• Tweet

Nói đến Nghệ Tĩnh là nói đến một vùng văn hóa, vùng đất địa linh nhân kiệt, vùng đất của nắng lửa mưa dầm, thiên tai bão lũ, nhưng cũng là vùng đất của thơ ca, nhạc, họa và phong cảnh hữu tình... Từ trong truyền thuyết thủa lập nước, Ngàn Hống đã được chọn làm kinh đô đầu tiên của người Lạc Việt ở phía Nam Bến Thủy, sau này Hoàng đế Quang Trung, vào năm 1788, cũng xuống chiếu xây dựng Phượng Hoàng - Trung Đô ở phía Bắc Bến Thủy. Bến Thủy - Sông Lam trở thành gạch nối trung tâm của vùng đất địa linh và đôi bờ ví giặm.

Người Nghệ Tĩnh có truyền thống yêu nước nồng nàn, kiên cường bất khuất trong chống giặc ngoại xâm, cần cù sáng tạo trong lao động, nhân nghĩa thủy chung, sâu nặng nghĩa tình... Thời đại nào vùng đất này cũng sản sinh ra những Anh hùng hào kiệt, những danh nhân văn hóa, những trí thức nổi tiếng. Không thể kể hết tên những con người đã trở thành niềm tự hào trong lịch sử dân tộc như Phan Bội Châu, Phan Đình Phùng, Nguyễn Công Trứ, Trần Phú, Hà Huy Tập, Lê Hồng Phong, Nguyễn Thị Minh Khai...

Trên mảnh đất này, khí thiêng sông núi đã sản sinh ra hai danh nhân văn hóa thế giới là Đại thi hào Nguyễn Du và Chủ tịch Hồ Chí Minh, anh hùng giải phóng dân tộc, người mở ra thời đại mới - rực rỡ nhất trong các thời đại - Người đã làm rạng rỡ Tổ quốc ta, non sông ta, đất nước ta.

Cũng không thể kể hết những địa danh ở vùng đất này đã đi vào lịch sử dựng nước, giữ nước và xây dựng đất nước như những dấu son không thể phai mờ. Những tên người, tên núi, tên sông luôn gợi lên niềm tự hào bất tận, mang trong mình một lịch sử hào hùng, bi tráng, vẻ vang.

Có thể nói,trên mảnh đất này đâu đâu cũng thấm đẫm máu xương, mồ hôi của lớp lớp người đi trước, đâu đâu cũng lấp lánh và ngời sáng những chiến công và những giá trị tốt đẹp, đâu đâu cũng chan chứa ân tình...

89 năm trước, tại nơi đây, công nhân Khu Công nghiệp Vinh - Bến Thủy và nông dân vùng phụ cận đã cùng nhau đứng lên đấu tranh đòi tăng lương, giảm giờ làm, bỏ sưu, giảm thuế, khởi đầu phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930 – 1931, lập nên chính quyền Xô Viết ở một số xã thuộc hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Sau đó, phong trào bị thực dân Pháp và tay sai dìm trong biển máu. Tuy chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn nhưng phong trào được coi là cuộc tổng diễn tập đầu tiên của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, khẳng định vai trò lãnh đạo tất yếu của Đảng, tạo thế và lực để dân tộc ta đi đến thắng lợi của cách mạng tháng 8 - 1945.

Đánh giá về ý nghĩa lịch sử to lớn của phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Tuy đế quốc Pháp đã dập tắt phong trào đó trong một biển máu nhưng Xô Viết Nghệ Tĩnh đã chứng tỏ tinh thần oanh liệt và năng lực cách mạng của nhân dân lao động Việt Nam. Phong trào tuy thất bại nhưng nó rèn lực lượng cho cuộc cách mạng tháng 8 thắng lợi sau này”

Từ đó, Bến Thủy trở thành một dấu son, một địa chỉ đỏ trong lịch sử cách mạng Việt Nam.

Lịch sử có những trùng hợp bất ngờ, khi Đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại ra Miền Bắc, Bến Thủy nằm ở vị trí huyết mạch giao thông Bắc - Nam  trở thành tuyến đầu đánh Mỹ ở hậu phương và ghi dấu ấn bằng việc bắn rơi máy bay Mỹ đầu tiên trên bầu trời Miền Bắc. Bến Thủy trở thành nơi khởi đầu cho chiến thắng, đập tan uy thế không lực Hoa Kỳ của quân và dân ta. Và trong những năm tháng đó, quân và dân hai đầu cầu Bến Thủy phải đương đầu với những thử thách to lớn và vô cùng khốc liệt. Có những ngày, mảnh đất chưa đầy 3km² phải gánh chịu tới 15 đợt ném bom của máy bay Mỹ. Tổng cộng, Không quân Mỹ đã đánh xuống khu vực Bến Thủy: 912 trận, bình quân mỗi người dân ở đây phải hứng chịu hơn 3000 quả bom, đạn.

Đau thương tiếp nối đau thương nhưng với tinh thần yêu nước cao độ, ý chí cách mạng tiến công được hình thành và hun đúc từ phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh, quân, dân Bến Thủy đã nêu cao quyết tâm “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”, “Thà tim ngừng đập chứ không để Phà tắc, không để điện tắt”. Bến Thủy vẫn đứng vững trong mưa bom, bão đạn, đảm bảo hai bờ Bắc - Nam không bao giờ tắc. Đạn dược, quân, lương vẫn nối nhau qua Bến Thủy ra tiền tuyến không bị đứt đoạn một ngày nào. Có thể nói, những ngày ấy, cả nước hướng về Bến Thủy và Bến Thủy hướng về Miền Nam ruột thịt.

Bến Thủy là nơi khởi đầu phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh trong đấu tranh chống ách đô hộ của thực dân Pháp. Bến Thủy cũng là nơi khởi đầu cho những chiến thắng trên không trong chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ. Bến Thủy là nơi khẳng định lòng yêu nước, tinh thần quyết chiến quyết thắng và sức mạnh vô địch của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Tập thể cán bộ, công nhân viên phà Bến Thủy đã được Đảng và nhà nước hai lần phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ tranh nhân dân. Bến Thủy đã, đang và sẽ luôn xứng đáng với danh hiệu Bến Thủy Anh hùng.

Kỷ niệm 89 năm ngày Xô Viết Nghệ Tĩnh, 74 năm ngày cách mạng tháng 8 thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 50 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và để tưởng nhớ công ơn của các anh hùng, liệt sỹ đã hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân, Báo Nhân Dân, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh phối hợp tổ chức Chương trình nghệ thuật “Bến Thủy Anh hùng” để tiếp tục ôn lại truyền thống quật cường, tinh thần cách mạng tiến công và lòng quả cảm của người dân Nghệ An - Hà Tĩnh.

Tuy còn nhiều khó khăn, vất vả nhưng những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm của Trung ương, Đảng bộ và Nhân dân hai tỉnh đã đồng cam cộng khổ, chia ngọt, sẻ bùi, biết phát huy và nhân lên truyền thống vẻ vang, đổi mới và sáng tạo, đoàn kết phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức đưa hai miền quê của một vùng văn hóa vươn lên, ngày càng giàu mạnh như mong ước của Bác Hồ kính yêu.

Nhà báo Thuận Hữu