Mới nhất Tin nóng Media Magazine Infographic Tin ảnh

Xử lý rác thải y tế - Những vấn đề đặt ra

09:03, 07/12/2015

Trên địa bàn Nghệ An hiện nay, phần lớn các cơ sở y tế nằm trong khu vực dân cư, nội thành, nội thị, trong khi đó, lượng chất thải y tế nguy hại phát sinh ngày càng nhiều, nếu không được xử lý hoặc xử lý không đúng quy trình kỹ thuật sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân xung quanh khu vực bệnh viện và thậm chí là với cán bộ y tế và bệnh nhân. Tuy nhiên, lâu nay công tác xử lý loại rác nguy hại này chưa được quan tâm đúng mức, các giải pháp đưa ra mới chỉ mang tính tạm thời.

Chỉ sau chưa đầy 1 năm đi vào vận hành, sử dụng, lò đốt rác thải y tế BV Ung bướu tỉnh đã phải ngừng hoạt động vì quá ô nhiễm… Đây là lò xử lý rác thải 1000A2 có công suất 100kg/h của hãng Inciner8 Anh quốc sản xuất. Công trình có tổng trị giá hơn 4,6 tỷ đồng, do Sở y tế Nghệ Am làm chủ đầu tư. Sau khi BV Hữu Nghị đa khoa chuyển đi đã được bàn giao lại cho BV Ung bướu quản lý, vận hành. Bình quân 1 ngày, lò đốt này tiêu hủy 6 tạ chất thải rắn y tế cho 11 cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.

Hệ thống thoát nước thải tại Bệnh viện Chấn thương - chỉnh hình Nghệ An
Hệ thống thoát nước thải tại Bệnh viện Chấn thương - chỉnh hình Nghệ An

Đây cũng là thực trạng chung của nhiều cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh hiện nay. Đơn cử như BV Lao & Bệnh Phổi Nghệ An… Hệ thống xử lý nước thải cũng như lò đốt rác thải của BV đều xuống cấp nghiêm trọng, gây ô nhiễm môi trường khu vực xóm 4, xã Nghi Vạn… người dân phải bỏ hoang nhiều diện tích đất sản xuất Nông nghiệp trong nhiều năm nay. Ông Nguyễn Huy Lương - Xóm 4, xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc bức xúc: Nước thải đổ từ BV Lao ra làm người dân chúng tôi rất bức xúc, người dân phải để ruộng bỏ hoang vì không trồng được lúa, đề nghị Nhà nước sớm có giải pháp khắc phục.

Nhiều diện tích đất NN bị bỏ hoang vì ô nhiễm quanh khu vực BV Lao - Phổi Nghệ An
Nhiều diện tích đất NN bị bỏ hoang vì ô nhiễm quanh khu vực BV Lao - Phổi Nghệ An

Hiện nay, BV Lao & Bệnh phổi đang được đầu tư xây dựng một hệ thống xử lý nước thải mới. Tuy nhiên, để xử lý lượng rác thải y tế nguy hại thải ra hàng ngày thì giải pháp trước mắt được đơn vị lựa chọn đó là ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Galax đóng tại xã Nghi Yên huyện Nghi Lộc thu gom, xử lý…

Là BV lớn hàng đầu trong khu vực, BV Hữu nghị Đa khoa tỉnh được đầu tư xây dựng một hệ thống xử lý nước thải bằng công nghệ vi sinh vô cùng hiện đại. Thế nhưng, đến nay BV cũng chưa có lò đốt rác thải y tế… Hàng ngày, BV thải ra từ 3,5-4 tạ rác thải y tế nguy hại. Cũng như các BV khác như Lao, Chấn thương, Ung bướu… đơn vị thuê Công ty CP Galax thu gom, vận chuyển và xử lý với mức giá 13 ngàn đồng/1kg.

Ông Đặng Văn Duyên - Trưởng khoa Kiểm soát Nhiễm khuẩn, BV HNĐK tỉnh cho biết: Các BV trên địa bàn tỉnh đang phụ thuộc rất lớn vào Công ty Galax. Đáng nói là Công ty Galax cũng xử lý bằng công nghệ đốt, rất dễ hỏng hóc, nếu công ty này ngừng hoạt động thì không biết tìm ra cơ sở nào để xử lý. Trước đây, các BV phải thuê xử lý tại Hải Dương, Bình Định, không quản lý được họ đốt như thế nào?

