Ủ chua thức ăn cho gia súc: Tăng hiệu quả, giảm chi phí
Trong những năm gần đây, diện tích trồng cỏ và các cây làm thức ăn trong chăn nuôi ngày càng tăng, đến năm 2016 huyện Nghĩa Đàn có 2500 ha trồng cỏ và các cây thức ăn khác. Bên cạnh đó để dựu trữ thức ăn, đặc biệt là vào mùa thu hoạch mía, ngô, nông dân nhiều xã đã thực hiện biện pháp ủ chua, mang lại hiệu quả cao.
Chị Nguyễn Thị Tuyết, xóm Nam Phong - xã Nghĩa Long nuôi 7 con bò. Nếu như trước đây phải lo chăn thả, thức ăn cho chừng đó bò gia đình cũng phải mất 2 người, một người hàng ngày đi chăn thả, một người đi kiếm thêm thức ăn. Tuy nhiên, hiện nay, việc nuôi bò của gia đình đã dễ dàng hơn.
Ngoài trồng 5 sào cỏ, chị Tuyết còn thực hiện việc ủ chua thức ăn từ thân cây ngô, rơm rạ và các phụ phẩm nông nghiệp khác. Vì vậy, thức ăn cho bò lúc nào cũng được đảm bảo, không sợ bị thiếu trong mùa đông cũng như mùa giáp hạt xuân hạ. Các phần phụ phẩm dư thừa như rơm, thân cây bắp, cây mì… được gia đình cho vào máy xay nhỏ khoảng 3-5cm và phơi khoảng 1 ngày mới ủ chua.
| Thức ăn ủ chua có trộn cám, muối nên cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho gia súc |
Chị Tuyết chia sẻ: Mỗi ngày, một con bò trưởng thành có thể sử dụng từ 10-15kg thức ăn ủ kết hợp với cho ăn cỏ. Trường hợp nuôi nhốt hoàn toàn, có thể cho ăn từ 15-20kg/ngày. Từ khi áp dụng phương pháp ủ chua thức ăn, tạo được nguồn thức ăn có hàm lượng dinh dưỡng cao, bò rất thích ăn và tăng trọng nhanh hơn.
| Công thức ủ chua được thực hiện như sau: 100kg cỏ hoặc thân cây ngô… trộn với 5kg cám gạo, 0,5kg muối hạt, rỷ mật, sau đó trộn đều muối và cám. Khi cho cỏ, phụ phẩm nông nghiệp vào bao nilon khoảng 20 phân thì rải đều cám, muối, đến lớp trên cùng hòa lượng mật đường tưới đều. Sau đó, ém hơi, buộc kín để tránh không khí vào làm hỏng. Ủ trong vòng hơn 1 tuần là có thức ăn cho gia súc và có thể bảo quản trong vòng 6 tháng. |
Ông Đào Ngọc Định, xóm Nam Phong - xã Nghĩa Long cũng là một trong những người đi đầu trong việc ủ chua thức ăn cho bò cho hay: Trước đây, thu hoạch ngô xong, được vài hôm thân ngô khô là trâu bò hết ăn. Giờ biết ủ chua thức ăn cho trâu bò rồi mình có thể dự trữ thức ăn cho trâu bò được mấy tháng. Hiện nay trong xóm có khoảng vài chục gia đình mua máy về để xay thức ăn ủ chua cho gia súc thấy hiệu quả lắm.
Gia đình ông Định nuôi 4 con bò, hầu như ít khi thả vì không có nhân lực. Ngoài việc trồng cỏ, dự trữ rơm rạ, việc thực hiện ủ chua thức ăn đã giúp ông giảm chi phí, công chăm sóc mà hiệu quả cao trong chăn nuôi.
Không chỉ ở xóm Nam Phong, mà các hộ chăn nuôi ở xã Nghĩa Long đã thấy được hiệu quả của việc ủ chua thức ăn cho gia súc nên nhiều hộ học hỏi nhau và nhân rộng. Điều này đã góp phần nâng hiệu quả, giảm chi phí trong chăn nuôi.
| Khoảng 1 tuần sau khi ủ chua, trâu bò có thể ăn |
Ngoài Nghĩa Long, nhiều xã ở Nghĩa Đàn đang khuyến khích, hướng dẫn nông dân thực hiện các biện pháp nâng cao hiệu quả trong chăn nuôi như trồng cỏ, dự trữ thức ăn thô và sử dụng thêm phương pháp ủ chua, đặc biệt là tranh thủ từ các loại thân cây ngô, rơm rạ và ngọn mía. Các xã người nông dân sử dụng phương pháp ủ chua nhiều như Nghĩa Long, Nghĩa Lộc, Nghĩa Khánh, Nghĩa An…
| Kết hợp thức ăn xanh và ủ chua giúp trâu bò phát triển nhanh |
Ông Bùi Quốc Tuấn - trạm trưởng trạm khuyến nông huyện Nghĩa Đàn cho biết: Đối với phương pháp dự trữ thức ăn khô thì nông dân Nghĩa Đàn đã làm từ lâu, tuy nhiên, một số nguyên liệu để khô thì trâu bò không ăn được như ngọn mía chẳng hạn, trong khi Nghĩa Đàn có một nguồn ngọn mía dồi dào với khoảng 7 nghìn ha mía. Trong thời gian qua, trạm đã hướng dẫn một số xã thực hiện ủ chua thức ăn cho trâu bò để dự trữ thức ăn và đã được nông dân hưởng ứng và nhân rộng.
Nghĩa Đàn có khoảng hơn 24 nghìn con trâu bò, trong những năm gần đây, ngoài chăn thả, nông dân đã trồng cỏ và các cây trồng khác làm thức ăn cho gia súc. Qua đó, nâng cao được hiệu quả trong chăn nuôi. Ủ chua là phương pháp được nông dân Nghĩa Đàn học tập và thực hiện trong chăn nuôi, tuy mới nhưng đã được nông dân hưởng ứng. Việc nhân rộng mô hình này sẽ giúp nông dân dự trữ được nguồn thức ăn cho gia súc trong mùa lạnh và mùa nắng nóng.
(Đinh Thùy - Đài Nghĩa Đàn)
