Linh thiêng lễ hội đền Linh Kiếm

Lễ hội đã diễn ra theo đúng nghi thức cổ lễ, nêu bật lòng thành kính, tri ân đối với ông Nguyễn Trung Ngạn (1289 -1370).

Nghi thức cổ lễ tại đền Linh Kiếm.

Trải qua gần 700 năm tồn tại đến nay, đền Linh Kiếm thờ ông Nguyễn Trung Ngạn người ở làng Thổ Hoàng, huyện Thiên Thi, nay là huyện  Ân Thi, tỉnh Hưng Yên.

Các bậc cao niên trong làng tiến tửu (dâng rượu) lên Thượng điện.

Nguyễn Trung Ngạn có công đánh dẹp giặc Ai Lao, năm 1337 ông giữ chức An Phủ xứ Nghệ, có công giữ yên bờ cõi, nghiêm trị những kẻ tham quan. Phát hiện vùng đất Anh – Đô, ông khai phá lập nhiều trang trại, khuyến khích các làng, xã mở trường dạy học. Nguyễn Trung Ngạn được đương thời và hậu thế đánh giá là một tài năng xuất chúng trên nhiều lĩnh vực. 

Chính điện đền Linh Kiếm.

Nguyễn Trung Ngạn thuở nhỏ tên là Cốt, tự là Bang Trực, hiệu là Giới Hiên. Tài năng của ông phát lộ từ rất trẻ, ngay lúc nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh. Mới 15 tuổi, ông đã thi đỗ Hoàng giáp (1304), về sau làm quan đến chức Nhập nội Đại Hành Khiển (tức Tể tướng), tước Thân Quốc Công, đứng đầu hàng ngũ quan lại trong triều đình. Ông là một nhà chính trị giỏi, nhà ngoại giao xuất sắc, nhà làm luật công tâm, nhà hoạch định chính sách sáng suốt, đồng thời cũng là một nhà thơ có tài. Chính tài năng vượt trội trên nhiều lĩnh vực, cùng lòng yêu nước, trung quân, yêu dân và cuộc sống liêm khiết đã tạo nên tài năng xuất chúng Nguyễn Trung Ngạn.

Thượng điện nơi đặt Bài vị thờ Hoàng giáp Nguyễn Trung Ngạn.

Trong Đại việt sử ký toàn thư, so với những nhân vật cùng thế hệ, Nguyễn Trung Ngạn được ghi chép nhiều hơn cả, với nhiều lời ngợi ca. Càng làm quan chức vụ càng lớn, ông luôn dám đổi mới và đổi mới có hiệu quả. Ông là người 2 lần đứng đầu hàng ngũ quan lại trong triều. Ông giỏi về nội trị, ngoại giao, làm thơ, kinh qua thực tiễn ở các địa phương, đảm nhiệm tốt mọi chức trách ở kinh thành. Trước Nguyễn Trung Ngạn, cả triều Lý, triều Trần chưa có Tể tướng nào làm được như ông.

Một mảng chạm trổ “rùa bơi trong đầm sen” tại vách cửa vào Thượng điện đền Linh Kiếm.

Trần Nguyên Đán, đại thần, tôn thất nhà Trần, ông ngoại Đại thi hào Nguyễn Trãi, đánh giá rất cao nhân cách cũng như tài kinh bang tế thế của Nguyễn Trung Ngạn: “Sáng rực như sao Bắc Đẩu, cao vời vợi như núi Thái Sơn, dân đều ngưỡng mộ Hữu nhị đài”.

Mảng chạm trổ “Lưỡng long chầu nguyệt” phía trên cửa vào Thương điện.

Đến năm 1370, ông mất, hưởng thọ 82 tuổi. Sau khi ông mất, triều đình cho phép nhiều địa phương lập đền thờ để hương khói thờ phụng, tri ân công lao của ông. Riêng vùng đất Thăng Long có 7 đền, ở làng Thuận Lý xã Thuận Sơn, Đô Lương- Nghệ An lập đền Linh Kiếm. Hiện nay, đền Linh Kiếm còn giữ 4 sắc phong của 4 triều đại.

Lư hương cổ niên đại thời nhà Lý.

Cuộc đời Nguyễn Trung Ngạn qua sử sách khắc hoạ sâu sắc tố chất của vị quan tài năng, ngay thẳng, yêu nước, thương dân. Tiếng thơm của danh nhân Nguyễn Trung Ngạn còn lưu mãi tới ngày nay. Đền Linh Kiếm được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh năm 2012.

Trao thưởng cho các đội đạt giải thi đấu bóng chuyền lễ hội Đền Linh Kiếm.

Để tưởng nhớ công đức của ông, vào các ngày 11, 12/6 (âm lịch) hàng năm, Chính quyền và nhân dân xã Thuận Sơn, Đô Lương tổ chức lễ hội và nhiều hoạt động văn hóa giàu bản sắc, thể hiện sự ngưỡng vọng vị Thành Hoàng Nguyễn Trung Ngạn, thu hút đông đảo nhân dân tham gia.