Khởi tố, bắt tạm giam bị can Nguyễn Phương Hằng: Những ai có thể sẽ bị coi là đồng phạm trong vụ án?

Ngày 24/3, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP HCM thông tin về việc bắt tạm giam bà Nguyễn Phương Hằng (Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đại Nam). Bà Hằng bị khởi tố về tội "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" theo Điều 331 (BLHS 2015). Các quyết định và lệnh trên đã được VKSND cùng cấp phê chuẩn.

Theo Công an TP HCM, bà Nguyễn Phương Hằng đã lợi dụng sức ảnh hưởng của bản thân, sử dụng chức năng của mạng xã hội tổ chức nhiều buổi livestream với nội dung thông tin không kiểm chứng, liên quan đến đời tư của người khác. Trong đó, bà Hằng sử dụng những ngôn từ mang tính chất nhục mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhiều người.

Quá trình điều tra, Công an TP HCM cho rằng, bà Hằng không hợp tác, coi thường pháp luật, nhiều lần tổ chức tập trung đông người đến nhà riêng của các cá nhân có mâu thuẫn gây mất an ninh trật tự tại địa bàn TP HCM và các địa phương khác.

Bà Nguyễn Phương Hằng bị bắt tạm giam (ảnh TL)

Theo Ts. Ls Đặng Văn Cường- Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư Hà Nội), việc bà Nguyễn Phương Hằng bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" là điều đã được dự báo từ trước. Bởi lẽ, đã có nhiều người tố cáo bà Hằng trong các buổi livestream liên tục chửi bới, xúc phạm họ và đưa ra những thông tin chủ quan, ngôn ngữ thiếu chuẩn mực.

Hoạt động của bà Hằng trên mạng xã hội thời gian qua vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Thời gian trước đây một số "giang hồ mạng" đã sử dụng mạng xã hội để nói năng tục tĩu, chửi bới, xúc phạm người khác, khoe các hành vi vi phạm pháp luật thì đã bị xử lý. Những đối tượng gây náo loạn trên mạng xã hội thường là những kẻ coi thường pháp luật. Còn những doanh nhân, những người có học thức, có hiểu biết xã hội, những người có tầm ảnh hưởng đối với xã hội thì họ thường rất kín tiếng và chuẩn mực trước cộng đồng, ít khi có những phát ngôn gây shock như bà Hằng.

Hiện tượng phát trực tiếp trên mạng xã hội của một doanh nhân như bà Hằng trong thời gian qua là một hiện tượng lạ, chưa từng có ở Việt Nam. Có không ít người thấy thích thú với cách nói, cách chửi như vậy trên mạng xã hội. Thậm chí, họ còn coi bà Hằng là thần tượng và trở thành các fan hâm mộ đối với người phụ nữ này...

Pháp luật Việt Nam ghi nhận quyền tự do ngôn luận, tự do bày tỏ quan điểm, thái độ, ý kiến của mình đối với các vấn đề xã hội. Tuy nhiên, quyền tự do đó phải trong khuôn khổ pháp luật. Nếu đi quá giới hạn của quyền tự do ngôn luận thì sẽ xâm phạm đến các quyền hợp pháp khác của công dân.

Khi thực hiện quyền tự do ngôn luận thì công dân cũng phải tôn trọng danh dự nhân phẩm của người khác. Nếu người nào lợi dụng quyền tự do dân chủ, tự do ngôn luận để xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác thì đây là hành vi vi phạm pháp luật. Hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong các buổi livestream trên mạng xã hội trong khoảng hai năm qua nữ doanh nhân này đã đưa ra rất nhiều thông tin bất ngờ, đã thực hiện hoạt động phát trực tiếp trên mạng xã hội để tố cáo rất nhiều người về hành vi ăn chặn từ thiện, về lối sống thiếu chuẩn mực, về các hành vi vi phạm pháp luật khác. Tuy nhiên, nhiều thông tin đã được xác định là không có thật, có tính chất xúc phạm đến danh dự nhân phẩm của người khác nên việc cơ quan điều tra khởi tố nữ doanh nhân này về tội danh trên là có cơ sở.

"Thời gian gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện rất nhiều hội nhóm chửi bới, công kích lẫn nhau, dẫn đến hiện tượng thu thập trái phép thông tin cá nhân để tố cáo nhau. Từ những mâu thuẫn trên mạng xã hội nhiều người đã tìm gặp, ẩu đả, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự an toàn xã hội.

Bởi vậy, việc cơ quan điều tra áp dụng các biện pháp cứng rắn để xử lý đối với những hiện tượng chửi bới, vu khống, đưa tin trái phép trên mạng xã hội là cần thiết để làm trong sạch môi trường mạng", luật sư Cường nói.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường chia sẻ với phóng viên.

Cũng theo luật sư Cường, vụ án trên không chỉ do bà Nguyễn Phương Hằng thực hiện mà đằng sau đó còn cả một đội ngũ tư vấn, hỗ trợ để tham gia cùng trên mạng xã hội. Bởi vậy, ngoài việc xử lý với bà Nguyễn Phương Hằng thì cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi của các đồng phạm khác.

Trong vụ án này, cơ quan điều tra sẽ làm rõ từng buổi phát trực tiếp trên mạng xã hội, hoạt động thu thập thông tin trái phép, đưa tiền trái phép; những ngôn ngữ, hành động mà nhóm người này đã thực hiện trên mạng xã hội suốt thời gian qua; đánh giá những hệ lụy đã gây ra đối với xã hội, với nhà nước, với các tổ chức cá nhân để làm căn cứ giải quyết triệt để vụ án.

"Rất có thể cơ quan điều tra sẽ khởi tố đối với nhiều bị can và nhiều tội danh khác nhau, trong đó tội "Lợi dụng quyền tự do dân chủ" chỉ là khởi đầu của vụ việc. Về nguyên tắc thì mọi hành vi vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lý. Hành vi vi phạm đến đâu phải xử lý đến đó. Người nào vi phạm và xúi giục, kích động người khác cùng thực hiện hành vi vi phạm thì sẽ được xác định là người chủ mưu, cầm đầu.

Những người có cùng ý chí thực hiện hành vi tội phạm sẽ được xác định là đồng phạm. Vụ án này cần phải điều tra, xử lý toàn diện, đầy đủ, nghiêm túc, đúng pháp luật thì mới đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa chung cho xã hội", Tiến sĩ, luật sư Cường chia sẻ.