã trong tình trạng khó thở, tím tái.

Dù được điều trị tích cực với thuốc kháng viêm, kháng đông nhưng tình trạng hô hấp diễn tiến xấu hơn.  Xét nghiệm máu cho thấy có biểu hiện phản ứng viêm tăng mạnh của hội chứng viêm đa hệ thống nặng. 

Bệnh nhân được truyền thêm kháng thể miễn dịch và lọc máu liên tục, truyền thuốc tocilizumab. Sau rất nhiều nỗ lực của ê kip điều trị, em đã phục hồi.  

BS Nguyễn Văn Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP cho biết, hội chứng viêm đa hệ thống hậu Covid-19, là đặc trưng chỉ có ở trẻ em, chưa ghi nhận ở người lớn.

Trong khi đó, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM đã ghi nhận trên 10 trường hợp mắc hội chứng này. Trẻ nhập viện sau khi sốt cao nhiều ngày kèm nôn ói, tiêu chảy. Gia đình lo lắng trẻ nhiễm trùng đường tiêu hóa, đưa đi bệnh viện và kịp thời điều trị.  

PGS TS BS Phạm Văn Quang, Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho biết, đây là một hội chứng ít gặp, nhưng nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời.

“Phụ huynh không nên quá hoang mang nhưng nên biết cách nhận biết các triệu chứng để đưa trẻ đến bệnh viện”, PGS Phạm Văn Quang khuyến cáo.

Khỏi Covid-19 không có nghĩa là ổn!

Các chuyên gia đều đồng thuận, Covid-19 xảy ra trên trẻ béo phì, có bệnh nền, bệnh mãn tính có thể nguy kịch, thậm chí tử vong. Còn phần lớn trẻ mắc Covid-19 có triệu chứng nhẹ, nhanh bình phục.

Trẻ béo phì hoặc bệnh nền thường diễn tiến nặng khi mắc Covid-19.

Tuy nhiên, nghiên cứu ở các nước cho thấy, nhiều trẻ thường mệt mỏi, đi lại khó khăn, hồi hộp, đánh trống ngực, đau khớp, buồn ngủ ban ngày…sau khi khỏi bệnh. "Đây là những triệu chứng thường gặp của hậu Covid-19 ở trẻ em mà không lý giải được bởi một nguyên nào khác”, bác sĩ Nguyễn Văn Tiến nhận định.

Đáng chú ý, một số trẻ có biểu hiện phản ứng viêm mạnh sau đó. Chính vì vậy, nhiều trường hợp không có triệu chứng trong lúc bị bệnh, nhưng giai đoạn hậu Covid-19 lại mắc hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C).

Theo PGS TS BS Phạm Văn Quang, hội chứng chủ yếu xảy ra ở nhóm từ 6 đến 12 tuổi. Sau khi khỏi Covid-19 từ 2 đến 6 tuần, trẻ có thể bị sốt cao từ 3 ngày trở lên. Bên cạnh đó, có nhiều dấu hiệu tổn thương các cơ quan.

Cụ thể, cơ thể trẻ xuất hiện các phát ban, viêm kết mạc, giác mạc, phù nề niêm mạc miệng, bàn tay, bàn chân. Đây là các dấu hiệu giống như bệnh Kawasaki. Thứ 2, trẻ có thể bị trụy tim mạch. Thứ 3, trẻ bị tổn thương tim, đặc biệt là mạch vành. Thứu 4, trẻ bị rối loạn đông máu. Thứ 5, trẻ bị rối loạn tiêu hóa (đau bụng, ói, tiêu chảy…)

“Nếu trẻ đã khỏi Covid-19, sau đó sốt cao nhiều ngày, kèm theo 2 trong số các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, da niêm đỏ, hồng ban, tim đập nhanh… cần đưa đến bệnh viện kịp thời”, PGS Quang cho biết.

Đặc điểm của hội chứng này là các phản ứng viêm rất mạnh, nhưng không tìm được nguyên nhân từ bệnh cảnh nhiễm trùng. Phương án điều trị chủ yếu là điều hòa miễn dịch và thuốc kháng viêm theo phác đồ của Bộ Y tế. Nếu can thiệp sớm, trẻ đáp ứng tốt và phục hồi sau đó.

“Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài dẫn đến bị tổn thương đa cơ quan như gan, thận, không đáp ứng với điều hòa miễn dịch thì có thể phải lọc máu”, PGS Quang chia sẻ.

Theo BS Nguyễn Văn Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP,  nghiên cứu ở các nước cho thấy tỷ lệ trẻ mắc Covid-19 đã khỏi nhưng vẫn bị triệu chứng hậu Covid-19 chiếm 6-15%.

Trong khi đó, Việt Nam hiện chưa có thống kê liên quan đến các hội chứng hậu Covid-19 ở trẻ em.