3 người bất ngờ phát hiện mắc bệnh Whitmore, có bé suy tạng phải thở máy

Thông tin mới nhất từ Bộ Y tế, vừa phát hiện 3 người ở Đắk Lắk và Thanh Hoá mắc khuẩn Burkholderia Pseudomallei gây bệnh Whitmore.

Sở Y tế Đắk Lắk cho biết người phụ nữ 40 tuổi đau bụng từ hồi giữa tháng 10, phẫu thuật tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên điều trị áp xe lá lách. Nửa tháng sau tái phát đau bụng, bệnh nhân trở lại bệnh viện, bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh Whitmore trên nền đái tháo đường type 2.

2 bệnh nhi ở Thanh Hoá mắc bệnh đều là nam, xung quanh gia đình chưa phát hiện được ai có biểu hiện bệnh giống các bé.

Bé 15 tuổi ở thị xã Nghi Sơn chuyển lên viện Nhi Trung ương vào ngày thứ 12 của bệnh, sau khi đã điều trị ở 2 bệnh viện địa phương. Gia đình cho biết 2 ngày trước khi khởi phát, bé đi học về và bị dầm nước mưa. Sau đó bé sốt cao liên tục 4 ngày, ho, nổi sẩn ban kèm đau tức ngực phải, đau bụng... vào viện cấp cứu. 

Bé được chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng rất nặng, phổi tổn thương, suy hô hấp, vẫn còn ban sẩn xuất huyết ở 2 bàn tay, tiếp tục được thở máy, duy trì vận mạch. Bác sĩ chẩn đoán trẻ bị sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, Whitmore.

Bé 10 tuổi ở Nông Cống có diễn biến bệnh 3 tháng, khởi đầu với biểu hiện sốt, sưng đỏ vùng mang tai 5 ngày. Bệnh viện địa phương chẩn đoán bé viêm tuyến nước bọt mang tai phải và điều trị 20 ngày không đỡ. Sau đó trẻ được chuyển đến bệnh viện tuyến tỉnh điều trị thêm gần 30 ngày. Tuy nhiên, vùng má phải tổn thương vẫn viêm và rỉ dịch mủ, xuất hiện thêm cục to đau sau tai.

Đầu tháng 11, bé được chuyển ra Bệnh viện Nhi Trung ương, được chích rạch khối áp xe. Kết quả cấy dịch mủ phát hiện bé nhiễm khuẩn gây bệnh Whitmore. 

Bộ Y tế dự báo tới đây tiếp tục ghi nhận thêm trường hợp mắc Whitmore, nhất là tại các khu vực có điều kiện vệ sinh môi trường bị ô nhiễm thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển.

Khuẩn gây bệnh Whitmore sống trên bề mặt nước và trong đất, đặc biệt là bùn đất. Khuẩn lây sang người qua vết trầy xước trên da, hoặc qua đường hô hấp khi hít phải các hạt bụi đất, hoặc giọt nước li ti trong không khí có chứa vi khuẩn, nhất là vào mùa mưa (từ tháng 7 - 11).

Tổn thương do khuẩn gây bệnh Whitmore gây ra

Vi khuẩn này có thể làm hoại tử và chết các mô, gây viêm loét hay áp xe trên da, viêm phổi, nhiễm trùng máu… Do đó, khuẩn gây bệnh Whitmore vẫn thường được dân gian gọi là "khuẩn ăn thịt người".

Dấu hiệu nhận biết bệnh Whitmore

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), bệnh Whitmore có biểu hiện lâm sàng đa dạng. Bệnh nhân sốt, với các kiểu như sốt cơn hoặc sốt kèm theo lạnh run, sốt kéo dài; suy hô hấp; loét da; viêm đường tiết niệu; viêm phổi; áp xe ở gan; lách; nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng...

Không chỉ dễ bị chẩn đoán nhầm, Whitmore còn khó điều trị, nhiều người bệnh bỏ cuộc. 

Đây là bệnh ít gặp, không gây thành dịch, không lây truyền từ người sang người, thường tiến triển nặng, có tỷ lệ tử vong cao (40%), đặc biệt ở người có bệnh nền. Người sức đề kháng kém như bệnh nhiễm trùng mạn tính, dùng thuốc corticoid kéo dài, tiểu đường, thận, người nghiện rượu,... nếu bị vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei xâm nhập máu sẽ gây nhiễm khuẩn huyết nặng.

Vi khuẩn theo dòng máu đến khắp các cơ quan, nhất là gan, lách, phổi, dẫn đến các ổ áp xe từ nhỏ đến lớn hoặc có thể liên kết với nhau. Nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh diễn tiến trầm trọng, sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, có thể tử vong.

Hiện chưa có vắc xin, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu gồm vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, trong đó hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại nơi ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông nơi bị ô nhiễm. Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) với người thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc với đất, bùn và nước bẩn...