• Tweet

Toàn cảnh phiên thảo luận.

Đa số đại biểu cho rằng, Luật GDĐH 2012 là luật chuyên ngành đầu tiên điều chỉnh cho việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo chuyển biến tích cực cả về tư duy và nhận thức với công tác này, góp phần cung cấp nguồn nhân lực phục vụ cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội thời gian qua. Tuy nhiên, các đại biểu cũng chỉ rõ, môi trường pháp lý nước ta trong thời gian qua có nhiều bước tiến cao, với việc ban hành Hiến pháp 2013, thực hiện điều chỉnh, ban hành mới những luật liên quan. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung kịp thời Luật GDĐH hiện hành để phù hợp với tình hình thực tiễn, đồng bộ với hệ thống pháp luật liên quan là cần thiết.

Phát biểu tại Hội trường, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An Trần Văn Mão cho rằng, Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học được xây dựng nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập về pháp luật đối với giáo dục đại học trong thời gian qua; hoàn thiện khung pháp lý, giải quyết những vấn đề mới phát sinh của giáo dục đại học hiện tại và đáp ứng yêu cầu đổi mới trong thời gian tới, phù hợp với đường lối của Đảng và Nhà nước về phát triển giáo dục đại học, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Trần Văn Mão.

Tuy nhiên, theo ĐBQH Trần Văn Mão, việc xếp hạng các trường đại học ở các nước là do các tổ chức xã hội độc lập công bố để cộng đồng tham khảo, không cần thiết phải có sự công nhận của cơ quan Nhà nước. Nhưng tại Việt Nam, việc xếp hạng các trường đại học do Chính phủ quy định. "Trên thực tế, xếp hạng là một công cụ để tạo thêm động lực cạnh tranh giữa các trường, cung cấp cho xã hội một kênh thông tin tham khảo, không nhất thiết phải là một công cụ quản lý về giáo dục của Nhà nước", ông Mão phân tích.

Cho rằng quy định về thiết chế Hội đồng trường tại dự thảo Luật có nhiều điểm mới so với Luật GDĐH năm 2012, đặc biệt là vấn đề tự chủ đại học, thành lập hội đồng trường và giao quyền nhiều hơn cho hiệu trưởng các trường Đại học, ĐBQH Trần Văn Mão bày tỏ băn khoăn khi Điều 20 của dự thảo Luật quy định hiệu trưởng cơ sở giáo dục Đại học công lập do Hội đồng trường quyết định và được cơ quan quản lý có thẩm quyền công nhận.

Đại biểu Trần Văn Mão cho rằng, quy định như vậy vẫn có sự can thiệp của cơ quan chức năng, chưa thực sự giao thực quyền cho thiết chế Hội đồng trường; Đồng thời, đại biểu cũng cho rằng, trong dự thảo Luật cần phải thể hiện rõ việc trao quyền tự quyết, đồng thời có cơ chế để Hội đồng trường hoạt động đúng vai trò, chức năng, cũng như có cơ chế kiểm soát quyền lực tránh hình thành lợi ích nhóm.

"Giao quyền tự chủ phải gắn với đổi mới quản trị đại học; tăng cường kiểm định chất lượng, công khai chất lượng kiểm định và các điều kiện đảm bảo chất lượng, nâng cao trách nhiệm giải trình của các cơ sở giáo dục Đại học", ông Mão nhấn mạnh.

Mặt khác, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH Trần Văn Mão cũng cho rằng cơ chế quản lý các trường đại học trong hệ thống giáo dục Đại học hiện nay còn bất cập, có trường do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, một số trường do một số bộ chủ quản khác quản lý.

Ông Trần Văn Mão lấy ví dụ: Hệ thống trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật, trên toàn quốc có 5 trường nhưng có 2 trường thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, có 3 trường thuộc Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quản lý. Do đó, quy định này phải xem xét lại, tránh trường hợp mỗi cơ quan chủ quản lại có chính sách riêng, ảnh hưởng đến quyền lợi và phát triển hệ thống của nhà trường. Đại biểu Mão cũng đề nghị cần làm tốt về quy hoạch mạng lưới ngành đào tạo, như thế sẽ tránh được "Thừa thầy thiếu thợ" và tránh được việc sinh viên ra trường thất nghiệp nhiều như hiện nay.

Diệp Anh