Tương Dương: Sẵn sàng cho lễ hội Đền Vạn - Cửa Rào 2018
Đến hẹn lại lên, vào ngày 20-22/1 ÂL hàng năm, đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện Tương Dương lại hướng về Lễ hội Đền Vạn - Cửa Rào. Lễ hội được tổ chức là dịp để người dân địa phương và du khách thập phương tưởng nhớ công lao to lớn của Đốc Tướng quân Đoàn Nhữ Hài (1280 - 1335) và các tướng sỹ đã có công đánh giặc Ai Lao bảo vệ bờ cõi Tây Nam đời Trần.
Đền Vạn- Cửa Rào- ngôi đền có gần 700 năm tuổi, tọa lạc trên Đồi Đền- nơi hợp lưu của 2 dòng sông Nậm Nơn, Nậm Mộ. Ngôi đền nổi tiếng linh thiêng, thờ Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và phối thờ Đức thánh Trần Hưng Đạo, Tam tòa Thánh mẫu và Ngũ vị Tôn ông. Với những giá trị lịch sử văn hoá đã ăn sâu vào tâm thức dân gian, năm 2009 Đền Vạn- Cửa Rào chính thức được công nhận và đón nhận bằng Di tích văn hoá cấp tỉnh. Ngay sau khi được xếp hạng, lễ hội Đền Vạn- Cửa Rào được tổ chức định kỳ 5 năm một lần tại đây với quy mô cấp huyện, và mỗi năm một lần với quy mô cấp xã.
Đền Vạn - Cửa Rào được trùng tu, tôn tạo mới song công trình vẫn đảm bảo yếu tố nguyên gốc. |
Mặc dù đã nhiều lần được trùng tu, nâng cấp, song qua bao thăng trầm của lịch sử, đến nay ngôi đền đã hư hỏng, xuống cấp. Hơn nữa, khuôn viên đền cũng cần được mở rộng tạo không gian cho các hoạt động lễ hội cũng như sinh hoạt tâm linh khác.
Trước thực trạng đó và thực hiện chủ trương của Ban Thường vụ Huyện ủy và được UBND tỉnh, Sở Văn hóa thể thao cho phép, UBND huyện Tương Dương quyết định thực hiện trùng tu, tôn tạo, mở rộng khuôn viên di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Vạn - Cửa Rào. Trong quá trình thực hiện, huyện đã nhận được sự ủng hộ của các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, nhân dân, đồng bào các dân tộc huyện Tương Dương. Công trình được khởi công vào tháng 4 năm 2017, trong quá trình thực hiện đã huy động được gần 2,2 tỷ đồng. Đến nay, công trình đã cơ bản hoàn thành và kịp thời để tổ chức lễ hội Đền Vạn- Cửa Rào. Ông Nguyễn Văn Hải - Chủ tịch UBND huyện Tương Dương cho biết.
Họp ban chỉ đạo triển khai công tác chuẩn bị Lễ hội Đền Vạn- Cửa Rào 2018 |
Để kịp thời cho tổ chức lễ hội đền Vạn- Cửa Rào năm 2018, huyện Tương Dương đã quan tâm đẩy nhanh tiến độ thi công cũng như đảm bảo chất lượng công trình. Dù được trùng tu, tôn tạo song công trình vẫn đảm bảo yếu tố nguyên gốc. Theo đó, nhà chính điện được làm mới bằng gỗ lim, nhà hậu điện, hữu vu, tả vu..đều được xây mới, các lối lên xuống được lát đá khang trang, sạch sẽ...
Đây là một việc làm hết sức là đúng đắn và hợp lòng dân. Phải nói rằng những người họ Đoàn ở Nghệ An rất là vui mừng và phấn khởi. Được biết rằng đây là một việc làm mang ý nghĩa tâm linh nhưng mà rất văn hóa. Bởi vì thông qua lễ hội đền Vạn cũng là một cách giáo dục cho con cháu biết công lao của ông cha ta đánh giặc giữ nước. ..Việc làm của huyện Tương Dương được nhà DN và bà con ủng hộ, đóng góp. Tôi cho đây là việc làm đúng tâm, đúng tầm... Khách thập phương đến đây sẽ đánh giá rất cao việc làm của UBND huyện Tương Dương, đồng bào Tương Dương, UBND tỉnh Nghệ An. Thay mặt gia tộc họ Đoàn Việt Nam, chúng tôi rất cảm ơn huyện Tương Dương- Trung tướng Đoàn Sinh Hưởng- Nguyên tư lệnh QK4 - Phó chủ tịch Đoàn tộc Việt Nam chia sẻ.
