Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Kết quả xây dựng nông thôn mới vùng ĐBSH và BTB rất ấn tượng và toàn diện

15:54, 17/08/2019

Phát biểu kết luận và chỉ đạo hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới vùng đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ giai đoạn 2010 - 2020, diễn ra tại TP Vinh sáng nay (16/7), Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ghi nhận những kết quả xây dựng nông thôn mới của vùng ĐBSH và BTB rất ấn tượng và toàn diện. Tốc độ xây dựng nông thôn mới, vùng ĐBSH đứng đầu, BTB đứng thứ 3 cả nước.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại hội nghị. — Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu đánh giá tại hội nghị.

Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới vùng đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ giai đoạn 2010 - 2020, là dịp để chúng ta cùng đánh giá lại quá trình thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM thời gian qua; Đồng thời tạo tiền đề xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm tới để trình Đại hội Đảng toàn quốc; tạo khuôn khổ pháp lý để tiếp tục triển khai chương trình này. Hội nghị tổng kết toàn quốc sẽ tổ chức ở Nam Định vào tháng 12 năm nay.

Tổ chức hội nghị vùng, khu vực trước khi tổ chức hội nghị toàn quốc, bên cạnh việc đánh giá tổng thể thì có sự đánh giá cụ thể, do mỗi vùng có chỉ tiêu, mô hình và cách làm khác biệt. Việc lựa chọn Nghệ An làm địa điểm tổ chức hội nghị lần này có ý nghĩa hết sức đặc biệt khi diễn ra vào thời điểm kỷ niệm Cách mạng tháng Tám, Quốc khánh 2/9, cũng như kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Đối với vùng đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ có tốc độ hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM nhanh nhất cả nước. Trong đó, Đồng bằng sông Hồng đứng đầu với 83,59% xã NTM; đứng thứ hai là Đông Nam bộ với 69,66% xã NTM; Bắc Trung bộ với 51,92% xã NTM, đứng thứ ba; tiếp sau đó là Duyên hải Nam Trung bộ, đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên, miền núi phía Bắc. Điều đáng mừng, dù khu vực miền núi phía Bắc xếp sau cùng nhưng vẫn về đích trước kế hoạch. Đồng bằng sông Hồng là khu vực duy nhất hoàn thành trước kế hoạch 18 tháng; có 1 xã được công nhận NTM kiểu mẫu; 1.093 thôn, bản đạt nông thôn mới, trong đó có 296 thôn kiểu mẫu.

Đặc biệt, chất lượng NTM của 2 vùng đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ đồng đều và tiêu biểu nhất với 90% số xã đạt từ 16-19 tiêu chí, chiếm gần 50% đơn vị cấp huyện đạt NTM của cả nước. Nông thôn mới ở hai vùng đã có tác động tích cực vào chuyển dịch cơ cầu kinh tế nông nghiệp. Tỷ lệ lao động nông nghiệp ở vùng đồng bằng sông Hồng giảm từ 42,6% xuống còn 31,2%, vùng Bắc Trung bộ giảm từ 66,9% xuống còn 55,9% trong giai đoạn từ 2011 – 2016. Thu nhập bình quân đầu người ở vùng đồng bằng sông Hồng đạt 43,3 triệu, tăng 2,5 lần, còn khu vực Bắc Trung bộ tăng 2,4 lần. Số lượng hợp tác xã tăng rất mạnh, trong đó, các tỉnh Bắc Trung bộ bình quân có 428 HTX/tỉnh, đứng đầu cả nước.

Vùng đồng bằng Sông Hồng và Bắc Trung bộ bao gồm Thủ đô Hà Nội và 16 tỉnh, thành phố, với tổng diện tích 72.371,4 km2 (chiếm 21,85% diện tích cả nước), dân số khoảng 31.685.300 người(chiếm 34,18% dân số cả nước, năm 2017). Trong đó, Đồng bằng sông Hồng đứng đầu với 83,59% xã NTM; đứng thứ hai là Đông Nam bộ với 69,66% xã NTM; Bắc Trung bộ với 51,92% xã NTM, đứng thứ ba; tiếp sau đó là Duyên hải Nam Trung bộ, đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên, miền núi phía Bắc.

Về cơ sở hạ tầng thiết yếu cơ bản đang hoàn thiện, các công trình hạ tầng kinh tế xã hội được quan tâm đầu tư phát triển. Các lĩnh vực văn hóa, môi trường, an ninh – quốc phòng, hệ thống chính trị nông thôn có chuyển biến tích cực. Nông thôn mới đã góp phần quan trọng vào chương trình giảm nghèo bền vững, bộ mặt nông thôn được thay đổi, khang trang, sạch đẹp, nhiều vùng quê trở thành “vùng quê đáng sống”…

Lý giải nguyên nhân đạt được những kết quả ấn tượng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ghi nhận sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Hai vùng Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ có nhiều sáng kiến, mô hình hay trong xây dựng NTM.

Tuy nhiên, cũng phải thẳng thắn nhìn nhận, một số tỉnh, thành trong cùng khu vực có sự phát triển chưa đồng đều, có chênh lệch lớn giữa các tỉnh trong khu vực; chưa gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng nông thôn mới với đô thị văn minh; thu nhập giữa các vùng vẫn có sự chênh lệch; ô nhiễm môi trường vẫn là vấn đề bức xúc của các địa phương; nhiều vùng nông thôn mới đang có xu hướng “cứng hoá” làm mất đi cảnh quan, vẻ đẹp truyền thống của làng quê; một số nơi làm phai nhạt nét đẹp văn hoá về tình làng, nghĩa xóm.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý, qua hội nghị tổng kết, từng địa phương cần phải rà soát, nhìn lại tỉnh, thành bên cạnh để rút ra bài học kinh nghiệm, phát huy những kết quả đạt được, đồng thời khắc phục những hạn chế; Tính bài toán huy động nguồn lực trên cơ sở tự nguyện, hợp lòng dân; Tổng kết, đánh giá cơ chế chính sách hỗ trợ một phần kinh phí đấu giá quyền sử dụng đất để đầu tư cơ sở hạ tầng; nghiên cứu đề xuất cơ chế hỗ trợ mới phù hợp cho giai đoạn tiếp theo; Tiếp tục đẩy mạnh thu hút doanh nghiệp đầu tư và lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Bên cạnh đó, cần thận trọng trong việc thẩm định và công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Vấn đề này cần được giám sát, đánh giá theo cả quá trình. Kết quả xây dựng NTM nên được đo lường bằng sự hài lòng của người dân.

Bộ NN&PTNT trên cơ sở tổng kết từng vùng để chuẩn bị tốt việc xây dựng tiêu chí, cơ chế xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn tiếp theo như: mục tiêu chung cho cả nước, cho từng vùng; tiêu chí; cơ chế kiểm tra, giám sát, đánh giá; cơ chế động viên, khen thưởng kịp thời cho các địa phương.