• Tweet

Toàn cảnh phiên thảo luận.

Đa số các ý kiến đều đồng tình với việc sửa đổi Luật Công an nhân dân là cần thiết, nhằm kịp thời thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới.

Phát biểu tại Hội trường, ĐBQH tỉnh Nghệ An Hoàng Thị Thu Trang cho rằng: “Công an xã là lực lượng vũ trang bán chuyên trách, lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an ninh địa bàn xã. Hiện công an xã đang được giao nhiều thẩm quyền: Tạm giữ người, tố tụng hình sự như lập hồ sơ ban đầu, lấy lời khai người bị hại, nhân chứng, vật chứng, kiểm tra xác minh ban đầu… Đây là những hoạt động vô cùng quan trọng trong giải quyết vụ án, do đó nếu hoạt động của lực lượng này có sai sót thì hậu quả sẽ khó khắc phục được.

Trong khi đó, Luật cũng đang giao cho công an xã được sử dụng nhiều vũ khí và công cụ hỗ trợ: súng trường, dùi cui, bình xịt hơi cay… những hoạt động này ảnh hưởng tới quyền con người. Tuy nhiên, với yêu cầu nhiệm vụ cao, thẩm quyền lớn nhưng tiêu chuẩn, trình độ học vấn để tuyển chọn công an xã lại đang được thực hiện theo điều 4 của Nghị định 73 năm 2009. Cụ thể, trưởng, phó công an xã phải là người đã học xong THPT, công an viên thì tốt nghiệp THCS. Đối với miền núi, vùng sâu, vùng xa không có tiêu chuẩn trên thì trưởng hoặc công an viên có thể chỉ học hết cấp Tiểu học. Ngoài tiêu chuẩn này, Nghị định cũng không có tiêu chuẩn về đào tạo nghiệp vụ trước khi tuyển dụng”.

ĐBQH tỉnh Nghệ An Hoàng Thị Thu Trang cho rằng: “Công an xã là lực lượng vũ trang bán chuyên trách, lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an ninh địa bàn xã. Hiện công an xã đang được giao nhiều thẩm quyền: Tạm giữ người, tố tụng hình sự như lập hồ sơ ban đầu, lấy lời khai người bị hại, nhân chứng, vật chứng, kiểm tra xác minh ban đầu… Đây là những hoạt động vô cùng quan trọng trong giải quyết vụ án, do đó nếu hoạt động của lực lượng này có sai sót thì hậu quả sẽ khó khắc phục được"...

Dù đánh giá cao đóng góp của công an xã thời gian qua, nhưng Cục trưởng Thi hành án tỉnh Nghệ An cũng thẳng thắn chỉ rõ, lực lượng công an xã chưa đủ mạnh về số lượng, chất lượng. Thời gian qua, hoạt động của lực này đã xảy ra sai phạm, làm ảnh hưởng đến quyền con người, quyền công dân, đến uy tín Nhà nước, có những vụ đánh chết người dân, gây thương tích nghiêm trọng, làm sai lệch hồ sơ vụ án.

Nguyên nhân của tình trạng này theo đại biểu là do pháp luật giao cho công an xã quá nhiều nhiệm vụ, vụ việc phức tạp, thẩm quyền lớn trong khi yêu cầu đầu vào, năng lực của lực lượng này cũng như điều kiện đảm bảo chính sách còn nhiều bất cập. ‘‘Để nâng cao chất lượng hoạt động, việc xây dựng công an xã thành chính quy là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, để ổn định bộ máy chính quyền xã, phường, thị trấn, cần có lộ trình để thực hiện chính quy công an xã một cách cụ thể, không làm ồ ạt. Cùng với đó, cần ban hành chính sách cụ thể về việc sắp xếp bố trí công việc hợp lý và chế độ chính sách thỏa đáng cho trưởng, phó và công an xã hiện nay’’, đại biểu Trang đề nghị.

Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An Trần Văn Mão phát biểu tại phiên thảo luận.

Cùng quan điểm này, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An Trần Văn Mão phân tích: Thực tiễn cho thấy, tình hình an ninh nông thôn ngày càng tiềm ẩn bất ổn, nhất là các vụ việc khiếu kiện, xung đột xã hội liên quan đến đất đai, quản lý, thu hồi đất để triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội. Qúa trình công nghiệp hoá đã phát sinh nhiều tệ nạn xã hội, phát sinh các loại tội phạm hình sự ở khu vực nông thôn. Hệ thống chính trị cơ sở, mặc dù đã được Đảng, Nhà nước quan tâm củng cố, kiện toàn song vẫn còn nhiều hạn chế, công tác bảo vệ an ninh, trật tự ở cấp xã còn nhiều yếu kém, lực lượng công an xã còn chưa đủ mạnh, yếu chất lượng, thiếu số lượng.

“Thực tế đó, đặt ra trách nhiệm nặng nề hơn cho lực lượng công an xã, đòi hỏi phải tăng cường mọi mặt để Công an xã thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, dự án cần cân nhắc kỹ lưỡng lộ trình để từng bước chính quy hóa lực lượng này, tránh xáo trộn và ảnh hưởng đến lực lượng công an xã đang hoạt động hiện nay”, ông Mão đề nghị.