Cổng Phủ Tương- một chứng tích lịch sử đã tồn tại song hành cùng với đền Vạn hàng trăm năm nay- càng khẳng định thêm nguồn gốc cũng như tính chất văn hoá lâu đời xưa của mảnh đất phủ Tương Dương xưa. |
Sau khi nhận được kế hoạch của UBND huyện, cũng như Sở VHTT tỉnh Nghệ An, xã Xá Lượng cũng đã thống nhất trong Ban thường vụ và Đảng ủy tổ chức phân công nhiệm vụ cụ thể cho anh em, tập trung làm tốt công tác tuyên truyền. Đặc biệt, chính quyền địa phương phối hợp với các trường học cũng như các đoàn thể huy động nhân lực làm sân lễ hội, bố trí lực lượng tham gia lễ rước, chỉ đạo nhân dân 2 bản Cửa Rào 1, Cửa Rào 2 làm mâm cúng; Tổ chức tốt các đội khắc luống, nhảy sạp, đánh cồng chiêng, luyện tập các tiết mục văn nghệ. Tất cả công việc chuẩn bị đến thời điểm này đã sẵn sàng cho mùa lễ hội- ông Đậu Văn Hiệp- phó chủ tịch UBND xã Xá Lượng cho biết thêm.
Năm nay ngoài phần lễ theo quy định theo truyền thống, huyện Tương Dương tập trung nhiều vào phần hội để nhân dân được vui chơi, giải trí. Nét mới trong lễ hội đền Vạn năm nay không chỉ trùng tu, tôn tạo mới ngôi đền mà khuôn viên của di tích và sân lễ hội cũng được mở rộng. UBND huyện còn cho phục dựng 6 ngôi nhà truyền thống mang đặc trưng riêng của 6 dân tộc anh em, phục vụ du khách tham quan, tìm hiểu bản tục tập quán mang tính bản địa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn Tương Dương.
UBND huyện Tương Dương cho phục dựng 6 mô hình nhà truyền thống mang đặc trưng riêng của 6 dân tộc anh em ngay tại khuôn viên lễ hội. |
Lễ hội đền Vạn là một lễ hội tiêu biểu của huyện Tương Dương- là một lễ hội giàu truyền thống, đặc biệt là nơi hội tụ hội ngộ của các đồng bào dân tộc miền Tây Nghệ An. Tương Dương quản lý rất tốt lễ hội này. Trong những năm qua chính quyền địa phương hết sức chú trọng và đã tổ chức lễ hội bài bản. Huyện xây dựng kịch bản gửi về Sở văn hóa để tham mưu các ý kiến trước khi lễ hội diễn ra, trước trong và sau lễ hội đều có sự chuẩn bị rất là chu đáo- Bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Phó giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao Nghệ An ghi nhận.
Các ngôi nhà truyền thống phục vụ du khách tham quan, tìm hiểu phong tục tập quán mang tính bản địa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn Tương Dương. |
Lễ hội Đền Vạn- Cửa Rào năm nay, được tổ chức với quy mô cấp huyện, được diễn ra từ ngày 8-9/3, tức ngày 20-22/1 âm lịch. Trong đó, phần lễ sẽ diễn ra với lễ khai quang, yết cáo, lễ rước, lễ tế và lễ tạ. Phần hội bao gồm các hoạt động, giao lưu văn hóa, thi văn nghệ, với những tiết mục hát múa dân gian truyền thống, thi ẩm thực các dân tộc và các môn thể thao truyền thống dân tộc, như; bắn nỏ, tung còn, đi cà kheo, tổ chức các trò chơi dân gian như nhảy sạp, khắc luống, đánh đu... Ngoài ra, huyện còn tổ chức phục vụ du khách ẩm thực các dân tộc, tổ chức tham quan các di tích danh thắng tiêu biểu như Thủy điện Bản Vẽ, thủy điện khe Bố, rừng săng lẻ Tam Đình, Khe Cớ, thả đèn hoa đăng trên sông Nậm Nơn và Nậm Mộ..
Hiến Chương