• Tweet

Xưởng chế biến đá trắng của Công ty TNHH Long Vũ là của một trong số rất ít doanh nghiệp đóng tại khu công nghiệp Châu Quang, huyện Quỳ Hợp còn hoạt động. Không có việc làm, hầu hết công nhân tại xưởng đã phải nghỉ việc. Bây giờ có một vài đơn hàng nhỏ lẻ, đến cả giám đốc công ty này cũng phải xắn tay làm việc như một công nhân, nhằm cắt giảm các chi phí để duy trì sản xuất - Ông Vi Trung Vượng - Giám đốc Công ty TNHH Long Vũ chia sẻ.

Giám đốc Công ty TNHH Long Vũ làm việc như công nhân

Cùng hoàn cảnh tương tự, doanh nghiệp tư nhân Long Anh có trụ sở đóng tại xã Thọ Hợp, huyện Quỳ Hợp đang phải bỏ sở trường sang làm những nghề sở đoản. Từ một doanh nghiệp trước đây đóng thuế mỗi tháng gần 1 tỷ đồng nhưng nay chỉ còn vài chục công nhân làm việc. Vì không thể tiếp tục vận chuyển, xuất khẩu mặt hàng đá hộc trắng, doanh nghiệp đã bị bạn hàng truyền thống chấm dứt hợp đồng cung ứng. Hơn 40 phương tiện, máy móc nằm không cũng đang được doanh nghiệp bán dần để trả nợ ngân hàng. 

Hầu hết các mỏ đá dừng hoạt động, đá nguyên liệu tồn bãi

Thông tư 41 Bộ Công thương chính thức có hiệu lực từ ngày 4/2/2013. Thông tư này quy định: các doanh nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản nói chung phải ngừng xuất khẩu thô nhằm khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy chế biến. Trong đó, đá hộc trắng có kích thước 10 x 40cm phải ngừng xuất khẩu vào ngày 31/12/2015. Nhưng thực tế, khi áp dụng đối với các doanh nghiệp khai thác, chế biến đá trắng tại huyện Quỳ Hợp, quy định này lại bộc lộ những bất cập bởi đá trắng ở Quỳ Hợp chỉ đủ điều kiện xuất khẩu thô, còn chế biến lại gặp những khó khăn về chất lượng đá.

Nhiều xưởng sản xuất đóng cửa

Ông Nguyễn Trung Hải - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Khoáng sản & thương mại Trung Hải cho biết: Bất cập hiện nay là chất lượng đá loại A, loại dùng để nghiền bột khô xuất khẩu ở Quỳ hợp rất ít, chủ yếu là đá loại B, C. Để nghiền loại này phải nghiền nước mà nghiền nước thì phải xây dựng nhà máy sử dụng sản phẩm ngay bên cạnh. Các doanh nghiệp đá trắng ở Việt Nam chưa đủ năng lực đáp ứng được yêu cầu này.

Một dây chuyền nghiền khô đang được lắp đặt

Không thể đầu tư xây dựng dây chuyền công nghệ nghiền nước, trong khi không được xuất khẩu thô thì theo tính toán của các doanh nghiệp sẽ có khoảng 90% nguyên liệu đá trắng sau khai thác không có đầu ra. Không được xuất khẩu thô lại không thể chế biến, nghĩa là các doanh nghiệp ở Quỳ Hợp không thể làm gì với nguồn nguyên liệu đã được cấp phép khai thác. 

Dàn xe chuyên chở đá nguyên liệu của doanh nghiệp Long Anh dừng hoạt động

Được biết, hiện nay, Thông tư 41 đang được Bộ Công thương dự thảo sửa đổi lần 2 và sẽ thông qua các nội dung nhằm thay đổi điều kiện xuất khẩu cho mặt hàng đá hộc trắng. Đây là thông tin đang được các doanh nghiệp chờ đợi để phục hồi sản xuất. Tháo gỡ được khó khăn hiện tại thì không những hàng chục DN không phải đóng cửa, hàng ngàn lao động có việc làm, mà nguồn thu ngân sách cũng sẽ được phục hồi khi 80% tổng thu ngân sách của huyện Quỳ Hợp do các doanh nghiệp ngoài quốc doanh đóng góp. Trong đó, phần lớn từ các doanh nghiệp khai thác, chế biến đá trắng.

(Xuân Hướng)