Bày tỏ nhất trí với quy định vị trí chức vụ có cấp hàm cao nhất là cấp tướng quy định cục đặc biệt; quy định cấp hàm cao nhất là cấp tướng của Giám đốc Công an tỉnh, thành phố (tại Khoản 1, Điều 26 dự thảo Luật CAND (sửa đổi), đại biểu Trần Văn Mão phân tích, do tinh gọn bộ máy, Bộ Công an không tổ chức cấp Tổng cục, các đơn vị cấp cục được củng cố, nâng cao chất lượng, ngoài những đơn vị cấp Cục theo Luật Công an nhân dân năm 2014 mà Cục Trưởng là Trung tướng và có 2 - 3 cấp phó là Thiếu tướng; có nhiều cục được thành lập trên cơ sở hợp nhất từ 2, 3, 4, thậm chí 5 đơn vị cấp Cục trực thuộc Bộ, có vai trò đặc biệt quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo để Công an nhân dân hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao nên cấp bậc cao nhất của Cục trưởng là Trung tướng, Phó Cục trưởng là Thiếu tướng là phù hợp.

Đại biểu cũng cho rằng, do xuất phát từ quy mô tổ chức, phân cấp cán bộ, để phù hợp với tính chất, yêu cầu nhiệm vụ, khối lượng công việc đòi hỏi quy mô, tổ chức, biên chế, cấp bậc hàm của Giám đốc Công an cấp tỉnh phải tương xứng. Giám đốc Công an tỉnh được xác định là chức vụ cơ bản quan trọng trong hệ thống sỹ quan Công an nhân dân, là cấp dưới liền kề có thể quy hoạch, bổ nhiệm chức danh Thứ trưởng; tiêu chuẩn chức danh, cấp bậc hàm phải bảo đảm tương quan tương đối với chức danh Cục trưởng…

‘‘Tuy nhiên, dự thảo luật cần quy định chặt chẽ  quy trình, tiêu chí và điều kiện cụ thể, rõ ràng để không vượt quá số lượng cấp tướng được quy định trong toàn ngành và địa phương”, đại biểu Trần Văn Mão nói thêm.

ĐBQH, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An Nguyễn Hữu Cầu cho rằng, thực hiện chủ trương của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về sắp xếp tổ chức lại bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Bộ Công an là đơn vị tiên phong đi đầu trong xóa bỏ cấp trung gian

Phát biểu tại hội trường, ĐBQH, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An Nguyễn Hữu Cầu cho rằng, thực hiện chủ trương của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về sắp xếp tổ chức lại bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Bộ Công an là đơn vị tiên phong đi đầu trong xóa bỏ cấp trung gian.

"Có thể nói đây là sự thay đổi mang tính lịch sử, triệt để và sâu rộng. Với việc sắp xếp bộ máy như vậy thì việc sửa đổi Luật Công an nhân dân là tất yếu, khách quan nhằm giúp cho lực lượng Công an nhân dân nhanh chóng ổn định bộ máy tổ chức, đi vào hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn.

Với tư tưởng nhất quán của Bộ, việc sắp xếp, tổ chức bộ máy nhưng không bỏ chức năng, nhiệm vụ nào, không làm tăng thêm biên chế và không làm tăng thêm chế độ, chính sách. Trong một thời gian ngắn, Bộ Công an đã khẩn trương chuẩn bị dự án Luật trình Quốc hội đầy đủ và thuyết phục. Đây cũng là dự án Luật đầu tiên mà Quốc hội cho nghiên cứu, thảo luận khi Bộ Công an tổ chức kiện toàn bộ máy" - đại biểu Cầu nhấn mạnh.

Mặt khác, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An cũng mong muốn các ĐBQH cần thận trọng, cân nhắc chắc chắn, chặt chẽ, vừa động viên, khích lệ, ủng hộ, tạo sự lan tỏa để Bộ Công an, cũng như các Bộ, ngành khác tiếp tục công việc đổi mới bộ máy "rất đụng chạm, rất nhạy cảm và khó khăn này".

Bày tỏ ủng hộ việc quy định Giám đốc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ở địa phương được phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu lý giải: Theo quy định hiện hành, Giám đốc Công an tỉnh có chức vụ tương đương với Cục trưởng, được quy hoạch, đề bạt trực tiếp lên cấp Thứ trưởng. "Nếu hai cấp bậc hàm này vênh nhau thì rất khó thực hiện việc luân chuyển, bổ nhiệm, thực hiện chế độ chính sách", ông Cầu phân tích.

Cũng theo ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu, thực tiễn công việc của Công an các tỉnh, thành phố loại I rất nặng nề, phải chịu trách nhiệm trực tiếp với lãnh đạo Bộ Công an, chính quyền địa phương về công tác đảm bảo an ninh trật tự. Quân số ở các tỉnh loại I hiện nay khoảng 4.000 - 5.000 quân. “Sắp tới một bộ phận lực lượng Công an nhân dân sẽ chuyển về cấp cơ sở với phương châm "Bộ tinh, tỉnh mạnh", quân số Công an tại cơ sở sẽ tăng lên rất nhiều. Đây là một vấn đề thực tiễn và cần có hành lang pháp lý”, ông Cầu thông tin.

Diệp Anh