Độc đáo lễ hội bốc Mó ở xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp)

Đại biểu, du khách dâng hương tại miếu Mó.

Mó nước là nguồn nước ngầm tự nhiên phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp của cộng đồng dân tộc Thổ ở Nghệ An. Mó nước còn mang ý nghĩa linh thiêng, là mạch nguồn của sự sống, thể hiện ở sự tích tổ tiên đi tìm mó nước, lập làng, gìn giữ, bảo vệ mó nước và phát triển làng bản sinh sôi, trù phú như ngày nay.

Tiết mục văn nghệ mang đậm bản sắc dân tộc Thổ của xã Nghĩa Xuân tại lễ bốc Mó.

Lâu nay lễ hội Bốc Mó bị mai một, mới được khôi phục lại vài năm trở lại đây trên địa bàn xã Nghĩa Xuân, huyện Quỳ Hợp. Mó nước ở xóm Mo có từ lâu đời phục vụ cho cánh đồng lúa hơn 30 ha luôn đạt năng suất cao và là nguồn nước sinh hoạt quanh năm của xóm không bao giờ bị cạn. Từ năm 2019 đến nay xã Nghĩa Xuân đã kêu gọi các mạnh thường quân, các nhà hảo tâm và nhân dân đóng góp được gần 200 triệu đồng khôi phục lại đền Mo cạnh Mó nước.

Lãnh đạo xã Nghĩa Xuân đánh trống khai hội.

Theo truyền thống, lễ Bốc Mó thường được tổ chức vào dịp sau Tết Nguyên đán, thường là vào cuối mùa xuân, đầu mùa hạ hàng năm. Lễ hội được tổ chức với ý nghĩa là lễ cúng khai thông mó nước, cầu cho mưa thuận gió hòa, cầu cho nguồn nước mó tuôn chảy dồi dào phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt và cho việc tưới tiêu của cả cộng đồng...Lễ vật chính trong lễ Bốc Mó gồm một thủ lợn, cỗ xôi, gà, bánh đầu chó, sừng trâu, bánh trôi, nổ gạo, rượu.. Thầy mo là người đại diện cho dân làng thực hiện các nghi thức cúng trong lễ Bốc Mó cùng với ban nhạc tế lễ.

Trao thưởng cho các cá nhân có thành tích xuất sắc trong bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc Thổ.

Dịp này, UBND xã Nghĩa Xuân đã trao thưởng các cá nhân có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn, xây dựng và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc thời gian qua.

Quang cảnh miếu Mó, xã Nghĩa Xuân.

Kết thúc nghi thức cúng lễ, thanh niên trai tráng trong làng cùng lặn, vét bùn, khơi thông mó nước, sau đó ăn mừng, múa hát cồng chiêng, cầu cho mưa thuận gió hòa, mó nước hanh thông, ao chuôm đầy nước, mùa màng bội thu, xóm làng được yên bình, ấm no, hạnh phúc.

Trò chơi bốc mó đội nào bốc được nhiều bùn khơi thông dòng chảy nhiều và nhanh nhất sẽ đạt giải.

Trò chơi kéo co tại lễ hội bốc Mó xã Nghĩa Xuân.

Phần hội diễn ra với các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc như bốc Mó, kéo co và ném còn, đã thu hút hàng ngàn du khách gần xa về dự lễ và hòa mình vào các trò chơi dân gian để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng Nhân dân.