Lễ hội đền Linh Kiếm

Đền Linh Kiếm thờ ông Nguyễn Trung Ngạn người ở làng Thổ Hoàng, huyện Thiên Thi, nay là huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên. Ông là con trai của Trạng nguyên Nguyễn Hiền.

Đền Linh Kiếm là nơi thờ ông Nguyên Trung Ngạn - nhân vật lịch sử có công lớn thời Trần.

Ông có công đánh dẹp giặc Ai Lao. Năm 1337, ông giữ chức An Phủ xứ Nghệ, có công giữ yên bờ cõi, nghiêm trị những kẻ tham quan; Phát hiện vùng đất Anh – Đô, khai phá lập nhiều trang trại, khuyến khích các làng, xã mở trường dạy học.

Danh nhân Nguyễn Trung Ngạn (1289 -1370), thuở nhỏ tên là Cốt, tự là Bang Trực, hiệu là Giới Hiên. Ngay lúc nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh. Mới 15 tuổi, ông đã thi đỗ Hoàng giáp (1304), về sau làm quan đến chức Nhập nội Đại Hành Khiển (tức Tể tướng), tước Thân Quốc Công, đứng đầu hàng ngũ quan lại trong triều đình. Ông là một nhà chính trị giỏi, nhà ngoại giao xuất sắc, nhà làm luật công tâm, nhà hoạch định chính sách sáng suốt, đồng thời cũng là một nhà thơ có tài. Chính tài năng vượt trội trên nhiều lĩnh vực, cùng lòng yêu nước, trung quân, yêu dân và cuộc sống liêm khiết đã tạo nên tài năng xuất chúng Nguyễn Trung Ngạn.

Càng làm quan chức vụ càng lớn, ông luôn dám đổi mới và đổi mới có hiệu quả. Ông là người 2 lần đứng đầu hàng ngũ quan lại trong triều. Ông giỏi về nội trị, ngoại giao, làm thơ, kinh qua thực tiễn ở các địa phương, đảm nhiệm tốt mọi chức trách ở kinh thành. Trước Nguyễn Trung Ngạn, cả triều Lý, triều Trần chưa có Tể Tướng nào làm được như ông.

Nghi thức cổ lễ.

Trần Nguyên Đán, đại thần, tôn thất nhà Trần, ông ngoại Đại thi hào Nguyễn Trãi, đánh giá rất cao nhân cách cũng như tài kinh bang tế thế của Nguyễn Trung Ngạn: “Sáng rực như sao Bắc Đẩu, cao vời vợi như núi Thái Sơn, dân đều ngưỡng mộ Hữu nhị đài”.

Đến năm 1370, ông mất, hưởng thọ 82 tuổi. Triều đình cho phép nhiều địa phương lập đền thờ để hương khói thờ phụng, tri ân công lao của ông. Riêng vùng đất Thăng Long có 7 đền, ở Đô Lương tại xã Thuận Sơn lập đền Linh Kiếm thuộc làng Thuận Lý. Hiện nay, đền Linh Kiếm còn giữ 4 sắc phong của 4 triều đại.

Thanh kiếm cổ tương truyền của ông Nguyễn Trung Ngạn.

Để tưởng nhớ công đức của ông, vào các ngày 11, 12/6 (âm lịch) hàng năm, nhân dân xã Thuận Sơn tổ chức lễ hội và nhiều hoạt động văn hóa giàu bản sắc, thể hiện sự ngưỡng vọng vị Thành Hoàng Nguyễn Trung Ngạn, thu hút đông đảo nhân dân tham gia.

Trải qua gần 700 năm, đền vẫn giữ được kiến trúc cổ kính, được trang trí, chạm khắc công phu. Hiện nay đền đang lưu giữ nhiều cổ vật quí hiếm. Lư hương ở thượng điện có niên đại thời Lý, với hình tượng rồng có 3 vọt ở trên kỳ lưng. Lư hương này được chế tác bởi những người nghệ nhân xưa có tay nghề rất cao, nên rất quí hiếm. Nhiều nhà nghiên cứu văn hóa và cổ vật đánh giá rất cao về cổ vật này.

Về cổ vật bằng gỗ, đền có các bức lưỡng long chầu nguyệt, chim phượng, mã hóa rồng, rùa trong đầm sen “tứ linh, tứ quí”. Toàn bộ kiến trúc trong đền là một bức tranh nghệ thuật mô tả tổng thể những ước nguyện tốt đẹp mà người xưa truyền lại cho hậu thế.

Mặt trước Đền Linh Kiếm.

Nghi lễ được tổ chức đúng theo cổ lễ. Phần hội diễn ra giải đấu bóng đá và bóng chuyền.