Rác thải y tế được gom thủ công tại Bệnh viện HNĐK Nghệ An
Rác thải y tế được gom thủ công tại Bệnh viện HNĐK Nghệ An

Bác sỹ Nguyễn Hoài Nam - GĐ Bệnh viện Chấn thương - Chỉnh hình Nghệ An đề nghị không nên đầu tư dàn trải, chắp vá, không nên để mỗi BV xây dựng một là đốt rác thải mà nên đưa vào tập trung, sẽ hiệu quả hơn, bên cạnh đó cần lựa chọn công nghệ xử lý mới, đảm bảo không ô nhiễm môi trường.

Toàn tỉnh hiện có 42 bệnh viện, 22 phòng khám đa khoa khu vực, 480 trạm y tế xã với 6.651 giường bệnh. Ngoài ra, còn có 359 cơ sở hành nghề y tư nhân khác. Lượng chất thải rắn y tế bình quân là 1,3 kg/giường bệnh/ngày, trong đó có 25% là chất thải rắn y tế nguy hại. Như vậy, trung bình mỗi ngày trên địa bàn tỉnh có trên 10,7 tấn chất thải rắn y tế nguy hại được thải ra từ các cơ sở y tế. Ngoài 12 đơn vị y tế tuyến tỉnh hiện đang lựa chọn giải pháp tạm thời, đó là ký hợp đồng với các Công ty có giấy phép vận chuyển, xử lý rác thải, thì hầu hết các BV tuyến huyện đang xử lý bằng cách đốt thủ công và chôn lấp. Số còn lại xử lý bằng công nghệ lò đốt - một công nghệ đã lạc hậu và cực kỳ gây ô nhiễm môi trường.

Đơn kêu cứu của người dân xóm Xuân Hùng - xã Hưng Lộc - TP Vinh
Đơn kêu cứu của người dân xóm Xuân Hùng - xã Hưng Lộc - TP Vinh

Ông Bạch Hưng Cử - Phó chi cục trưởng Chi cục BVMT Nghệ An nói: Ở nhiệt độ thấp sẽ tạo ra a xít, trong khi đó việc đốt rác với hàm lượng lớn, nhiệt độ thấp sẽ sinh khói đen, có nguy cơ tạo ra khí Đi ô xin - một loại chất độc cực mạnh với môi trường. Ngoài ra một loại khí nữa đó là thủy ngân cũng sẽ phát tán ra môi trường, khi dẫn khí này ra sẽ ảnh hưởng tới môi trường sinh thái và sức khỏe con người trong một thời gian dài.

Bác sỹ Bùi Đình Long - Giám đốc Sở y tế Nghệ An cho biết: Chúng tôi đang làm đề án kêu gọi dự án ODA của Ngân hàng tái thiết Đức để xây dựng một hệ thống xử lý rác thải  không khói tập trung tại BV HNĐK tỉnh. Đây là một công nghệ mới  được thế giới ưa dùng, lò đốt này sẽ đảm bảo xửlý cho các đơn vị y tế trên địa bàn TP, còn 7 BV tuyến huyện khác cũng sẽ có dự án đầu tư trong dịp này.

Rõ ràng, với cách đầu tư xây dựng dàn trải và chắp vá như lâu nay là rất tốn kém, lãng phí mà hầu hết các lò đốt lại hoạt động không hiệu quả. Mong muốn của các đơn vị y tế đó là được tỉnh xây dựng một địa điểm xử lý rác thải tập trung, đầu tư  theo cụm. Vấn đề đặt ra ở đây, đó là tỉnh phải lựa chọn được công nghệ hiện đại, phù hợp. Và công nghệ mới này đòi hỏi phải quan tâm công tác đào tạo chuyên gia chuyên sâu để quản lý vận hành, đồng thời cần nguồn vốn đầu tư lớn để xây dựng. Sự đầu tư này, nếu Nhà nước chưa đủ nguồn vốn ban đầu thì cần XHH công tác xử lý rác thải y tế, triển khai các dự án đầu tư bằng hình thức đối tác công - tư (PPP) theo NĐ số 15 của Chính phủ.

(Hiến Chương - Quốc Toàn)